Η φιλοσοφία ως αντίδοτο στην παγκόσμια οικονομική κρίση
«Στις συζητήσεις , προτεραιότητα μου ήταν να γίνομαι συμπαθής περισσότερο, παρά να λέω την αλήθεια. Με όσους δεν γνώριζα, υιοθετούσα τη
δουλοπρεπή συμπεριφορά θυρωρού που υποδέχεται εύπορους πελάτες σε κάποιο ξενοδοχείο- προσποιητός ενθουσιασμός, απόρροια μιας νοσηρής, γενικευμένης επιθυμίας να φανώ συμπαθής.» Αλαιν Ντε Μποττόν
Μπορούμε να αντέξουμε την έλλειψη χρημάτων καταφεύγοντας στην επικούρεια νηφαλιότητα; Μπορούμε να αποδεχτούμε την ερωτική απόρριψη φιλοσοφώντας; Πώς αντιμετωπίζουμε τις δυσκολίες της ζωής; Πόσο ανθεκτικός είναι ο σύγχρονος άνθρωπος στην αντιδημοτικότητα; Στην εποχή των πανίσχυρων ΜΜΕ αντέχουμε να υπερασπιζόμαστε τις απόψεις μας ακόμη και αν χρειαστεί να έλθουμε σε αντίθεση με την κοινή γνώμη; Θα διάλεγε κάποιος σήμερα το κώνειο στο δρόμο του Σωκράτη;
Της Ελπίδας Πασαμιχάλη
Στην εποχή της τεχνολογικής επανάστασης και της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, ο ευφυής Αλαίν ντε Μποττόν «ανακαλύπτει» και επαναπροσδιορίζει το μοναδική ανθρώπινη δραστηριότητα που θα μπορούσε να προσφέρει διεξόδους, προοπτική και παρηγοριά: τη Φιλοσοφία! Πολυγραφότατος, δημοφιλής και ευρηματικός στη θεματολογία του, ο Ελβετός συγγραφέας που ζει μόνιμα στο Λονδίνο, παρουσιάζει στο νέο του δημιούργημα τον καλύτερο εαυτό του.
Δεν θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε ότι η Φιλοσοφία είναι η «μεγάλη αδικημένη» της εποχής μας. Οι γρήγοροι ρυθμοί ζωής, ο υπερ-καταναλωτισμός και η υπερ-πληροφόρηση είναι κάποιοι από τους λόγους που το ευρύ κοινό έχει γυρίσει την πλάτη του στη λεγόμενη Επιστήμη των Επιστημών. Και όμως η Φιλοσοφία, μπορεί να «θεραπεύσει», αυτές ακριβώς τις εστίες άγχους για τον σύγχρονο άνθρωπο!
Ο Αλαίν ντε Μποτόν εστιάζει στη δυτική φιλοσοφία και στους μεγαλύτερους εκπροσώπους της επιλέγοντας και παρουσιάζοντας ένα εξαιρετικό … πάνελ! Από τη σύνθεση δεν θα μπορούσε να λείπει η αρχαία Ελλάδα, που «εκπροσωπείται» από δύο φωτεινά πνεύματα. Είναι ο Σωκράτης και ο Επίκουρος. Η φιλοσοφία αλλά και η ζωή του Σωκράτη, με κορυφαία στιγμή την καταδίκη του σε θάνατο με κώνειο και η αποδοχή της από τον ίδιο, γίνονται για τον Αλαίν ντε Μποττόν η κορυφαία «παρηγορία γι την αντιδημοτικότητα». Κάτι που προφανώς έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την κυρίαρχη φιλοσοφία της εποχής μας… Από την άλλη πλευρά ο Επίκουρος με τη διδασκαλία του για τη σημασία των ηδονών σε μια ευτυχισμένη ζωή, από τις οποίες δεν εξαιρείται και η «ηδονή της σκέψης», προβάλλει ως ιδανική «παρηγορία για την έλλειψη χρημάτων». Ακόμη μία «κατά μέτωπο επίθεση» στην κυρίαρχη αντίληψη της εποχής μας. Ακολουθεί ο Σενέκας, ακόμη ένας «ενοχλητικός» για την δημόσια τάξη φιλόσοφος, που δολοφονήθηκε από τον Νέρωνα και προσφέρει «παρηγορία για την απογοήτευση», ο Μονταίνι για την ανικανότητα, ο Σοπενάουερ για την ερωτική απογοήτευση, και ο Νίτσε για τις δυσκολίες της ζωής και τη χειραγώγηση.
Ένας σύγχρονος φιλόσοφος, ο Αλαίν ντε Μποττόν «ξαναδιαβάζει» τους κλασσικούς! Ένα βιβλίο που υποδέχθηκε με ενθουσιασμό σύσσωμος ο αγγλόφωνος τύπος και το εκθείασαν μεγάλες προσωπικότητες όπως ο Humphrey Carpenter και ο John Banville. Ένα βιβλίο πνευματώδες, στοχαστικό και αντικομφορμιστικό. Ένα βιβλίο που αξίζει να διαβάσετε!
ΕΚΔΟΣΕΙ ΠΑΤΑΚΗ 2010
Μετάφραση: Αντώνης Καλοκύρης
Σελ 362, Τιμή € 15,64
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ
«Στις συζητήσεις , προτεραιότητα μου ήταν να γίνομαι συμπαθής περισσότερο, παρά να λέω την αλήθεια. Η επιθυμία να γίνομαι ευχάριστος μου υπαγόρευε να γελάω με μέτρια αστεία σαν γονιός στην πρεμιέρα θεατρικής παράστασης. Με όσους δεν γνώριζα, υιοθετούσα τη δουλοπρεπή συμπεριφορά θυρωρού που υποδέχεται εύπορους πελάτες σε κάποιο ξενοδοχείο- προσποιητός ενθουσιασμός, απόρροια μιας νοσηρής, γενικευμένης επιθυμίας να φανώ συμπαθής. Δημοσίως απέφευγα να αμφισβητώ ιδέες που υποστήριζε η πλειοψηφία. Αναζητούσα την αποδοχή ανθρώπων που διέθεταν ισχύ και μετά τις συναντήσεις μου μαζί τους, προβληματιζόμουν επί μακρόν για το αν με ενέκριναν. Όταν περνούσα από τον έλεγχο διαβατηρίων ή έβλεπα περιπολικά, ένιωθα μια κρυφή επιθυμία να σχηματίσουν καλή εντύπωση για μένα οι ένστολοι.»
Για τον Σωκράτη
«Όμως ο φιλόσοφος δεν είχε καμφθεί από την αντιδημοτικότητα και την καταδίκη του από την πολιτεία. Δεν είχε ανακαλέσει το σκεπτικό του επειδή κάποιοι είχαν παραπονεθεί. Επιπλέον, η αυτοπεποίθηση του οφειλόταν σε κάτι βαθύτερο από την παρορμητικότητα ή το ακατάβλητο θάρρος. Βασιζόταν στη φιλοσοφία. Η φιλοσοφία παρείχε στον Σωκράτη πεποιθήσεις με τις οποίες κατάφερε να επιδείξει λογική –η οποία αντιδιαστέλλεται προς την υστερική – αυτοπεποίθηση όταν βρέθηκε αντιμέτωπος με την απόρριψη. […] Στη ζωή και στο θάνατο του Σωκράτη υπήρχε η πρόσκληση για νοήμονα σκεπτικισμό.»
