Ελευθερία Παπαδάκη – Λαμπάκη
«Επίστεψα στα λόγια σου, στα ψευτοδάκρυά σου/ αλλά δεν είμαι και Θεός να δω μες στην καρδιά σου. Έρευνες και υποκλοπές θα κάνω στην καρδιά σου/ να δω αν είναι αληθινά τα συναισθήματά σου»…..
Απλός, πηγαίος, άμεσος, χαριτωμένος και παιχνιδιάρης ο λαϊκός οίστρος όπως εκφράζεται πατροπαράδοτα στις Κρητικές μαντινάδες. Μικρά κομψοτεχνήματα τα δίστιχα των μαντινάδων αποδίδουν ένα πλήρες και ολοκληρωμένο νόημα και ακολουθούν τον παραδοσιακό ρυθμό του δεκαπεντασύλλαβου.
Από τα πιο ζωντανά κομμάτια της λαϊκής ποιητικής μας παράδοσης οι κρητικές μαντινάδες, αποτελούν αναμφίβολα, ένα από τα πιο αυθεντικά πολιτιστικά «προϊόντα» του λαού και του τόπου μας. Σε αυτή την εποχή των αδιεξόδων και των πολιτιστικών υποπροϊόντων, οι μαντινάδες συνεχίζουν να λάμπουν σαν διαμάντια και θα έπρεπε να μελετηθούν όχι μόνο από τους φιλόλογους αλλά και από τους σύγχρονους Έλληνες λογοτέχνες.
Η ανθολογία «Κρητικές μαντινάδες» είναι η τρίτη συλλογή από μαντινάδες της Κρήτης που συγκεντρώνει και δημοσιεύει η Ελευθερία Παπαδάκη – Λαμπάκη. Η συγκέντρωση και καταγραφή του σπουδαίου αυτού υλικού αποτελεί σημαντικότατη συμβολή στη διατήρηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Αντλώντας έμπνευση από μια Κρητική μαντινάδα η Ελευθερία Παπαδάκη – Λαμπάκη εξηγεί το λόγο της πρωτοβουλίας της στο οπισθόφυλλο του βιβλίου: «Ακολουθώντας κι εγώ τη νεράιδα της ψυχής μου συνεχίζω να συλλέγω με αγάπη και μεράκι κρητικές μαντινάδες. Έτσι δημιουργήθηκε η τρίτη αυτή συλλογή ενάντια στους χαλεπούς καιρούς και στις δυσκολίες που μας περιβάλλουν»
Η χαρά, η λύπη, η αντιπάθεια, η συμπάθεια και πάνω από όλα η αγάπη και ο έρωτας τροφοδοτούν την έμπνευση των λαϊκών στιχουργών που συνεχίζουν να αυτοσχεδιάζουν στους δρόμους της παράδοσης με τον πιο ευρηματικό τρόπο. Η πολιτική, τα τρέχοντα γεγονότα ακόμη και οι εξελίξεις της επιστήμης και της τεχνολογίας βρίσκουν την θέση τους στα έξυπνα αυτά στιχάκια, αποτυπώνοντας με τον πιο παραστατικό τρόπο την καταγραφή τους στη συνείδηση του λαού.
Η ανθολογία από Κρητικές Μαντινάδες της Ελευθερίας Παπαδάκη –Λαμπάκη είναι χωρισμένη σε είκοσι πέντε θεματικές ενότητες . Μαντινάδες για την αγάπη, το έρωτα, την καρδιά, την ελπίδα, το χωρισμό, τη μοναξιά, το θάνατο, τη Μοίρα, για τη μάνα, για το Θεό, για την τσικουδιά και φυσικά για την Κρήτη!…
ΕΛΠΙΔΑ ΠΑΣΑΜΙΧΑΛΗ
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου
Εις την ψυχή του Κρητικού βρίσκονται δυο νεράιδες,
η μια του γράφει μουσική κι η άλλη μαντινάδες.
Οι μαντινάδες κι οι σκοποί γλυκαίνουν τη ζωή μας
και μαρτυρούν τη λεβεντιά που κρύβει το νησί μας.
Παντέρμη Κρήτη, όσο περνούν και φεύγουνε οι χρόνοι,
η αγάπη που ‘χω στην καρδιά για σένα μεγαλώνει.
Πολλοί ρωτούν να μάθουνε τι είναι οι μαντινάδες,
αγάπες, λύπες και χαρές σε λίγες μόνο αράδες.
Εκδόσεις Καστανιώτη 2011
Σελ. 253
