Απώλεια για τα ελληνικά γράμματα/
Ο συγγραφέας Αντώνης Σουρούνης έφυγε από τη ζωή το βράδυ της Τετάρτης 5 Οκτωβρίου, στη Θεσσαλονίκη, έπειτα από χρόνια ασθένεια, σε ηλικία 74 ετών. Ο Αντώνης Σουρούνης έγραψε διηγήματα και μυθιστορήματα, εμπνευσμένα από μια ζωή πλούσια σε εμπειρίες, από τα χρόνια που έζησε ως μετανάστης στη Γερμανία, από τα ποικίλα επαγγέλματα που άσκησε και από τον ιδιαίτερο τρόπο του να βλέπει τα πράγματα, όπως σημειώνει στην ανακοίνωση της η Εταιρεία Συγγραφέων, της οποίας υπήρξε πολυβραβευμένο μέλος.
Αν θεωρήσουμε ότι μεγάλος λογοτέχνης είναι εκείνος που μας αποκαλύπτει μια άλλη πλευρά της πραγματικότητας που υπάρχει δίπλα μας, την οποία δεν είχαμε ποτέ υποπτευθεί, τότε ο Αντώνης Σουρούνης ήταν ένας από αυτούς.
Ο Αντώνης Σουρούνης γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Θεσσαλονίκη. To 1960, με την ολοκλήρωση των γυμνασιακών του σπουδών, εγκαταστάθηκε στη Γερμανία όπου είχαν ήδη μεταναστεύσει συγγενείς του. Σπούδασε κοινωνιολογία και πολιτικές επιστήμες στα πανεπιστήμια της Κολωνίας του Σααρμπρύκεν και του Ινσμπρουκ στην Αυστρία. Στη συνέχεια εργάστηκε σε ποικίλα επαγγέλματα: από τραπεζικός υπάλληλος μέχρι ναυτικός και από hotel boy μέχρι επαγγελματίας παίκτης ρουλέτας.
«Τα υλικά τα δικά μου ήταν ότι έπρεπε να κάνω αυτό που σκεφτόμουν, δεν έπρεπε να ακολουθήσω ούτε συμβουλές ούτε καθηγητές. Αυτό. Και τι ήταν αυτό; Πρώτα απ’ όλα τα ταξίδια . Έπρεπε να ταξιδέψω, δεν μ’ ένοιαζε πού και πώς και τι. Δεν μ’ ένοιαζε τι λεφτά θα πάρω και τι σπίτια θα αγοράσω, που δεν έχω αγοράσει ποτέ κανένα σπίτι. Έπρεπε να κάνω αυτό τον κύκλο, ολόκληρο. Δεν ήταν για να αποκτήσω εμπειρίες, δεν το ‘χα καθόλου στο κεφάλι μου. Όταν ταξιδεύεις και κάνεις εκατό δουλειές στον πλανήτη, πάς από δω, πας από κει, αποκτάς τόσο πολλές εικόνες και εμπειρίες, δεν έχεις το σημειωματάριο και γράφεις τι είπε ο διπλανός σου αλλά όταν πας στο σπίτι σου, στην πατρίδα σου, τότε γράφεις» Έλεγε το 2009 σε συνέντευξη του στην Αναστασία Λαμπρία για το Protagon.gr .
Ο Αντώνης Σουρούνης ανήκει στις ξεχωριστές μορφές των βιωματικών συγγραφέων της παγκόσμιας λογοτεχνίας, από τους λίγους που έχουν εμφανιστεί στα ελληνικά γράμματα.. “Συγγενείς” του ο νομπελίστας Ζοζέ Σαραμάγκου και στον αντίποδα ο μετρ του «βρόμικου ρεαλισμού» , ο «Άνθρωπος για όλες τις δουλειές», Τσαρλς Μπουκόβσκι. Στο έργο του Σουρούνη παρουσιάζονται πρωτότυποι και αληθινοί αφηγηματικοί χαρακτήρες. Οι γκασταρμπάιτερ, οι μετανάστες στην πλειονότητά τους -ανάμεσά τους και ο συγγραφέας ως πρωταγωνιστής μέσα από τα εναλλακτικά του πρόσωπα.
«Το συγγραφιλίκι δεν έχει καμία σχέση με την παιδεία. Με την παιδεία έχουν σχέση όσοι ασχολούνται με τις επιστήμες. Ο συγγραφέας δεν έχει ανάγκη από παιδεία, το ‘χει μέσα του. Εγώ πιστεύω ότι έρχεσαι έτσι στον κόσμο, γεννημένος συγγραφέας, τέρμα, τελείωσε. Μπορεί να μη μάθεις ποτέ σου γράμματα, αλλά να κάθεσαι να γράφεις, να γράφεις κι όταν πια καταλάβεις ότι ανήκεις σ’ αυτό το είδος ανθρώπου τότε μπορείς να ανοίξεις κανένα βιβλίο να διαβάσεις, μπορεί να πας και σε κανένα σχολείο να μάθεις. Είναι η φύση. Όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται με ένα δάχτυλο που τους δείχνει, αυτός είναι εκεί, αυτός εδώ. Με ένα σήμα. Και θα το κατορθώσει, εκτός κι αν φοβηθεί και πάει αλλού. Αλλά εγώ πιστεύω πώς όλοι οι άνθρωποι είμαστε ταγμένοι για να επιτελέσουμε ένα συγκεκριμένο έργο. Αυτοί που θαυμάζουμε μετά από χρόνια και λέμε μπράβο είναι αυτοί που ακολούθησαν το μέσα τους.
»Όταν μας διάβασε αυτό το χρονογράφημα ο δάσκαλος στο σχολείο, πρώτη φορά άκουγα κάτι τέτοιο. Είπα θα κάνω αυτήν τη δουλειά, θα γράφω τέτοια πράγματα.» είχε πει στην ίδια χειμαρρώδη συνέντευξη στην Αναστασία Λαμπρία.
Έζησε στην Φρανκφούρτη έως το 1970 όταν επέστρεψε στην Θεσσαλονίκη, ενώ από το 1987 ήταν μόνιμος κάτοικος Αθηνών και βιοποριζόταν ως συγγραφέας.
Το 1995 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος για το βιβλίο Ο χορός των ρόδων. Το 2006 βραβεύτηκε από την εξαμηνιαία λογοτεχνική επιθεώρηση του περιοδικού να ένα μήλο και έναν χρόνο αργότερα από το περιοδικό Διαβάζω με το «Βραβείο μυθιστορήματος» για το έργο του Το μονοπάτι στη θάλασσα.
Εργογραφία
Μυθιστόρημα
- Ένα αγόρι γελάει και κλαίει,1969
- Οι συμπαίχτες, Θεσσαλονίκη, Νέα Εγνατία, 1977
- Οι πρώτοι πεθαίνουν τελευταίοι, Αθήνα:Νέα Σύνορα – Λιβάνης, 1985
- Πάσχα στο χωριό, νουβέλα, Αθήνα:Καστανιώτης, 1991
- Ο χορός των Ρόδων, Αθήνα:Καστανιώτης, 1994 (Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 1995)
- Γκας ο γκάνγκστερ, Αθήνα: Καστανιώτης, 2000
- Το μονοπάτι στη θάλασσα, Αθήνα: Καστανιώτης, 2006
Διηγήματα
- Μερόνυχτα Φραγκφούρτης, Αθήνα: Ύψιλον, 1982
- Τα τύμπανα της κοιλιάς και του πολέμου, Αθήνα: Νέα Σύνορα – Λιβάνης, 1983
- Υπ’ όψιν της Λίτσας, Αθήνα: Καστανιώτης, 1992
- Μισόν αιώνα άνθρωπος, Αθήνα: Καστανιώτης, 1996
- Κυριακάτικες ιστορίες, Αθήνα: Καστανιώτης, 2002
- Νύχτες με ουρά, Αθήνα: Καστανιώτης, 2010
Άλλα έργα
- Το μπαστούνι, παραμύθι. Σκίτσα: Σπύρος Γούσης. Αθήνα:Καστανιώτης, 1996
Συλλογικά έργα
- Τέλος καλό, όλα καλά, Καστανιώτης, 2012
- Η Θεσσαλονίκη των συγγραφέων, Ιανός, 2011
- Ο δρόμος για την Ομόνοια, Καστανιώτης, 2005
- Το παιχνίδι των τεσσάρων, Καστανιώτης, 1998
- Άσεμνες ιστορίες, Πατάκης, 1997
