Ελένη Γλύκατζη – Αρβελέρ
ΠΩΣ ΘΑ ΚΕΡΔΙΣΕΤΕ ΔΩΡΕΑΝ ΕΝΑ ΑΝΤΙΤΥΠΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ!
Το “Γιατί το Βυζάντιο” είναι ένα από τα πιο σημαντικά βιβλία της Ελένης Αρβελέρ και ταυτόχορονα ένα βιβλίο που απευθύνεται στο ευρύ κοινό και αγαπήθηκε από αυτό. Το βιβλίο που επανακυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, γράφτηκε κατευθείαν στα ελληνικά και αποτελεί σχεδόν βιωματικό απόσταγμα από την πολυετή διδασκαλία της διαπρεπούς βυζαντινολόγου στη Σορβόννη.
Η επανέκδοσή του αποτελεί πολύ σημαντική πρωτοβουλία και προσφορά, σήμερα ειδικά που η διεθνής αμφισβήτηση και απαξίωση της Ελλάδας, φέρνει στο φώς πολλές παρονοήσεις ή και στρεβλώσεις σε σχέση με το ιστορικό παρελθόν της. Παρανοήσεις που , φυσικά προυπήρχαν, αλλά δεν τις είχαμε συνειδητοποιήσει και δεν αφορούν μόνο στους ξένους μελετητές αλλά και σε πολλούς Ελληνες. Σε αυτούς ακριβώς απευθύνεται με το βιβλίο της η Ελένη Αρβελέρ μιλώντας για το μειζον ζήτημα της ελληνικής ιστορικής συνέχειας.
Η ίδια εξηγεί
«Το πόνημα αυτό, απευθύνεται σε όσους από τους Νεοέλληνες ταλανίζονται με το πρόβλημα της ελληνικής ιστορικής συνέχειας και στους ξένους (κυρίως τους Δυτικοευρωπαίους και τους Αμερικανούς βλαστούς τους) που αρκούνται στην επιλεκτική γνώση του παρελθόντος τους, άσχετα από κάθε ιστορική πραγματικότητα και με μόνο μέλημα τη δικαίωση μιας σύγχρονης πολιτικής προσέγγισης, που υπαγορεύουν συμφέροντα και ενδιαφέροντα, ξένα συχνά από την ιστορία και το αντικείμενό της».
Πράγματι το Βυζάντιο έχει εξαιρεθεί από την δυτική ιστορική μνήμη και έχει μυστηριωδώς αφαιρεθεί από το δυτικό συλλογικό ασυνείδητο. Στην ουσία δεν θεωρείται ότι αποτελεί με οποιοδήποτε τρόπο συνέχεια του ελληνικού πολιτισμού. Σύμφωνα με τους περισσότερους δυτικούς αλλά και πολλούς νεοέλληνες, ο ελληνικός πολιτισμός, σταματά στην αρχαία Ελλάδα, το πολύ να επεκτείνεται και στους εληνιστικούς χρόνους. Ύστερα, μετά από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας, ως δια μαγείας επανεμφανίζεται με την ίδρυση του νέου ελληνικού κράτους. Ενδιάμεσα υπάρχει το …κενό! Όσο για το Βυζάντιο; Αυτό αποκαλείται Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, αλλά και πάλι η ιστορία του δεν περιλαμβάνεται στην επίσημη ιστορία της Ευρώπης, παρά το γεγονός ότι η μακροβιότητά του υπήρξε εντυπωσιακή. Από τις 11 Μαίου 330 που έγιναν τα εγκαίνια της Κωνσταντινούπολης μέχρι την άλωση της από τους Τούρκους στις 29 Μαίου 1453. Παρά τη διάρκειά του, το Βυζάντιο έχει παραμένει ένα είδος terra incognitaως προς την ιστορία και τον πολιτισμό του και βρίσκεται στα “αζήτητα” της ευρωπαϊκής ιστορίας. Είναι βέβαια και εκείνες οι επίμονες τύψεις που φέρνει στη Δύση η Δ’ Σταυροφορίας και δεν είναι και οι μοναδικές. Έτσι μένει η οθωμανική κυριαρχία που το κατέχει βέβαια μέχρι σήμερα, αλλά έχει πλήρη επίγνωση ότι δεν μπορεί να το “κατακτήσει”…
Σε αυτή ακριβώς την εξαίρεση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας από τη δυτική ιστορία εστιάζει η Ελένη Γλύκατζη -Αρβελέρ η οποία τονίζει στον πρόλογο του βιβλίου: «Να βάλω, κατά το δυνατόν, έστω εκ του πλαγίου και λάθρα σχεδόν, το Βυζάντιο στη θέση που τα επιτεύγματά του μας υπαγορεύουν: να πω συνοπτικά, εννοώ, αυτά που το αναδεικνύουν ως την πρώτη ευρωπαϊκή αυτοκρατορία και που εξηγούν, όχι μόνο το πολιτιστικό μεγαλείο του (και αυτό ανεπαρκώς ακόμη γνωστό), αλλά και την ασυνήθη για παγκόσμια δύναμη (όπως ήταν κάποτε το Βυζάντιο) μακροβιότητά του».
Η συγγραφέας επιχειρεί να αποσαφηνίσει το Βυζάντιο δια του Βυζαντίου, με πολλαπλές αναφορές σε κείμενα – κλειδιά (Τριακονταετηρικός του Ευσεβίου, Κοσμογραφία του Κοσμά Ινδικοπλεύστη, Τακτικά του Λέοντος ΣΤ΄ του Σοφού, Βίος Ιακώβου του Νεοφωτίστου, Σχόλια του Τζέτζη, Επαναγωγή κ.ά.), τα οποία, κατά τη γνώμη της, εκφράζουν συνοπτικά τα χαρακτηριστικά της βυζαντινής ψυχοσύνθεσης ή σημαδεύουν παραστατικά τομές και στροφές της ιστορίας του Βυζαντίου.
Η επιλογή των θεμάτων που αναπτύσσονται σχετίζεται κυρίως με φαινόμενα μακράς διαρκείας και μπορούν να ερμηνεύσουν το «Γιατί» της βυζαντινής πολιτικής εμβέλειας (εξ ου και ο τίτλος «Γιατί το Βυζάντιο»).
Αναλύονται οι σχέσεις της πολιτείας με την εκκλησία (αυτοκράτορα και πατριάρχη), του κέντρου με την περιφέρεια (Κωνσταντινούπολης και επαρχιών), του Βυζαντίου με τους πολυποίκιλους γείτονές του, φίλους, συμμάχους ή εχθρούς. Οι συνοριακές συρρικνώσεις, οι δογματικές διαμάχες, οι στρατιωτικοπολιτικές αντιπαλότητες και οι άνισες κοινωνικές διαβαθμίσεις που ρύθμιζαν την καθεστηκυία τάξη εξηγούν τη δυσκολία της βυζαντινής κοινωνίας αλλά και της πολιτικής να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των καιρών.
Η πτώση της αυτοκρατορίας πρώτα στα χέρια των Σταυροφόρων (1204) και τελικά των Οθωμανών (1453) προΪδεάζουν για την αντιφατικότητα της μετέπειτα εποχής, που θεμέλιό της ωστόσο μένει η πολύχρονη βυζαντινή εμπειρία: θρησκευτική, ιδεολογική και βιωματική. Απόηχός της ως τις μέρες μας μπορεί να θεωρηθεί η αμφίσημη σχέση των Νεοελλήνων με τη Δύση και με την Ανατολή, η οποία καθορίζει και τοζήτημα της νεοελληνικής ταυτότητας.Απόηχος της όμως μπορεί να θεωρηθεί και η σχέση των σημερινών Δυτικών με τους Νεοέλληνες, η οποία βλέπουμε να παίρνει συχνά τη μορφή μιας φαινομενικά ανεξήγητης και υπερβολικής εχθρότητας, που δεν μπορεί να ερμηνευτεί μέσα στα στενά όρια της σύγχρονης ελληνικής οικονομικής αποτυχίας. Ακόμη και ο πιο καλοπροαίρετος ή ανυποψίαστος παρατηρητής μπορεί να διαπιστώσει στη σημερινή επίθεση εναντίον της Ελλάδας τα στοιχεία μιας παλιάς εμπάθειας, για να μην πούμε βεντέτας….
ΕΛΠΙΔΑ ΠΑΣΑΜΙΧΑΛΗ
BIO
Η Ελένη Γλύκατζη – Αρβελέρ γεννήθηκε το 1926. Σπούδασε στην Αθήνα και στο Παρίσι και ειδικεύτηκε στη μελέτη του κόσμου της χριστιανικής Ανατολής, και ειδικότερα του κράτους και της κοινωνίας του Βυζαντίου. Μια σειρά εργασίες της πάνω στο Βυζάντιο την έκαναν γνωστή. Αναφέρουμε εδώ μονάχα μερικές: “Έρευνες για τη διοίκηση της Βυζαντινής αυτοκρατορίας τον ένατο – δέκατο αιώνα” (1960), “Το Βυζάντιο και η θάλασσα” (1966), “Μελέτες για τη διοικητική και κοινωνική διάρθρωση του Βυζαντίου” (1971), “Βυζάντιο, η χώρα και τα εδάφη” (1976), κ.λπ. Έλαβε μέρος σε διάφορα παγκόσμια συνέδρια ιστορίας και προσκλήθηκε για διαλέξεις στα μεγαλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου ενώ έχει τιμηθεί με πολλές διακρίσεις. Το 1967 έγινε η πρώτη γυναίκα πρόεδρος του τμήματος Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης και το 1976 εκλέχτηκε Πρύτανης στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης (η πρώτη γυναίκα να τιμηθεί με μια τέτοια θέση στα 700 χρόνια παράδοσης του Πανεπιστημίου). Έχει διατελέσει, μεταξύ άλλων, Πρύτανης του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου, Πρόεδρος του Πανεπιστημίου του Παρισίων και του Κέντρου Τέχνης και Πολιτισμού Ζωρζ Πομπιντού-Μπομπούρ. Είναι αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και είναι επίτιμη πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου των Δελφών. Θεωρείται μια απ’ τις πλέον εξέχουσες πανεπιστημιακές και πνευματικές προσωπικότητες του τόπου μας που τιμούν πραγματικά την πατρίδα μας στο εξωτερικό. Η εργογραφία της είναι ιδιαιτέρως σημαντική και παραμένει σημείο αναφοράς των μελετητών.
Εκδόσεις Μεταίχμιο 2012
Σελ. 296, Τιμή € 14,40
ΠΩΣ ΘΑ ΚΕΡΔΙΣΕΤΕ ΔΩΡΕΑΝ ΕΝΑ ΑΝΤΙΤΥΠΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ!
Γιατί το Βυζάντιο, Ελένη Γκλύκατζη – Αρβελέρ, Εκδόσεις Μεταίχμιο 2012
- Συμπληρώστε την παρακάτω φόρμα και πατήστε «Αποστολή»
- Ο Διαγωνισμός ισχύει μέχρι 2/1/ 2012
- Αν είστε κάτοικος εκτός Αθηνών, γράψτε και την ταχυδρομική σας διεύθυνση για να σας σταλεί.
[gravityform id=”4″ name=”Φόρμα Συμμετοχής” ajax=”true”]
Μετά τη λήξη του διαγωνισμού τα ονόματα των νικητών θα αναρτηθούν στο Book Bar.
- Οι τυχεροί θα παραλάβουν το αντίτυπο τους από τα βιβλιοπωλεία των Εκδόσεων Μεταίχμιο
- Στην Αθήνα το βιβλιοπωλείο Ιπποκράτους 118, τηλ: 211 3003580 Δε-Πα 9.00 -21.00 Σα 9.00 – 15.00
- Θεσσαλονίκη βλ. ΟΞΥΓΟΝΟ παρακάτω το ΟΞΥΓΟΝΟ (Ολύμπου 81, τηλ. 2310 260085, καθημερινά από τις 4 το απόγευμα έως τις 9 το βράδυ και το Σάββατο από τις 10 το πρωί έως τις 2 το μεσημέρι).
• Τρεις τυχεροί θα πάρουν από ένα αντίτυπο του βιβλίου
Καλή τύχη!!!!
- Δεν μπορεί να γίνει αποστολή στο εξωτερικό.
- Παρακαλούμε να συμπληρώνετε τα στοιχεία σας (όνομα –διεύθυνση) με ελληνικούς χαρακτήρες για να αποφεύγονται τα λάθη.
