Η απαγωγή του στρατηγού Κράιπε δια χειρός Πάτρικ Λη Φέρμορ

0
3549

ΚΕΡΔΙΣΤΕ ΔΩΡΕΑΝ ΑΝΤΙΤΥΠΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ/

«Ο Κράιπε τοποθετήθηκε στην Κρήτη ως διοικητής της 22ης Αεροπροσγειούμενης Μεραρχίας Πεζικού στις αρχές του 1944. Βρισκόταν στο νησί μερικές μόνο εβδομάδες, όταν ένα βράδυ του Απριλίου έφυγε από το αρχηγείο του στο χωριό Άνω Αρχάνες και ξεκίνησε, καθισμένος στο υπηρεσιακό του αυτοκίνητο με τον οδηγό του, για τη σύντομη διαδρομή ως την Κνωσό και τη βίλα Αριάδνη. Λίγα λεπτά αργότερα, σε μια ερημική διχάλα του δρόμου λίγο παραπέρα, φάνηκαν ξαφνικά κόκκινα φώτα μέσα στο σκοτάδι. Κάποιοι έκαναν νόημα στο αυτοκίνητο του Κράιπε να σταματήσει. Υπό το φως των φαναριών των αυτοκινήτων, δύο φιγούρες με γερμανικές στολές πλησίασαν…..»  (Η απαγωγή του στρατηγού Κράιπε, από τον πρόλογο του Ρόντρικ Μπέιλι)

Της Ελπίδας Πασαμιχάλη

Η πιο διάσημη απαγωγή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου/

Η απαγωγή του στρατηγού Κράιπε,  υπήρξε η πιο διάσημη απαγωγή στην ιστορία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, Εμπνευστές και πρωταγωνιστές της ήταν Βρετανοί κομάντος και Κρητικοί αντιστασιακοί. Λίγο πριν τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η απαγωγή αναπτέρωσε το φρόνημα των Κρητικών που κατά την περίοδο της κατοχής του νησιού είχαν ματώσει από τις θηριωδίες των Γερμανών ναζί, γελοιοποίησε το υπό κατάρρευση Γ΄ Ράιχ  και ανέδειξε την Κρήτη σε σύμβολο αντίστασης κατά του ναζισμού παγκοσμίως. Πρωτεργάτης της ριψοκίνδυνης αυτής επιχείρησης υπήρξε ο  φιλέλληνας λόγιος και περιηγητής Πάτρικ Λη Φέρμορ (Patrick Leigh Fermor)

H επιχείρηση της απαγωγής

fermor_kreippe_moss_creteΤα γεγονότα έχουν ως εξής: Στις 26 Απριλίου του 1944,  Βρετανοί κομάντος της SOE – Special Operations Executive – βρετανική Διεύθυνση Ειδικών Επιχειρήσεων – ΔΕΕ,  μαζί με Κρητικούς που συμμετείχαν στην αντίσταση, απήγαγαν τον Γερμανό υποστράτηγο Χάινριχ Κράιπε   στην περιοχή του Ηρακλείου.   Ο Κράιπε, που μόλις είχε επιστρέψει από το ρωσικό μέτωπο, είχε εγκατασταθεί στην Κρήτη   λίγο πριν την απαγωγή του για να αναλάβει τη στρατιωτική διοίκηση του νησιού σε αντικατάσταση του διαβόητου  και μισητού για τα εγκλήματά του εις βάρος αμάχων Φρίντριχ Μίλλερ, του επονομαζόμενου και «Σφαγέα της Κρήτης» . Αρχικός στόχος της ομάδας ήταν να απαγάγει τον Μίλλερ, αλλά μετά την αντικατάσταση του αποφάσισε να απαγάγει τον Κράιπε.  Την απαγωγή σχεδίασαν και εκτέλεσαν ο Ταγματάρχης Πάτρικ Λη Φέρμορ  και ο λοχαγός Ουίλιαμ  Στάνλεϊ  ΜοςWilliam Stanley Moss, μαζί με τους Κρητικούς Μανώλη Πατεράκη,   Γίωργο Τυράκη, Στρατή Σαβιολάκη, Μιχάλη Ακουμιανάκη, Ηλία Αθανασάκη, Ζωιδάκη, Χναράκη, Κόμη, Παπαλεωνίδα, Τζατζά και Ζωγραφιστό. Στις 14 Μαΐου του 1944  ο Φέρμορ, ο Μος και μερικοί από τους Κρητικούς αντιστασιακούς, μαζί με τον απαχθέντα, Κράιπε, έφτασαν, διασχίζοντας τα βουνά, στην νότια Κρήτη όπου πλοίο του βρετανικού ναυτικού παρέλαβε τους Βρετανούς κομάντος και το Γερμανό υποστράτηγο και τους μετέφερε στην Αίγυπτο..  Η απαγωγή του στρατηγού Κράιπε προκάλεσε την οργή του Χίτλερ και κατάφερε καίριο πλήγμα στο στρατιωτικό γόητρο της ναζιστικής Γερμανίας. Θρυλική έμεινε  η διαφυγή των Βρετανών και Ελλήνων απαγωγέων, οι οποίο μαζί με τον Κράιπε πέρασαν με επιτυχία 22 γερμανικά μπλόκα, ανέβηκαν στον χιονισμένο Ψηλορείτη και διέφυγαν στη Μέση Ανατολή.

Το βιβλίο του Ουίλιαμ Στάνλεϊ Μος και η ταινία

Η απαγωγή του στρατηγού Κράιπε έγινε γνωστή στο ευρύ κοινό για πρώτη φορά το 1945 όταν κυκλοφόρησε το βιβλίο του Ουίλιαμ Στάνλεϊ Μος, με τον ομώνυμο τίτλο, ο οποίος κατά τη διάρκεια της επιχείρησης κρατούσε ημερολόγιο. Το 1944 όταν πραγματοποιήθηκε η επιχείρηση, ο «Μπίλι» Μος ήταν 22χρονος λοχαγός, ένας από τους δύο Βρετανούς αξιωματικούς που δρούσαν μυστικά στην Κρήτη, δεν μιλούσε ελληνικά και στο βιβλίο του υπερισχύει το πνεύμα της περιπέτειας. Φαίνεται πως η παραχώρηση της πρωτιάς για την αφήγηση της ιστορίας,  ήταν αποτέλεσμα συμφωνίας τω δύο ανδρών. (Στάνλεϊ Μος και Πάτρικ Λη Φέρμορ) . Το 1957 το βιβλίο μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο στην πολεμική ταινία «Η απαγωγή του στρατηγού Κράιπε»  με πρωταγωνιστές τον Ντέρκ Μπόγκανρντ στο ρόλο του Πάτρικ λη Φέρμορ – Πάντι) και τον Ντέιβιντ Όξλεϊ στο ρόλο του Μπίλι Μος, με μουσική Μίκη Θεοδωράκη. Το βιβλίο του Ουίλιαμ .ΣτάνλεΙ Μος έχει κυκλοφορήσει  στα ελληνικά από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, με τίτλο «Κακό φεγγαραντάμωμα: Το χρονικό της απαγωγής του Στρατηγού Κράιπε» σε μετάφραση Μυρσίνης Γκανά.

Η απαγωγή του στρατηγού Κράιπε δια χειρός Πάτρικ Λη Φέρμορ

Patrick Leigh Fermor in Phlomochori, a village on the Mani peninsula, southern Peloponnese, GreeceΟ Πάτρικ Λη Φέρμορ άρχσε να γράφει τη δική του εκδοχή για την επιχείρηση πολλά χρόνια αργότερα, μόνο μετά τον πρόωρο θάνατο του Μος το 1965 και ενώ ήταν ήδη αναγνωρισμένος συγγραφέας. Με αφορμή ένα μικρό άρθρο που του ζητήθηκε για ένα συλλογικό έργο της Ιστορίας του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, παρέδωσε τελικά  36.000 λέξεις προκαλώντας απελπισία στον επιμελητή του. Το πλήρες κείμενο εκείνης της αφήγησης δημοσιεύτηκε πρώτη φορά το 2014 μετά τον θάνατο του και κυκλοφόρησε στα ελληνικά το 2016 από τις εκδόσεις Μεταίχμιο σε μετάφραση Μυρσίνης Γκανά.

Σε αντιδιαστολή με τον Μος, που ήταν νεοσύλλεκτος την εποχή της απαγωγής του στρατηγού Κράιπε,  ο Πάτρικ Λη Φέρμορ, που ήταν πλέον 29 ετών, είχε το βαθμό του ταγματάρχη, είχε ζήσει στα βουνά της Κρήτης μεταμφιεσμένος σε βοσκό για δύο περίπου χρόνια, ήταν πολύγλωσσος και μιλούσε άριστα ελληνικά. Η αφήγηση του συνδυάζει τη γλαφυρότητα του περιηγητή, τη συναρπαστική περιγραφή των τεχνικών λεπτομερειών της επιχείρησης, με την μεγάλη του αγάπη για τους Κρητικούς, χωρίς προκαταλήψεις και επιδερμικά στερεότυπα. Όπως γράφει για το βιβλίο αυτό η επίσημη βιογράφος του Άρτεμις Κούπερ, «Δεν είναι τόσο μια περιπέτεια, όσο μια εξομολόγηση, ένα αφιέρωμα, μια έκκληση για κατανόηση…. πάνω απ’ όλα ένας ύμνος στην Κρήτη και στους Κρητικούς».

Η απαγωγή του στρατηγού Κράιπε δια χειρός Πάτρικ Λη Φέρμορ φέρει τη σφραγίδα του μεγάλου συγγραφέα. Στις σελίδες του βιβλίου ο αναγνώστης θα έχει τη μοναδική ευκαιρία, όχι μόνο να ζήσει καρέ –  καρέ το χρονικό της απαγωγής αλλά και να θαυμάσει μια σπάνια προσωπικότητα. Έναν συγγραφέα που συνδυάζει τη γλαφυρότητα του περιηγητή με την ευστροφία  του ειδικού πράκτορα,, την καλλιέργεια του λόγιου με την αποφασιστικότητα του ταγματάρχη, τον βαθυστόχαστο και ευαίσθητο λογοτέχνη με τον αθλητικό και ριψοκίνδυνο κομάντο. Ιδιότητες και ιδιαιτερότητες κατά κανόνα αντιφατικές, τις οποίες ο Πάτρικ Λη Φέρμορ κατ’ εξαίρεση, κατόρθωνε να συνδυάζει αρμονικά.

info@bookbar.gr 

Τα αντίποινα

Μετά την απαγωγή του στρατηγού Κράιπε ο προηγούμενος μισητός διοικητής του νησιού Φρίντριχ  Μίλλερ επανήλθε στην Κρήτη για ένα μικρό διάστημα.

Την περίοδο του Αυγούστου του 1944, και Γερμανική διοίκηση υπό την ηγεσία του Μίλλερ διέταξε την εκτέλεση των ανδρών των περιοχών από όπου πέρασε ως αιχμάλωτος ο στρατηγός Κράιπε.. Τα Ανώγεια βρέθηκαν στην πρώτη θέση του δολοφονικού μένους του κατακτητή. Στη διάταξη που εκδόθηκε με την υπογραφή του Μίλλερ, διαβάζουμε:

«…Επειδή η πόλις των Ανωγείων είναι κέντρον της αγγλικής κατασκοπίας εν Κρήτη και επειδή οι Ανωγειανοί εξετέλεσαν το φόνο του λοχία φρουράρχου Γενί-Γκαβέ και της υπ’ αυτόν φρουράς και επειδή οι Ανωγειανοί εξετέλεσαν το σαμποτάζ της Δαμάστας, επειδή εις Ανώγεια ευρίσκουν άσυλον και προστασίαν οι αντάρται των διαφόρων ομάδων αντιστάσεως και επειδή εκ των Ανωγείων διήλθον και οι απαγωγείς με τον στρατηγόν Φον Κράιπε χρησιμοποιήσαντες ως σταθμόν διακομιδής τα Ανώγεια, διατάσσομεν την ΙΣΟΠΕΔΩΣΙΝ τούτων και την εκτέλεσιν παντός άρρενος Ανωγειανού όστις ήθελεν ευρεθεί εντός του χωρίου και πέριξ αυτού εις απόστασιν ενός χιλιομέτρου. Χανιά 13-8-44 0 Στρατηγός Διοικητής Φρουρίου Κρήτης X. ΜΙΛΛΕΡ

Η απαγωγή του Κράιπε έδωσε άλλοθι για  μαζικές δολοφονίες αμάχων σε ολόκληρη την Κρήτη. Μαζικές εκτελέσεις τουλάχιστον 165 ατόμων έλαβαν χώρα στα χωριά Άνω Μέρος, Γερακάρι, Βρύσες, Καρδάκι, Γουργουθούς, Σμιλέ, Κρύα Βρύση, Δρυγιές και αιτιολογήθηκαν βάση της απαγωγής του υποστράτηγου Κράιπε πιθανόν απλά δικαιολογώντας προαποφασισμένες αποφάσεις καταστολής του αντάρτικου στις φιλικές για αυτό περιοχές.. (ΠΗΓΗ ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ)

 

* Ο στρατηγός Κράιπε έμεινε στο Κάιρο για κάποιο διάστημα και ύστερα μεταφέρθηκε στον Καναδά ως αιχμάλωτος. Στο τέλος του πολέμου επέστρεψε στη Γερμανία. Το Μάιο του 1972 ο στρατηγός Κράιπε ήλθε στην Αθήνα και συναντήθηκε με τους απαγωγείς του στο πλαίσιο μιας εκπομπής του Νίκου Μαστοράκη για την ΥΕΝΕΔ. Ο Πάτρικ Λη Φέρμορ και ο Χάινριχ Κράιπε φωτογραφήθηκαν με φόντο την Ακρόπολη και μεταξύ τους υπήρξε η εξής συνομιλία:   Κράιπε: Με εσέβοντο και ο Φέρμορ μου φερόταν ως ταγματάρχης προς στρατηγό. Ήταν πολύ ιπποτικό εκ μέρους του. Φέρμορ: Σας ευχαριστώ στρατηγέ μου… Εγώ και η ομάδα μου σας ζητούμε συγγνώμη μετά από 28 χρόνια για όλα, αλλά ο πόλεμος είναι πόλεμος. Κράιπε: Συμφωνώ ταγματάρχα….  (ΠΗΓΗ: ΜΗΧΑΝΗ του ΧΡΟΝΟΥ)

* Ο Φρίντριχ Μίλλερ μετατέθηκε το 1945 στο Ανατολικό Μέτωπο που βρισκόταν ήδη υπό κατάρρευση και με τη λήξη του πολέμου συνελήφθη από τους Σοβιετικούς. Το 1946 ο Μίλλερ δικάστηκε από ελληνικό δικαστήριο στην Αθήνα για τις σφαγές αιχμαλώτων ως αντίποινα, καταδικάστηκε σε θάνατο και στις 20 Μαϊου 1947 εκτελέστηκε. 

 

INFO

apagogi_kreippe_coverΗ απαγωγή του στρατηγού Κράιπε

Πάτρικ Λη Φέρμορ – Patrick Leigh Fermor

Μετάφραση: Μυρσίνη Γκανά

Εκδόσεις Μεταίχμιο 2016

 

 

 

 

ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΛΗΡΩΣΗΣ

Τα Ονόματα των Τυχερών

Κωνσταντίνα Αναγνώστου, Εύβοια

Φώτης Πανανάκης, Αθήνα

Ιωάννα Τσαγκαράκη, Ηράκλειο

ΠΩΣ ΘΑ ΚΕΡΔΙΣΕΤΕ ΔΩΡΕΑΝ ΕΝΑ ΑΝΤΙΤΥΠΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

Η απαγωγή του στρατηγού Κράιπε, Πάτρικ Λη Φέρμορ, Εκδόσεις Μεταίχμιο

ΕΔΩ Συμπληρώστε τη Φόρμα Συμμετοχής

Διαβάστε τους Όρους Συμμετοχής

  • Αν είστε κάτοικος εκτός Αθηνών, γράψτε και την ταχυδρομική σας διεύθυνση για να σας σταλεί και ένα τηλέφωνο επικοινωνίας.
  • Μετά τη λήξη του διαγωνισμού τα ονόματα των νικητών θα αναρτηθούν στο Book Bar.
  • Οι τυχεροί θα παραλάβουν το αντίτυπό τους από τα βιβλιοπωλεία των εκδόσεων Μεταίχμιο.
  • Στην Αθήνα το βιβλιοπωλείο Ιπποκράτους 118, τηλ: 211 3003580 Δε-Πα 9.00 -21.00 Σα 9.00 – 15.00
  • Θεσσαλονίκη βλ. ΟΞΥΓΟΝΟ παρακάτω το ΟΞΥΓΟΝΟ (Ολύμπου 81, τηλ. 2310 260085, καθημερινά από τις 4 το απόγευμα έως τις 9 το βράδυ και το Σάββατο από τις 10 το πρωί έως τις 2 το μεσημέρι).
  • Τρεις τυχεροί θα πάρουν από ένα αντίτυπο του βιβλίου.
  • Δεν μπορεί να γίνει αποστολή στο εξωτερικό.
  • Παρακαλούμε να συμπληρώνετε τα στοιχεία σας (όνομα –διεύθυνση) με ελληνικούς χαρακτήρες  για να αποφεύγονται τα λάθη.
  • Ο Διαγωνισμός ισχύει μέχρι και 14 Νοεμβρίου 2016

Καλή τύχη!!!