Στα ίχνη των Ελλήνων της διασποράς στην Αμερική|
Η σκιά της Μίκας είναι ο τίτλος του νέου μυθιστορήματος του Βαγγέλη Αυδίκου.
Κεντρικό πρόσωπο της ιστορίας είναι η Μίκα, Ελληνίδα από τη Σμύρνη, που βρέθηκε στην Αμερική μετά την καταστροφή. Το βιβλίο φέρει έντονα το στοιχείο του αστυνομικού θρίλερ, αφού η Μίκα είναι νεκρή και ο ερευνητής Κοσμάς Τρίκαρδος αναζητά διακαώς την πορεία της ζωής της.
Της Πωλίνας Γουρδέα
Καθώς ο ερευνητής πλησιάζει τα ίχνη αυτής της γυναίκας, στην προσπάθειά του να λύσει το κουβάρι μιας κληρονομικής υπόθεσης, ξετυλίγεται στις σελίδες του βιβλίου η ιστορική και κοινωνική πραγματικότητα των Ελλήνων της διασποράς. Η αφήγηση περνά μέσα από κομβικά σημεία όπως η προσφυγιά μετά την καταστροφή της Σμύρνης το 1922, τα γεγονότα του 1955 στην Κωνσταντινούπολη και στη Σμύρνη, το οικονομικό κραχ του 1929 στην Αμερική, ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, ο Εμφύλιος και η μετεμφυλιακή Ελλάδα, η αφομοίωση και η προσαρμογή των μεταναστών στην Αμερική διαχρονικά.
«Οι μεγάλες πόλεις, οι καινούργιοι τόποι χρειάζονται περπάτημα για να μπεις στην ψυχή τους. Το Μανχάταν ακόμη περισσότερο. Το παζλ της Νέας Υόρκης φτιάχνεται από κομμάτια όλης της γης, συχνά θρυμματισμένα από πολέμους, προκαταλήψεις, φανατισμούς». (σελ. 216)
Η αγωνία του αναγνώστη αυξάνεται καθώς η αναζήτηση της Μίκας γίνεται όλο και πιο περίπλοκη τις στιγμές που, ο εν ζωή ήρωας του βιβλίου, αγγίζει κάποιο ουσιαστικό ίχνος της. Η γυναίκα αυτή μοιάζει άπιαστη και ονειρική, σχεδόν Γοργόνα για τον συγγραφέα. Το πορτρέτο της σκιαγραφείται με εξαιρετική μαεστρία από τον Βαγγέλη Αυδίκο που κατορθώνει να φέρει στο φως χαρακτηριστικά μιας γυναίκας γενναίας, αποφασιστικής, ερωτικής και φυσικά, αποθανούσας που επιστρέφει στη ζωή μέσω της γραφής.
«Έτσι βρήκα στη Μίκα αυτό που μου έλειπε. Ό,τι έχω ακούσει το χρωστάω σ’ αυτή. Για μένα η Μίκα ήταν μία Γοργόνα, ένα υπερφυσικό πρόσωπο που μου άνοιγε πόρτες και τρόπους σκέψης που αγνοούσα». (σελ. 122)
Μίκα λοιπόν, που στη χημεία αναφέρεται ως μονωτικό υλικό. Στο βιβλίο η αφήγηση γύρω από τη ζωή της ηρωίδας ενώνει τις ρωγμές του ιστορικού χρόνου με το κοινωνικό γίγνεσθαι των μεταναστών και της ενσωμάτωσής τους. Τέλος, αξίζει να αναφερθεί πως ο συγγραφέας αγγίζει μια ανοιχτή πληγή του Εμφυλίου σχετικά με το θέμα των υιοθεσιών παιδιών που στέλνονταν στην Αμερική, χωρίς τη συγκατάθεση των γονιών τους.
«Η γέννα ήταν δύσκολη, το παιδί γεννήθηκε ελλιποβαρές και η ίδια συνήλθε μετά από πολύωρο ύπνο. Αναζήτησε τον γιο της αλλά της είπαν πως πέθανε λίγο μετά τον τοκετό και δόθηκε για ταφή. Δεν γνώριζαν πού, δεν ήταν αρμόδιοι για να ξέρουν». (σελ. 263)
Η σκιά της Μίκας είναι ένα μυθιστόρημα που μας θυμίζει πώς είναι να επιβιώνουμε μέσα σε δύσκολες καταστάσεις αβεβαιότητας, όπως αυτές της μετανάστευσης και της προσφυγιάς. Όμως, πάνω απ’ όλα, έχω την αίσθηση πως η αναζήτηση της Μίκας υπήρξε μια εμμονή κι ένα πάθος για τον συγγραφέα. Αυτός είναι και ο λόγος που το βιβλίο αυτό αξίζει να διαβαστεί.
ΒΙΟ
Ο Ευάγγελος Γρ. Αυδίκος γεννήθηκε στην Πρέβεζα, με καταγωγή από το Συρράκο. Σπούδασε στο Κλασικό Τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και εργάστηκε για πολλά χρόνια στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση ως φιλόλογος. Είναι καθηγητής λαογραφίας στο Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά, συλλογικούς τόμους και πρακτικά συνεδρίων. Στο συγγραφικό του έργο συγκαταλέγονται μεταξύ άλλων οι τίτλοι: “Το βλέμμα στον τοίχο με τη μαντανία”, διηγήματα, (Ελληνικά Γράμματα, 2001), “Ο δικός μου Θεός”, μυθιστόρημα, (Ταξιδευτής, 2004), “Η Θράκη και οι άλλοι. Ιχνηλατώντας τα πολιτισμικά όρια και την ιστορική μνήμη” (Οδυσσέας 2007), “Η κίτρινη ομπρέλα” (Μεταίχμιο, 2007) -ήταν στη μικρή λίστα του περιοδικού “Διαβάζω” για το βραβείο μυθιστορήματος του 2008, “Ήταν μια φορά κι έναν καιρό αλλά μπορεί να γίνει και τώρα. Η εκπαίδευση ως χώρος διαμόρφωσης παραμυθάδων” (Ελληνικά Γράμματα 1999), “Το παιδί στην παραδοσιακή και τη σύγχρονη κοινωνία” (Ελληνικά Γράμματα 1996), “Το λαϊκό παραμύθι. Θεωρητικές προσεγγίσεις” (Οδυσσέας 1994).
INFO
Η σκιά της Μίκας
Βαγγέλης Αυδίκος
Εκδόσεις Ταξιδευτής 2013
Σελ. 267, Τιμή € 15
