Ο βίος και η πολιτεία του Ιωάννη Βουλπιώτη |
ΚΕΡΔΙΣΤΕ ΔΩΡΕΑΝ ΑΝΤΙΤΥΠΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ |
“Ο Ιωάννης Βουλπιώτης υπήρξε Έλληνας επιχειρηματίας και συνεργάτης των Γερμανών”
Με αυτή την επιγραμματική πρόταση παρουσιάζει η ελληνική Wikipedia ένα εξαιρετικά ολιγόλογο άρθρο της για μια από τις πιο αμφιλεγόμενες προσωπικότητες της προπολεμικής, κατοχικής αλλά και μεταπολεμικής Ελλάδας. Ο Ιωάννης Βουλπιώτης υπήρξε ο Ελληνας γαμπρός του Γερμανού μεγαλοβιομήχανου και μεγιστάνα Καρλ Φρίντριχ Ζίμενς, Carl Friedrich von Siemens, του οποίου την κόρη Χέρτα παντρεύτηκε και μαζ’ί της απέκτησε μια κόρη. Έτσι έγινε ισότιμο μέλος της οικογένειας των Γερμανών μεγαλοβιομηχάνων εκπροσωπώντας τα συμφέροντα του ομίλου Siemens σε όλη την Ευρώπη. Ήταν όμως και ο αγαπημένος μαθητής του σπουδαίου Έλληνα εκπαιδευτικού Δημήτρη Γληνού, που τον παρότρυνε να σπουδάσει φιλοσοφία στη Γερμανία, έγινε ο αγαπημένος μαθητής του εισηγητή της σχολής αναλυτικής ψυχολογίας Καρλ Γιουνγκ και εξελίχθηκε στη συνέχεια σε συνομιλητή του Χίτλερ, του γερμανού ναυάρχου φον Κανάρης ( Βίλχελμ Φραντς Κανάρις) που υπήρξε κατά τη διάρκεια του ναζιστικού καθεστώτος Αρχηγός της Υπηρεσίας Αντικατασκοπείας του γερμανικού Γενικού Επιτελείου, του Ιωάννη Μεταξά, του Πλαστήρα, του Κυριάκου Βενιζέλου, Ναπολέοντος Ζέρβα, του Γερμανού πρέσβυ στην Αθήνα αλλά και του θρυλικού πράκτορα της Intelligence Service Ντέιβιντ Μπαλφούρ.
Της Ελπίδας Πασαμιχάλη
Το πρόσωπο του Ιωάννη Βουλπιώτη που αποτέλεσε σημαίνον μέλος της ελληνικής ελίτ στα γκρίζα χρόνια της Γερμανικής Κατοχής αλλά και μεταπολεμικά, θα παρέμενε στο ημίφως αν η κυρία Ιζαμπέλλα Παλάσκα, κόρη του από τον δεύτερο γάμο του με την Έλεν Ευγενίδη, δεν αποφάσιζε να φέρει στο φως με τη μορφή μυθιστορηματικής βιογραφίας, την πράγματι μυθιστορηματική, αλλά και σκοτεινή ζωή ενός ευφυούς, δαιμόνιου, επιτήδειου και ακραία φιλόδοξου ανθρώπου. Ενός ανθρώπου ο οποίος εν τέλει προτιμούσε το χρήμα και την επιρροή και όχι τη δόξα, ενώ οι κινήσεις του σε επίπεδο παρασκηνίου καθώς και η ικανότητα του να ισορροπεί επικίνδυνα ανάμεσα σε ακραία αντιμαχόμενες πλευρές και να διαθέτει επαφές και “φίλους” και με τις δύο, είχαν τη δεξιοτεχνία αριστοτέχνη. Σημαντικός συντελεστής για τη συγγραφή και την ιστορική έρευνα του βιβλίου Άγγελος ή Δαίμονας, ο αμφιλεγόμενος πατέρας μου (Λιβάνης) της Ιζαμπέλλας Παλάσκα, υπήρξε ο γνωστός ιστορικός Δημοσθένης Κούκουνας, συγγραφέας, μεταξύ των άλλων της πολύ σημαντικής μελέτης για τα Κατοχικά Δάνεια με τίτλο Η ελληνική οικονομία κατά την Κατοχή (Ερωδιός), που έχει ερευνήσει σε βάθος την περίπτωση Βουλπιώτη, κάτι που αναφέρεται από την κυρία Παλάσκα στον πρόλογο του βιβλίου.
Εκπρόσωπος της Siemens και Telefunken στην Ελλάδα
Όταν ο Ιωάννης Βουλπιώτης χώρισε με την Χέρτα Ζίμενς, λόγω των ψυχολογικών προβλημάτων που εκείνη αντιμετώπιζε, ήλθε στην Ελλάδα την δεκαετία του ’30 ως επίσημος εκπρόσωπος της Siemens και της θυγατρική Telefunken έναντι του ελληνικού δημοσίου. Στο σημείο αυτό της ζωής του αρχίζει και το πιο ενδιαφέρον κομμάτι της για τον Έλληνα αναγνώστη, δεδομένου ότι ο βίος και η πολιτεία του συνδέθηκαν με πολύ σημαντικές και τραγικές στιγμές της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Την εποχή εκείνη οι Ναζί και ο Χίτλερ ήταν στην εξουσία της Γερμανίας, όμως δεν είχαν εκδηλωθεί ακόμη οι επεκτατικές τάσεις του ναζιστικού καθεστώτος και δεν είχε ξεκινήσει ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Ο Βουλπιώτης ήταν ο άνθρωπος που έθεσε τα θεμέλια της Ανώνυμης Ελληνικής Τηλεφωνικής Εταιρείας ( ΑΕΤΕ), προδρόμου του ΟΤΕ την οποία προμήθευε με τεχνολογικό εξοπλισμό αλλά και της Ανώνυμης Ελληνικής Ραδιοφωνικής Εταιρείας (ΑΕΡΕ), προδρόμου του ΕΙΡ, επίσημος εκπρόσωπος της γερμανικής προσπάθειας για διείσδυση στους νευραλγικούς τομείς των ελληνικών τηλεπικοινωνιών και φυσικά της ραδιοφωνικής προπαγάνδας.
Αφανείς προμήθειες ή αλλιώς μίζες
Την εποχή εκείνη το γερμανικό κεφάλαιο, με όχημα μεταξύ των άλλων τη Siemens έκανε ισχυρές προσπάθειες να διεισδύσει στην ευρωπαϊκή και ελληνική αγορά, χρησιμοποιώντας κάθε δυνατό μέσον, όπως ήταν οι διαβόητες μέχρι σήμερα μίζες. Διαβάζουμε στο βιβλίο της κυρίας Παλάσκα ότι ο Βουλπιώτης με την καθοδήγηση του πεθερού του Carl Friedrich von Siemens, είχε στη διάθεση του ειδικό τραπεζικό λογαριασμό για να δίνει αφανείς προμήθειες όποτε και όταν το έκρινε απαραίτητο. Και βέβαια όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε οποιαδήποτε χώρα κάτι τέτοιο ήταν εφικτό.
Τα σχέδια της Γερμανίας και της Siemens να διεισδύσουν στην ελληνική αγορά στην αρχή στέφθηκαν με επιτυχία, αφού τόσο η Ελληνική Τηλεφωνική Εταιρεία (ΑΕΤΕ) όσο και η Ανώνυμη Ραδιοφωνική Εταιρεία (ΑΕΡΕ) δέχτηκαν τον πλήρη τεχνολογικό εξοπλισμό της Siemens΄, η οποία ορίστηκε στρατηγικός επενδυτής και ο Ιωάννης Βουλπιώτης προοριζόταν για γενικός διευθυντής. Όμως καθώς τα σύννεφα του πολέμου είχαν αρχίσει να πυκνώνουν πάνω από την Ευρώπη, ο Ιωάννης Βουλπιώτης, βρήκε απέναντί του έναν απροσδόκητο αντίπαλο. Τον δικτάτορα Ιωάννη Μεταξά! Ο οποίος τον κάλεσε αιφνιδιαστικά στο γραφείο του και του ανακοίνωσε με αδιαπραγμάτευτο και σκαιό τρόπο ότι η ίδρυση της Ανώνυμης Ελληνικής Ραδιοφωνικής Εταιρείας αναβαλόταν και η ραδιοφωνία θα προχωρούσε μεν, αλλά θα ήταν πλέον κρατική ώστε να υπάρχει απόλυτος κυβερνητικός έλεγχος. Όσο για τον Βουλπιώτη, απαλασσόταν από τα καθήκοντα του γενικού διευθυντή! Ως προς την αιτιολογία αυτής της απόφασης ο Μεταξάς, δεν φαίνεται να έκρυψε τα λόγια του και είπε κατάμουτρα στον Βουλπιώτη ότι “Αν ποτέ τύχει και βρεθούμε, σε αντίθεση συμφερόντων με τη Γερμανία, το γερμανικό κράτος θα έχει νόμιμη επιρροή στη διαχείριση της εθνικής μας προπαγάνδας, τουτέστιν της εθνικής μας κυριαρχίας”. Απλά πράγματα…
4η Αυγούστου: Μια δικατορία με ιδιαιτερότητες
Όπως είναι προφανές ο Βουλπιώτης κίνησε “γη και ουρανό’ και όλες τις πανίσχυρες γνωριμίες του για να ανατρέψει αυτή την απόφαση, χωρίς ωστόσο κάποιο αποτέλεσμα. Και στο σημείο αυτό, για να μην δημιουργηθούν παρανοήσεις, θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι το καθεστώς της 4ης Αυγούστου, δηλαδή η δικτατορία Μεταξά είχε αρκετές σημαντικές ιδιαιτερότητες και διαφοροποιήσεις σε σχέση με άλλα δικτατορικά καθεστώτα που επικρατούσαν στην Ευρώπη εκείνη την εποχή. Εξ αυτών η κυριότερη ήταν ότι ενώ εξωτερικά είχε όλα τα χαρακτηριστικά της φασιστικής – ναζιστικής δικτατορίας, ανάλογης με εκείνη που επικρατούσε στην Ιταλία του Μουσολίνι και στη Γερμανία του Χίτλερ, στην πραγματικότητα τόσο ο Μεταξάς όσο και βασιλιάς Γεώργιος ο Β’ που τον είχε διορίσει πρωθυπουργό, ήταν σύμμαχοι των Βρετανών, δηλαδή των Συμμάχων. Γεγονός που καθόρισε και τη στάση της Ελλάδας στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Ιωάννης Μεταξάς : Αιφνίδιος θάνατος ή δολοφονία;
Ενδιαφέρουσες πληροφορίες, που ασφαλώς τίθενται προς διερεύνηση, δίνει το μυθιστόρημα της Ιζαμπέλλας Παλάσκα και για το θάνατο του Ιωάννη Μεταξά, ένα θάνατος που ούτως ή άλλως είχε θεωρηθεί μυστήριο ακόμη και στην εποχή του. Συγκεκριμένα ο Ιωάννης Μεταξάς απεβίωσε αιφνιδίως στις 29 Ιανουαρίου 1941 από βαριά φλεγμονή του φάρυγγος. Επισήμως ο θανατος του αποδόθηκε σε ιατρικά λάθη. Από πολλούς ωστόσο υποστηρίχθηκε ότι ο θάνατος Μεταξά ίσως να οφείλεται σε επέμβαση των Αγγλων οι οποίοι δεν ήθελαν να επιτευχθεί συνθηκολόγηση της Ελλάδας με τη Γερμανία, ιδέα με την οποία φέρεται ότι είχε εξοικειωθεί ο Μεταξάς στο τέλος. Συγκεκριμένα τον Ιανουάριο του 1941 οι Άγγλοι είχαν κάνει πρόταση στον Μεταξά να φέρουν δυνάμεις στο μέτωπο της Ηπείρου. Ο Μεταξάς ζήτησε από τους Άγγλους 10 μεραρχίες μαζί με την ανάλογη αεροπορία. Οι Άγγλοι ανταπάντησαν ότι μπορούν να προσφέρουν 2 μεραρχίες με μικρή μόνο αεροπορική δύναμη. Τότε ο Μεταξάς απάντησε “Καλύτερα να μη μας στείλετε τίποτα”. Το μόνο που θα καταφέρετε να κάνετε σε αυτή την περίπτωση είναι να προκαλέσετε επίθεση των Γερμανών.
Η κυρία Παλάσκα συντάσσεται με αυτή την ερμηνεία και στο βιβλίο της αναφέρεται σε κάποια ανάλογη διαπραγμάτευση του Μεταξά με τους Άγγλους, μόνο που αντί για την Ήπειρο κάνει λόγο για τη Θεσσαλονίκη, από όπου, σύμφωνα με τα λεγόμενα της, οι Βρετανοί θα μπορούσαν να πλήξουν τις πετρελαιοπηγές στο Πλοέστι της Ρουμανίας, που αποτελούσαν την κύρια πηγή υγρών καυσίμων για τη Ναζιστική Γερμανία, καθώς το καθεστώς της Ρουμανίας είχε συμμαχήσει με τον Άξονα. Όσο για τον θάνατο του Μεταξά τον αποδίδει εμμέσως πλην σαφώς σε δολοφονία που διέπραξε αρχίατρος του βρετανικού ναυτικού, όταν, ενώ βρισκόταν στο νοσοκομείο, του έκανε μια ένεση για την οποία αρνήθηκε να δώσει οποιαδήποτε πληροφορία στους οικείους του.
Μετά το θάνατο του Μεταξά την πρωθυπουργία ανέλαβε ο Αλέξανδρος Κορυζής. Στις 6 Απριλίου 1941 τα γερμανικά στρατεύματα εισέβαλαν στην Ελλάδα μέσω της Βουλγαρίας και της Γιουγκοσλαβίας. Στις 18 Απριλίου 1941 δώδεκα μέρες μετά τη γερμανική εισβολή, ο Κορυζής αυτοκτόνησε με δύο σφαίρες στην καρδιακή χώρα.
Γερμανική Κατοχή ή …χοροεσπερίδα;
Φυσικά όταν ξέσπασε ο Ελληνογερμανικός Πόλεμος και οι Γερμανοί κατακτηστές μπήκαν στην Αθήνα, όλες οι κρατικές υπηρεσίες πέρασαν στα χέρια τους και το Ραδιόφωνο έπεσε σαν ώριμο φρούτο στα χέρια του Βουλπιώτη, που από τη θέση του γενικου διευθυντή πλέον, καθόριζε τη γερμανική προπαγάνδα στα χρόνια της ναζιστικής κατοχής. Από την αφήγηση της κυρίας Παλάσκα μαθαίνουμε πάντως για τον επονείδιστο και γλοιώδη τρόπο που αντιμετώπισε το σύνολο του επίσημου ελληνικού Τύπου την είσοδο των Γερμανών στην Αθήνα, όπου λίγο πολύ τους παρουσίασε ως ελευθερωτές, αλλά και για κάποια ψυχαγωγικά – παιδαγωγικά προγράμματα που εξέπεμπε το κατοχικό ραδιόφωνο της Αθήνας. Ανάμεσα τους ήταν η περίφημη θεία Λένα της Αντιγόνης Μεταξά -Κροντηρά κατ΄ειικόνα και ομοίωση της θείας Μπέρτας του γερμανικού ραδιοφώνου.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της Κατοχής ο Ιωάννης Βουλπιώτης υπήρξε εκλεκτός συνομιλητής των Γερμανών και με το διαμέρισμά του στην οδό Βασιλίσσης Σοφίας απέναντι από τη Γερμανική πρεσβεία, μπορούσε να μπαινοβγαίνει χωρίς διατυπώσεις και να δέχεται σε δείπνο στο σπίτι του Γερμανούς και Έλληνες αξιωματούχους. Η κόρη του η κυρία Παλάσκα, παρουσιάζει τον γερμανοτραφή Βουλπιώτη, ως άνθρωπο με διπλή υπηκοότητα και περίπου με διχασμένη προσωπικότητα, ανάμεσα στα γερμανικά του συμφέροντα και την ελληνική του συνείδηση. Έχαιρε της προστασίας των Γερμανών, πολύ περισσότερο που η κόρη του από τον πρώτο γάμο με την Χέρτα Ζϊμενς, η Αννίτα, ζούσε με απόλυτη μυστικότητα, στην κατεχόμενη Ελλάδα μαζί με τη δεύτερη σύζυγό του την Έλεν Ευγενίδη. Σε κάθε περίπτωση ο Βουλπιώτης επέδειξε αξιοθαυμαστη διορατικότητα, αντιλαμβανόμενος προφανώς ότι η Γερμανική Κατοχή θα είχε ημερομηνία λήξης, αρνήθηκε επίμονα να αναλάβει τιμητικές διοικητικές θέσεις και δημόσια αξιώματα.
Από την άλλη πλευρά κυριολεκτικά “λάμπουν δια της απουσίας τους” οι τραγικές αλλά γνωστές σε όλους σκηνές εξαθλίωσης από την ασιτία και την πείνα που θέριζαν την Κατοχική Αθήνα. Με την έλλειψη βασικών τροφίμων, φαρμάκων, με τους μαυραγορίτες και τα σκελετωμένα πτώματα παιδιών που συσσωρεύονταν στους δρόμους και τα μάζευαν τα κάρα. Σκηνές εφιαλτικές για τις οποίες μιλούν όχι μόνο όλα τα ιστορικά βιβλία, αλλά και όλοι οι αυτόπτες μάρτυρες που έζησαν τον τρόμο, στα μαύρα εκείνα χρόνια, ασχέτως πολιτικών πεποιθήσεων. Είναι προφανές ότι ο κόσμος του Ιωάννη Βουλπιώτη δεν επηρεαζόταν από όλα αυτά, ούτε ασφαλώς τον αφορούσαν. Και η εισβολή των Γερμανών στην Αθήνα, καταλήγει ώρες ώρες, στις σελίδες του βιβλίου, να θυμίζει πρόσκληση σε γερμανική …χοροεσπερίδα!…
Επαφές με στρατηγό Πλαστήρα και ο ΕΔΕΣ
Παρόλα αυτά το διαμέρισμά του υπήρξε, σύμφωνα με την κυρία Παλάσκα, κέντρο πάμπολλων άτυπων και μυστικών συναντήσεων κορυφής, παραγόντων που καθόρισαν τα πολιτικά τεκταινόμενα στην περίοδο της Κατοχής αλλά και της Απελευθέρωσης. Ανάμεσα τους πιστώνονται στον Ιωάννη Βουλπιώτη οι πρωτοβουλίες για την δημιουργία του ΕΔΕΣ (Εθνικός Δημοκρατικός Ελληνικός Σύνδεσμος) που θα επανέφερε στο προσκήνιο τον δημοφιλή στρατηγό Πλαστήρα που την εποχή εκείνη βρισκόταν στην Γαλλία. Στο βιβλίο γίνεται αναφορά για πολλές συναντήσεις με αυτό τον σκοπό, που έλαβαν χώρα στο διαμέρισμα του Βουλπιώτη ανάμεσα στον ίδιο και σε πολιτικούς και στρατιωτικούς. Ανάμεσά τους οι στρατηγοί Γονατάς και Πάγκαλος, Ναπολέων Ζέρβας και ο Βασίλειος Ντερτιλής. Όπως είναι γνωστό επίσημος ιδρυτής του ΕΔΕΣ θεωρείται ο Ναπολέων Ζέρβας, που βρισκόταν εξ αρχής με την πλευρά των Συμμάχων και βέβαια αργότερα και σε συνεργασία με 12 Βρετανούς σαμποτέρ, το ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ έγραψε τη δική του ιστορία στον Γοργοπόταμο. Παραδόξως, ο Ιωάννης Βουλπιώτης και παρά την τεράστια διαφορά πολιτικών προσανατολισμών τους, είχε φροντίσει να κρατήσει και με τον Ζέρβα μια “χρήσιμη επαφή” αφού επί σειρά ετών, η σύζυγός του Λουκία Ζέρβα υπήρξε ιδιαίτερα του γραμματέας, Μια από τις ενδεικτικές κινήσεις του ανδρός.
Ο φον Κανάρης
Ανάμεσα στις εκλεκτές γνωριμίες του Βουλπιώτη με τη γερμανική ναζιστική ελίτ ήταν και εκείνη με τον περίφημο ναύαρχο φον Κανάρης ( Βίλχελμ Φραντς Κανάρις) για τον οποίον υπήρξε και συνεχίζει μέχρι σήμερα να πλανάται η περρέουσα αλλά ανεπιβεβαίωτη φήμη ότι ήταν ελληνικής καταγωγής και φέρεται ως απόγονος του θρυλικού μπουρλοτιέρη. Μια από τις ιδέες που σύμφωνα με το βιβλίο αποδίδονται στον Βουλπιώτη ήταν εκείνη που προέβλεπε την εγκατάσταση του φον Κανάρης στην Ελλάδα με το όνομα Γουλιέλμος Κανάρης, όπου θα προβαλλόταν οι υποτιθέμενες ελληνικές του ρίζες και θα ανακηρυσσόταν Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας. Ο φον Κανάρης την περίοδο εκείνη ήταν Αρχηγός της Υπηρεσίας Αντικατασκοπείας του γερμανικού επιτελείου της Αμπβέρ και είχε αρχίσει να δυσφορεί με το χιτλερικό καθεστώς βλέποντας τις στρατιωτικές του αποτυχίες. Ωστόσο η πρόταση αυτή δεν έγινε δεκτή από τον ίδιον, ο οποίος προτίμησε να παραμείνει στα καθήκοντά του. Τελικά κρίθηκε από τον Χίτλερ ένοχος προδοσίας και πέθανε τον Απρίλιο του 1945 στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Φλόσενμπεργκ.
Τάγματα Ασφαλείας
Τέλος ανάμεσα στις αδιαμφισβήτητες “πρωτοβουλίες” του Ιωάννη Βουλπιώτη ήταν η δημιουργία των κατοχικών Ταγμάτων Ασφαλείας. Πρόκειται για τους διαβόητους γερμανοτσολιάδες ή ταγματασφαλίτες που μέχρι σήμερα έχουν μείνει στη λαϊκή κουλτούρα ως συνώνυμοι της προδοσίας και του δοσιλογισμού. Τα Τάγματα Ααφαλείας ήταν ένα υβριδικό -κυριολεκτικά- ένοπλο σώμα, με εμφανώς παρακρατική φυσιογνωμία, το οποίο συγκροτήθηκε με τη σύμφωνη γνώμη και τις ευλογίες της Βέρμαχτ την περίοδο 1943 – 44. Αξίζει να σημειώσουμε ότι στην αρχή οι Γερμανοί ήταν διστακτικοί για την έγκριση αυτών των παραστρατιωτικών ομάδων που εν τέλει σιτίζονταν και αμείβονταν από τον γερμανικό στρατό, το δέχτηκαν όμως μετά από προσωπική έγκριση του Χίτλερ προκειμένου “να γλυτώσουν γερμανικό αίμα”. Τα Τάγματα Ασφαλείας, που συγκροτήθηκαν για να αποκρούσουν τον “κομμουνιστικό κίνδυνο” δηλαδή το ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ, έγιναν καταφύγιο για πάσης φύσεως εξαθλιωμένα και κακοποιά στοιχεία, εγκληματίες, ποινικούς υπόδικους, καταζητούμενους και σε συνεργασία και υπό την καθοδήγηση των Γερμανών προέβησαν σε απίστευτες αυθαιρεσίες και αγριότιητες και θηριωδίες εναντίον του άμαχου πληθυσμού που αγωνιζόταν εναντίον του κατακτητή. Η στολή τους ήταν αρχικά, εκείνη των Ευζώνων του Αγνώστου Στρατιώτη, αργότερα φόρεσαν χιτώνιο του πρώην ελληνικού στρατού και γερμανικά άρβυλα. Εξ αυτού και ονομάστηκαν γερμανοτσολιάδες.
Δοσίλογοι και ηθικοί αυτουργοί
Από τους βασικούς εισηγητές για τη δημιουργία των Ταγμάτων Ασφαλείας ήταν οι στρατηγοί Στυλιανός Γονατάς και Θεόδωρος Δ. Πάγκαλος (παππούς του σημερινού πρώην υπουργού και αντιπροέδρου) οι οποίοι ανέθεσαν στον Ιωάννη Βουλπιώτη να βολιδοσκοπήσει τις προθέσεις των Γερμανών γι αυτό το θέμα μέσω της προσωπικής φιλίας που διατηρούσε με τον πρώην στρατιωτικό ακόλουθο της Γερμανίας στην Αθήνα Κρίστιαν φον Κλεμ. Εκείνος ενημέρωσε τον αρχηγό των Ες-Ες της Ελλάδας και παίρνοντας τη σύμφωνη γνώμη του, ενημέρωσαν τον Ιωάννη Ράλλη (πατέρας του Γεωργίου Ράλλη που διετέλεσε πρωθυπουργός) που είχε αναλάβει πρωθυπουργός. Μετά την Απελευθέρωση, όσοι γερμανοτσολιάδες δεν είχαν αμνηστευθεί κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου κατηγορήθηκαν για δοσιλογισμό. Ο Ιωάννης Ράλλης όπως και ο Θεόδωρος Πάγκαλος που θεωρήθηκαν πρωτεργάτες δικάστηκαν από τα δικαστήρια των δωσιλόγων αλλά αθωώθηκαν, ωστόσο ο Ι. Ράλλης κατσαδικάστηκε σε ισόβια για εσχάτη προδοσία και πέθανε στη φυλακή. Παραδόξως οι πραγματικοί εμπνευστές, εισηγητές και εν τέλει ηθικοί αυτουργοί της δημιουργίας των Ταγμάτων Ασφαλείας, είτε δεν λογοδότησαν είτε έτυχαν ευνοϊκής μεταχείρισης από τη δικαιοσύνη.
Δικαστήρια δοσιλόγων
Ανάλογη ευνοϊκή μεταχείριση επεφύλαξαν τα ελληνικά δικαστήρια και για τον Ιωάννη Βουλπιώτη, ο οποίος, όπως άλλωστε διευκρίνίζει και η κόρη του κυρία Ιζαμπέλλα Παλάσκα στον πρόλογο του βιβλίο “Όχι, ο πατέρας μου δεν καταδικάστηκε ποτέ ως δοσίλογος ούτε από τα πρωτοβάθμια ούτε από τα δευτεροβάθμια ειδικά δικαστήρια δωσιλόγων. Απαλλάχτηκε τελεσίδικα”. Προσθέτει επίσης ότι “Απαλλάχτηκε απόλυτα και για την κατηγορία του πλουτισμού κατά τη διάρκεια της Κατοχής, αφού άλλωστε έχασε μεγάλο τμήμα της περιουσίας που κατείχε πριν από τον πόλεμο. Συνεπώς ούτε πολιτικός ούτε οικονομικός δωσίλογος υπήρξε ποτέ”.
Πράγματι ο Ιωάννης Βουλπιώτης προσήχθη ενώπιον της ελληνικής δικαιοσύνης με βαρύτατες καηγορίες. Όπως είχε δημοσιευθεί στην εφημερίδα “Τα Νέα” 22 -2-1946, ” παραπέμφθηκε κατηγορούμενος ότι “…..ενίσχυσε την πολεμικήν προσπάθεια του εχθρού και εξήρεν το έργον αυτού διά του ραδιοφώνου ενσπείρων την ηττοπάθειαν μεταξύ του ελληνικού λαού. Κατέδωκεν έλληνας πολίτας και αξιωματικούς εις τον εχθρόν, εκμεταλλευόμενος δε την γερμανομάθειάν του και την θέσιν του συνήψε μετά της γερμανικής εταιρείας Τελεφούνκεν εις την οποίαν παρέδωκεν όλους τους ελληνικούς ραδιοσταθμούς”. Τελικά πέτυχε την αθώωση του, καθώς ένα πλήθος από μάρτυρες υπεράσπισης κατέθεσαν ότι τους έσωσε από το απόσπασμα. Μάλιστα, όπως τονίζει η κυρία Ιζαμπέλλα Παλάσκα, στο αρχείο του πατέρα της που πέρασε στην κατοχή της, βρέθηκαν πάνω από 1500 ευχαριστήριες επιστολές ανθρώπων που διασώθηκαν από τον ίδιο στη διάρκεια του πολέμου. Ωστόσο, δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι αμέσως μετά την Απελευθέρωση, όταν άρχισε να “μεσουρανεί” το διαβόητο “φακέλωμα”, στήθηκε μια ολόκληρη βιομηχανία παραγωγής βεβαιώσεων “εθνικής νομιμοφροσύνης” και δηλώσεων “μετανοίας” αντίστοιχα, με στόχο την κοινωνική αποκατάσταση.
Τι ήταν τελικά ο Ιωάννης Βουλπιώτης; Ήταν “αγγελικός” ή “δαιμόνιος” ; Αυτό μένει στην κρίση του αναγνώστη. Άλλωστε, με δεδομένο ότι ο Βουλπιώτης υπήρξε ενεργός μέχρι το 1999 οπότε και πέθανε, δεν αποκλείεται στο βιβλίο της Ιζαμπέλλας Παλάσκα να υπάρξει και συνέχεια. Σε κάθε περίπτωση η μυθιστορηματική βιογραφία “Άγγελος ή Δαίμονας, ο αμφιλεγόμενος πατέρας μου” εκτός από μια ενδιαφέρουσα αναγνωστική εμπειρία, προσφέρει μια διαφορετική, προσέγγιση σε άγνωστες πλευρές της προπολεμικής και Κατοχικής Ελλάδας και των ανθρώπων που τη στελέχωσαν ενώ αποκαλύπτει πολλές ιστορικές αλήθειες που έχουν μείνει κρυμμένες κάτω από πολλά κατά συνθήκην ψεύδη. Την ίδια στιγμή ωστόσο χαρακτηρίζεται από καθοριστικές παραλείψεις και ηθελημένες ή “αθέλητες” αποσιωπήσεις που καταλήγουν να παρουσιάζουν μόνο ένα μικρό μέρος της όποιας “αλήθειας’. Η υπόλοιπη αλήθεια, που υπήρξε μια τεράστια και αιματηρή τραγωδία ενός εθνους και ενός λαού που σφαγιάστηκε από τους Ναζί, από το βιβλίο της κυρίας Παλάσκα απουσιάζει εντελώς.
INFO
Άγγελος ή δαίμονας, ο αμφιλεγόμενος πατέρας μου
Ιζαμπέλλα Παλάσκα
Εκδόσεις Λιβάνη
Σελ. 383, Τιμη € 14,90
ΠΩΣ ΘΑ ΚΕΡΔΙΣΕΤΕ ΔΩΡΕΑΝ ΕΝΑ ΑΝΤΙΤΥΠΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ
Άγγελος ή δαίμονας, Ιζαμπέλλα Παλάσκα, Εκδόσεις Λιβάνη
- Συμπληρώστε την παρακάτω φόρμα και πατήστε «Αποστολή»
- Ο Διαγωνισμός ισχύει μέχρι και 16 Μαϊου 2013
- Αν είστε κάτοικος εκτός Αθηνών, γράψτε και την ταχυδρομική σας διεύθυνση για να σας σταλεί.
[gravityform id=”4″ name=”Φόρμα Συμμετοχής” ajax=”true”]
- Μετά τη λήξη του διαγωνισμού τα ονόματα των νικητών θα αναρτηθούν στο Book Bar.
- Οι τυχεροί θα παραλάβουν το αντίτυπο τους από από το βιβλιοπωλείο των Εκδόσεων Λιβάνη Σόλωνος 98, 10680, Αθήνα, Ώρες καταστημάτων, Τηλ: 2103661200
- Τρεις τυχεροί θα πάρουν από ένα αντίτυπο του βιβλίου
Καλή τύχη!!!!
- Δεν μπορεί να γίνει αποστολή στο εξωτερικό.
- Παρακαλούμε να συμπληρώνετε τα στοιχεία σας (όνομα –διεύθυνση) με ελληνικούς χαρακτήρες για να αποφεύγονται τα λάθη
- Θερμή παράκληση: Για τη συμμετοχή σας στην κλήρωση είναι αρκετό να συμπληρώσετε ΜΙΑ ΦΟΡΑ τη Φόρμα Συμμετοχής. Διαφορετικά δημιουργείται πρόβλημα στο Inbox και οι πιθανότητες επιτυχίας δεν αυξάνονται.
