Το τέλος της εποχής του Άνθρακα
Ο Jeremy Rifkin είναι 
ο αγαπημένος μου συγγραφέας στο είδος του! Όσο και αν σας φανεί περίεργο …”Με έναν Ρίφκιν ξεχνιέμαι” ! Και μην παρεξηγήσετε τα γραφόμενα μου. Σοβαρολογώ. Ο Αμερικανός Τζέρεμι Ρίφκιν έχει όλα τα χαρίσματα ενός καλού συγγραφέα : είναι καλλιεργημένος και αυτό φαίνεται στη γραφή του που ρέει, ασχολείται με θέματα που δεν είναι μόνο του παρόντος αλλά αποτελούν βασικά θέματα επιβίωσης των επόμενων γενιών, δεν αρκείται στην καταγραφή των προβλημάτων του σήμερα, αλλά δίνει λύσεις για το σήμερα και το αύριο, δεν θεωρητικολογεί, αλλά αντλεί από τις εμπειρίες του τα παραδείγματά του και τα επιχειρήματα του, που συνήθως είναι πειστικά και επιπρόσθετα είναι ένας επαναστάτης …με χρονοδιάγραμμα ! Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Της Ξένης Μπαλωτή
Στο νέο του βιβλίο ο Jeremy Rifkin διερευνά πως η τεχνολογία του Διαδικτύου και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας συγκλίνουν στο να δημιουργήσουν αυτό ακριβώς που δηλώνει ο τίτλος του, την “Τρίτη Βιομηχανική Επανάσταση”. Το νέο του έργο είναι ο απολογισμός ενός ανθρώπου που γνωρίζει σε βάθος τις εξελίξεις για την επόμενη οικονομική εποχή.
Γράφει στο 1ο κεφάλαιο του βιβλίου του : «Με την προϋπόθεση ότι το είδος μας θα καταφέρει να επιβιώσει με κάποιο τρόπο, αναρωτιέμαι συχνά τι θα σκέφτονται μετά από πενήντα χιλιάδες χρόνια οι μελλοντικές γενιές για τη σημερινή συγκυρία στην ανθρώπινη εποποιϊα. Είναι πολύ πιθανό να μας αποκαλούν «ανθρώπους των ορυκτών καυσίμων» και τη χρονική περίοδο που διανύουμε «εποχή του Άνθρακα», όπως εμείς ονομάζουμε εποχή του Χαλκού ή εποχή του Σιδήρου τις ιστορικές περιόδους του παρελθόντος.»
Μάλιστα! «Με την προϋπόθεση ότι το είδος μας θα καταφέρει να επιβιώσει», γιατί για τον Ρίφκιν, τόσο η οικονομική κρίση του 2008, όσο και η σημερινή, όσο και η κατάρρευση της Γουόλ Στριτ δεν είναι τίποτα άλλα παρά οι συνέπειες του τέλους της 2ης βιομηχανικής επανάστασης και του βασικού προϊόντος της επάνω στο οποίο βασίστηκε έκτοτε η ανθρωπότητα, του πετρελαίου !
Και πώς ανατρέπεται ο προδιαγεγραμμένος όλεθρος;
Με την «Τρίτη βιομηχανική επανάσταση» ισχυρίζεται ο Τζ.Ρίφκιν. Μία επανάσταση με χρονοδιάγραμμα υλοποίησης περίπου το τέταρτο του αιώνα και 5 στάδια επίτευξης που κωδικοποιούνται ως εξής :
-
Aφήνουμε το πετρέλαιο και περνάμε στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
-
Μετατρέπουμε τα κτίρια σε όλες τις ηπείρους σε μίνι ενεργειακά κέντρα με αποτέλεσμα να έχουμε μεταξύ άλλων και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
-
Χρησιμοποιούμε όλες τις ενδεδειγμένες μορφές αποθήκευσης ενέργειας ώστε κάθε κτίριο να διατηρεί την ενέργεια που παράγει.
-
Αξιοποιούμε την τεχνολογία του διαδικτύου για να δημιουργήσουμε το αντίστοιχο διαδίκτυο της ενέργειας με προοπτική όποιο κτίριο παράγει περισσότερη ενέργεια από τις ανάγκες του να την πωλεί σ’αυτό το νέο διαδίκτυο.
-
Μετατρέπουμε τον παγκόσμιο στόλο μέσων μεταφοράς σε επαναφορτιζόμενα ηλεκτροκίνητα οχήματα και σε οχήματα που χρησιμοποιούν κυψελίδες καυσίμου με υδρογόνο !
Από την αναλυτική παρουσίαση αυτών των 5 σταδίων στα 9 κεφάλαια του βιβλίου, προκύπτει μία πραγματική επανάσταση που ξεκινά από τις αλλαγές που θα προκύψουν με τη δημιουργία άλλου τύπου εργαζομένων με τελείως διαφορετικές από τις σημερινές δεξιότητες και καταλήγουν στο βέβαιο, έστω και πολύ δύσκολο στην υλοποίησή του επίτευγμα, οι φτωχότερες χώρες του πλανήτη που δεν γνώρισαν ούτε την 1η ούτε τη 2η βιομηχανική επανάσταση «να πραγματοποιήσουν ένα απευθείας άλμα στη νέα εποχή του κατανεμημένου καπιταλισμού», περνώντας από την αναδιάταξη των ανθρωπίνων σχέσεων, του τρόπου διακυβέρνησης και βεβαίως της παρεχόμενης εκπαίδευσης !
Και αν ο τελικός στόχος εκτιμάται ως πολύ όμορφος και αισιόδοξος για να είναι πραγματικός, να θυμίσω πως ο Τζ.Ρίφκιν στο βιβλίο του «Το τέλος της εργασίας και το μέλλον της» (1996) υποστήριξε πως «μία οικονομία που δεν θα βασίζεται σχεδόν καθόλου σε εργαζομένους είναι εντός προοπτικής», στο βιβλίο του «Η νέα εποχή της πρόσβασης» (2001) υποστήριξε πως «στην υπερκαπιταλιστική οικονομία, η αγορά πραγμάτων και η κατοχή ιδιοκτησίας είναι παλιομοδίτικες ιδέες, ενώ η «έγκαιρη» πρόσβαση σε κάθε είδους υπηρεσίες, μέσω τεράστιων εμπορικών δικτύων που λειτουργούν στον κυβερνοχώρο, γίνεται ο κανόνας», στο βιβλίο του «Η οικονομία του υδρογόνου» (2003) που λειτουργεί και ως προπομπός της «3ης βιομηχανικής επανάστασης» είχε υποστηρίξει «το υδρογόνο ως καύσιμο επάνω στο οποίο η Ευρώπη όφειλε να επενδύσει και ότι αυτή θα είναι η νέα βιομηχανική επανάσταση». Από όλα τα παραπάνω με το πέρασμα των χρόνων θα μπορούσε κανείς να αποκαλέσει τον Τζ. Ρίφκιν ουτοπιστή; Γι’αυτό ας πάρουμε στα σοβαρά την προτροπή του πως «μόνο όταν θα αρχίσουμε να σκεφτόμαστε σαν να ανήκουμε σε μία μεγάλη παγκόσμια οικογένεια, η οποία δεν περιλαμβάνει μόνο το είδος μας ….θα μπορέσουμε να σώσουμε την κοινή μας βιόσφαιρα και να αναγεννήσουμε τον πλανήτη για τις επόμενες γενιές.»
Ποια ήπειρος θα ηγηθεί σ’αυτή τη νέα επανάσταση; Ο Τζέρεμι Ρίφκιν απαντά : Η Ευρώπη και αν παρεκκλίνει από τον ηγετικό της ρόλο δεν «μπορώ να φανταστώ ποιο έθνος θα μπορούσε να οδηγήσει την ανθρωπότητα στην επόμενη εποχή» !
Α! και κάτι ακόμα : ενώ διαβάζετε το βιβλίο του και φυσικά δεν οδηγείτε…βάλτε το αυτοκίνητο στην πρίζα ! Παράγετε ενέργεια που την πουλάτε και εισπράττετε χρήματα ! Για την ώρα αφορολόγητα!
INFO
Η τρίτη βιομηχανική επανάσταση
Πώς η οριζόντια ισχύς μεταμορφώνει τους ενεργειακούς πόρους, την οικονομία και τον κόσμο
μετάφραση: Άγγελος Φιλιππάτος
Eκδόσεις Α.Α.Λιβάνη 2012
Σελ. 463, Τιμή € 17,00
