Νάνος Βαλαωρίτης , Πικρό Καρναβάλι, Ή του ύψους ή του βάθους

Ένας σύγχρονος Νέστορας της πνευματικής ζωής στην Ελλάδα |

ΚΕΡΔΙΣΤΕ ΔΩΡΕΑΝ ΑΝΤΙΤΥΠΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ!

«Οι ποιητές είπαν φτάνει πια |να εκθειάζουμε τους | οπλίτες – ας κάνουμε κι εμείς | οι ποιητές ένα γιουρούσι ηρωικό. | Και μαζεύτηκαν σε μια ραχούλα | και σχημάτισαν έναν κύκλο | κι έβαλαν στη μέση τον πιο | αρχαίο –και γύρω γύρω | οι πιο νέοι – κι έτσι κι έγιναν |  οι καινούργιοι τριακόσιοι στα | Στενά –στις Θερμές πηγές πήγαν όπου | λούζονταν συχνά οι ποιητές. | ‘Ώσπου να ‘ρθει ο Ξεξεξές, ο Ξέρξης| ο μέγας βασιλιάς με το φουσάτο του| τους περικύκλωσε και είπε: | Αν τετραγωνίσετε το κύκλο σας |θα σας σφάξω έναν έναν | αντί για όλους μαζί»  (Πως εξόντωσε ο Ξέρξης τους τριακόσιους του κύκλου των Ποιητών – Πικρό Καρναβάλι, Νάνος Βαλωρίτης)

Με αυτό το πρώτο ποίημα, τον πρώτο Λόγο, από την νέα του ποιητική συλλογή Πικρό Καρναβάλι που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός, ο Νάνος Βαλαωρίτης συμπυκνώνει τις σκέψεις του για το ρόλο της Ποίησης και των ποιητών σε αυτή τη δύσκολη στιγμή. Και είναι αυτοί, οι ίδιοι  ποιητές που χρόνια τώρα προσπαθούσαν να «τετραγωνίσουν τον κύκλο τους» απασχολημένοι στις συνθέσεις ποιητικών μουσικών δωματίου, και τώρα πια έχουν μπροστά τους ένα δίλλημα ζωής ή θανάτου σε αυτό το Πικρό Καρναβάλι που περνά η χώρα.

Της Ελπίδας Πασαμιχάλη

Ποιητής, πεζογράφος, δοκιμιογράφος, θεατρικός συγγραφέας και πολιτικός σχολιαστής ο Νάνος Βαλαωρίτης, έχει ασχοληθεί με όλες τις μορφές του γραπτού λόγους και είναι από τους ελάχιστους σύγχρονους Έλληνες ποιητές με διεθνή αναγνώριση , ακτινοβολία και αναγνωρισιμότητα. Έχει διδάξει  συγκριτική λογοτεχνία,, δημιουργική γραφή και ελληνική ποίηση επί 25 χρόνια  στο Πανεπιστήμιο του Σαν Φραντσίσκο, στις ΗΠΑ όπου συναντήθηκε με τους σημαντικότερους εκπροσώπους από το λογοτεχνικό κίνημα των Beat. Έζησε στο Λονδίνο και στο Παρίσι όπου συναναστράφηκε  με τα πιο πρωτοπόρα πνεύματα της εποχής Τ.Σ. Έλιοτ, Γ.Χ Όντεν και Ντύλαν Τόμας, και Αντρέ Μπρετόν. Συνομίλησε με τους υπερρεαλιστές και έζησε από κοντά τον γαλλικό Μάη του ’68. Υπήρξε  ο πρώτος μεταφραστής στα αγγλικά των Ελλήνων ποιητών της γενιάς του ’30 (Σεφέρης, Ελύτης, Εγγονόπουλος, Γκάτσος) και έχει τιμηθεί με τρία Κρατικά Βραβεία (εκ των οποίων αρνήθηκε το πρώτο) ανάμεσα στα οποία και το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας.

Ένας σύγχρονος Νέστορας της πνευματικής ζωής στην Ελλάδα

Και όμως, παρά τις διεθνείς περγαμηνές, παρά το πλούσιο και πρωτοπόρο έργο του, το ελληνικό δημοσιογραφικό κατεστημένο, συνέχιζε επί πολλά χρόνια, μέχρι πρόσφατα, να τον αγνοεί συστηματικά. Γνωστές και για πολλούς αιρετικές οι απόψεις του, τις οποίες πάντοτε εξέφραζε ευθέως, ίσως δεν άρεσαν σε κάποιους.  Σήμερα όμως, την ύστατη αυτή στιγμή που η Ελλάδα έχει βρεθεί κυριολεκτικά στο Χείλος του γκρεμνού της δραχμής, και όχι μόνο,  όπως τιτλοφορούσε ο ίδιος άρθρο του που είχε αναρτηθεί στο Book Bar, οι εκπρόσωποι των επίσημων media, «ανακάλυψαν» έστω και όψιμα, τον Νάνο Βαλαωρίτη και ζητούν να μάθουν τις απόψεις του. Για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Ελλάδα, για το μέλλον της Ευρώπης, για το ρόλο της Γερμανίας στην ελληνική και γενικότερα την ευρωπαϊκή κρίση, για την άνοδο του νεοφασισμού. Απόψεις που ο ίδιος, από την αρχή αυτής της μεγάλης περιπέτειας που λέγεται «οικονομική κρίση» διατύπωνε με αξιοθαύμαστη διορατικότητα και πρωτόγνωρο θάρρος , την ίδια ώρα που σχεδόν άπαντες οι ομότεχνοι του σιωπούσαν. Σήμερα τα γεγονότα τον έχουν δικαιώσει. Και εκτός από τα ίδια τα γεγονότα είναι το ευρύτερο κοινό, οι απλοί άνθρωποι εκείνοι που τον δικαιώνουν, καθώς διψούν να ακούσουν τις απόψεις του, να διαβάσουν τα έργα του και προσφεύγουν στη γνώμη του βλέποντας στο πρόσωπό του έναν σύγχρονο Νέστορα της πνευματικής ζωής αυτής της χώρας.

Ή του ύψους ή του βάθους

 Ένας μαχητικός πρεσβευτής του ελληνικού πολιτισμού

Η αρθρογραφία του Νάνου Βαλαωρίτη των  δύο τελευταίων ετών έχει συγκεντρωθεί σε έναν τόμο που επίσης κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός με τίτλο Ή του ύψους ή του βάθους, Πρόσφατα άρθρα γύρω από τον πολιτισμό στην Ελλάδα της κρίσης. Ό τίτλος παραπέμπει ευκρινώς στην ελληνική ψυχολογία, η οποία , όπως επισημαίνει και ο ίδιος, αναδεικνύεται καλύτερα στις έκτακτες περιστάσεις από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Τα άρθρα, γραμμένα σε μια εποχή μεγάλης ταπείνωσης ηθικής, οικονομικής, πολιτιστικής και πολιτικής, με αναπάντεχα φαινόμενα, αντιμετωπίζουν την κατάσταση με την ειρωνεία του σαρκασμού, την ψύχραιμη κριτική ή φανταστικό παιχνίδι, που είναι ίσως η καλύτερη άμυνα και αντεπίθεση σε μια δύσκολη έως τραγική περίσταση με σκοπό να ανεβάσει το ηθικό και να εκμηδενίσει τα στερεότυπα εναντίον του Έθνους που τόσο άδικα δοκιμάζεται σκληρά.

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι ο Νάνος Βαλαωρίτης, παρά το γεγονός ότι είναι από τους πιο κοσμοπολίτες Έλληνες λογοτέχνες, έχοντας κάνει καριέρα σε τρεις μητροπόλεις του δυτικού πολιτισμού (Γαλλία, Αγγλία, ΗΠΑ) ούτε για μια στιγμή δεν έχασε την εθνική του συνείδηση. Ούτε στη λογοτεχνική του δημιουργία, η οποία εμπνέεται από τον ελληνικό πολιτισμό, ούτε βέβαια στην πολιτική αρθρογραφία του. Από το μυθιστόρημα Τα σπασμένα χέρια της Αφροδίτης της Μήλου    μέχρι την εξαιρετική και πρωτότυπη μελέτη  Ο Όμηρος και το αλφάβητο τα κείμενα του Νάνου Βαλαωρίτη φέρουν τη σφραγίδα ενός σύγχρονου πρεσβευτή του ελληνικού πολιτισμού στη Δύση.  Και με τις περγαμηνές του «κοσμοπολιτισμού» που διαθέτει, τις διεθνείς βραβεύσεις και την ακαδημαϊκή καριέρα του,  είναι από τους λίγους Έλληνες λογοτέχνες και διανοούμενους που μπορεί να συνομιλήσει με τους δυτικούς ομοτέχνους του σε ισότιμη βάση, χωρίς τα επαρχιώτικα συμπλέγματα,  τον ραγιαδισμό και τον συνακόλουθο «σνομπισμό» για οτιδήποτε ελληνικό, που δυστυχώς χαρακτηρίζουν μεγάλο μέρος του  πνευματικού κόσμου στη χώρα μας, από τη σύσταση της ως κράτους.

Η στάση των Δυτικών απέναντι στον Ελλάδα τον εξοργίζει. Πολύ συχνά έχει τα χαρακτηριστικά της «πατροκτονίας» Πατροκτονία απέναντι στον ισχυρό εκείνο πολιτισμό που έθεσε τα θεμέλια για τον δικό τους, τον δυτικό πολιτισμό. Όπως έχει επισημάνει πολλές φορές ο ίδιος στα άρθρα του, αυτή η τάση της πατροκτονίας για τον ελληνικό πολιτισμό έχει εκδηλωθεί στους δυτικούς από την εποχή της Ρώμης. Στο σχεδόν προφητικό και θαρραλέο  άρθρο του THE OCCUPY GERMANY MOVEMENT    που γράφτηκε τον Απρίλιο του 2012, σε μια εποχή που σχεδόν σύσσωμα τα δυτικά και φυσικά τα γερμανικά    media λοιδορούσαν και γελοιοποιούσαν την Ελλάδα με πρωτοφανή εμπάθεια,  διερωτάται για την εχθρική  στάση των Δυτικών απέναντι στους Έλληνες και επισημαίνει: 

«Γιατί όμως τόση προσοχή σε μας και τόση αντιπαλότητα συνάμα; Πιστεύω ότι φταίει το γεγονός ότι υπάρχει μια κάποια ελληνική συνείδηση εδώ σε μας, έστω και παρεξηγημένη και στρεβλωμένη αλλά  ενισχυμένη από την ίδια γλώσσα που μιλήθηκε και γράφηκε και επιβίωσε 4000 χρόνια. Ένα ζωντανό απολίθωμα. Και αυτό είναι σκάνδαλο και καλύτερα να παραμεριστεί. Να θεωρηθεί ένα ασήμαντο περιθωριακό φαινόμενο όπως η επιβίωση μιας απόμερης διαλέκτου κάπου στον πλανήτη. Αλλά δεν είναι έτσι γιατί πίσω μας υπάρχουν τρεις ή τέσσαρες  λαμπρές περίοδοι μεγάλου πολιτισμού. Οι σύγχρονοι Έλληνες δεν είναι εύκολη βορά για ανθρωπολόγους κοινωνιολόγους ψυχολόγους, και δημοκόπους ιστορικούς που μας αμφισβητούν. Γιατί όπως δήλωσε γύρω στο 1879  ένας πρωθυπουργός της Αγγλίας, οι Έλληνες παρά είναι έξυπνοι να τους αφήσουμε να γίνουν μεγάλο έθνος, και να μας κάνουν αντίπραξη στα Βαλκάνια, στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή.  Και χρησιμοποίησαν τους Τούρκους συστηματικά εναντίον μας».

Πνεύμα ανήσυχο και πρωτοπόρο ο Νάνος Βαλαωρίτης στα 92 του χρόνια  χειρίζεται με άνεση εφήβου το διαδίκτυο και κατανόησε από πολύ νωρίς την τεράστια δύναμη του Ιντερνέτ να γεφυρώνει τους πολιτισμούς. Πολύγλωσσος και άριστος τεχνίτης της αγγλικής γλώσσας, όπως αναφέραμε επί 25 χρόνια δίδασκε δημιουργική γραφή στο Πανεπιστήμιο του Σαν Φραντσίσκο,  βγήκε στις επάλξεις του αγώνα για την υπεράσπιση των ελληνικών δικαιωμάτων που διαισθάνθηκε αμέσως ότι στραγγαλίζονται από την εκτεταμένη εκστρατεία κατασυκοφάντησης του ελληνισμού. Κατανοώντας ότι όπως έγραφε ο  Καβάφης, «Στη Ρώμη δόθηκε ο χρησμός, εκεί έγινε η μοιρασιά»  γράφει πλήθος άρθρων στα αγγλικά αλλά και στα γαλλικά ώστε να είναι προσβάσιμα από το πολυπληθές αγγλόφωνο και γαλλόφωνο κοινό παγκοσμίως.  Τη στιγμή που οι Έλληνες κατασυκοφαντούνται και διασύρονται  διεθνώς  ως απατεώνες , κλέφτες και αναξιόπιστοι,  ο Νάνος Βαλαωρίτης με την αρθρογραφία του αποκαθιστά την ιστορική αλήθεια και μιλά για τις αδικίες τους  διωγμούς και τις καταστροφές που υπέστη η χώρα από την εποχή της Τουρκοκρατίας μέχρι τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Νάνος Βαλαωρίτης με το άρθρο του με τίτλο  GOTTERDAMERUNG :Το Λυκόφως των Θεών  γίνεται  ο πρώτος Έλληνας  διανοούμενος που μιλά δημοσίως για το ελληνικό Ολοκαύτωμα που υπέστη Ελλάδα από τους Γερμανούς ναζί.  

Πικρό Καρναβάλι

«Τα ποιήματα είναι μεγεθυντικοί φακοί» Νάνος Βαλαωρίτης

Η παίγνια διάθεση, η ελαφρά ειρωνεία, ο σαρκασμός και η βαθειά αίσθηση του χιούμορ χαρακτηρίζουν την ποιητική συλλογή Πικρό Καρναβάλι που συγκεντρώνει 200 ποιήματα κυρίως των τελευταίων δύο  χρόνων 2011, 2012 καθώς και κάποια του 2013. «Υπάρχει ένας υπόγειος συνδετικός κρίκος ανάμεσα στα ποιήματα της συλλογής «Πικρό Καρναβάλι»  και στα κείμενα του βιβλίου «Ή του ύψους ή του βάθους» δεδομένου ότι γράφτηκαν κατά την ίδια χρονική περίοδο και τα δύο. Κοινό θέμα τους είναι η κρίση  την οποία προσεγγίζω με διαφορετικά εκφραστικά μέσα σε κάθε περίπτωση.» επισημαίνει ο Νάνος Βαλαωρίτης και συμπληρώνει: «Τα ποιήματα είναι μεγεθυντικοί φακοί μέσα από τα οποία μπορούμε να δούμε την πραγματικότητα. Μικρές εκλάμψεις από έναν χώρο που είναι εγκλωβισμένος.»

 Πάνω από όλα όμως τα ποιήματα χαρακτηρίζονται από την επαφή με την περιρρέουσα πολιτική και κοινωνική κατάσταση. Όπως μου έχει πει ο ίδιος σε παλαιότερη συνέντευξή μας και δεν παύει να το υπενθυμίζει για τους νεότερους ποιητές: «Τα ποιήματα πρέπει να χαρακτηρίζονται από μέθεξη με τα τρέχοντα γεγονότα». Όπως επισημαίνει: «Η Ποίηση πρέπει να έχει αναγνωσιμότητα. Δεν έχει νόημα να γράφουμε Ποίηση για να «βγάζουμε τα εσώτερα μας» διότι αυτά δεν ενδιαφέρουν τελικά. Εδώ η συλλογική εμπειρία δίνει ένα σωρό θέματα. Ειδικά σήμερα τα θέματα είναι περισσότερα από ότι χρειαζόμαστε». Όμως αυτή το φορά, αυτή τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή «Αυτό που συμβαίνει μας ξεπερνά τόσο πολύ όσο και ο ποιητικός χρόνος ξεπερνά το ποίημα»  μου λέει ο Νάνος Βαλαωρίτης, με μια φράση που υπογραμμίζει την κρισιμότητα των περιστάσεων.

Η «μέθεξη με τα γεγονότα» είναι ισχυρή και στα διακόσια ποιήματα της συλλογής, με τη δύναμη της ποιητικής μεταφοράς. Ο ίδιος, παρά τις ποιητικές του καταβολές από τον γλωσσοκεντρισμό, πιστεύει ότι τα ποιήματα αυτά δεν μπορούν να ταξινομηθούν σε κάποια συγκεκριμένη ποιητική σχολή.  «Ανήκουν στο κλίμα της εποχής της κρίσης» παρατηρεί και σχολιάζει ότι θυμίζουν τα τελευταία ποιήματα του Ρεμπώ που είχαν ξεφύγει από τις συνηθισμένες ποιητικές φόρμες της εποχής του.

«Όλα τα χάσαμε – τα σπίτια τα εργοστάσια | τ’ αυτοκίνητα – τους μισθούς – την ανεξαρτησία μας – τη σύνταξη – τις διακοπές μας – τα επιδόματα – τη δουλειά μας – τα δώρα του Πάσχα και των Χριστουγέννων | την ελπίδα μας για το μέλλον [….] και μας έμειναν το χρέος – οι φόροι – το άγχος – η ταπείνωση – η αγγελία για θέση εργασίας – η απελπισία – και οι επέτειοι – τα γενέθλια – οι γιορτές των Χριστουγέννων και του Πάσχα | οι ονομαστικές γιορτές – οι γάμοι | τα βαφτίσια – οι κηδείες – το σινεμά – οι σαπουνόπερες – | τα μνημόσυνα  τα διαζύγια – το προπό –  | το λαχείο. Τα δάνεια – η πικρία – το νοίκι – οι λογαριασμοί | του ΟΤΕ της ΕΥΕΔΑΠ, των κοινοχρήστων | τα τέλη των σχολείων των παιδιών | τα απόντα βιβλία τους – και | η Μελαγχολία μας για τα εγκόσμια – η θλίψη – το ποδόσφαιρο!» (ΤΙ ΧΑΣΑΜΕ ΤΙ ΚΕΡΔΙΣΑΜΕ, Πικρό Καρναβάλι, Νάνος Βαλαωρίτης)

Πικρό Καρναβάλι ο τίτλος της ποιητικής συλλογής αποτελεί σαφώς ένα πικρό σχόλιο του ποιητή για την πραγματικότητα που ζούμε. Την ερμηνεία μπορούμε να την αναζητήσουμε σε άρθρο του με τίτλο Οι ιταλικές εκλογές και οι φιγούρες του καρναβαλιού    που αναρτήθηκε στο Book Bar τον περασμένο Απρίλιο. Στο άρθρο του αυτό ο Νάνος Βαλαωρίτης αναφέρεται στη θεωρία του Μπαχτίν στο περίφημο έργο του Ο Ραμπελαί και ο κόσμος του, σύμφωνα με την οποία το Καρναβάλι σχετίζεται με την αντίδραση των ανθρώπων που ζούσαν κάτω από σκληρά καθεστώτα. Στις εποχές εκείνες, η περίοδος του Καρναβαλιού έπαιζε ρόλο «εκτόνωσης» για την καταπίεση που κυριαρχούσε όλο τον υπόλοιπο χρόνο. Κυριαρχούσε η αντιστροφή των ρόλων και οι δούλοι υποδύονταν τους αφεντάδες, οι αφέντες τους δούλους , ο βασιλιάς γινόταν παρωδία κοκ. Το Καρναβάλι «Ήταν μια περίοδος επιστροφής στο χάος όπως επισημαίνει ο Mircea Eliade, αλλά και μια περίοδος ανανέωσης από την οποία αντλούνται δυνάμεις για όλη την υπόλοιπη χρονιά. Με άλλα λόγια ήταν μια κανονική εξέγερση, χωρίς μια πραγματική ανατροπή, η οποία σε πολλές περιπτώσεις κατέληγε με τη θανάτωση του ψεύτικου μονάρχη». Σήμερα που η καταπίεση, ο καταναγκασμός και η εξαθλίωση πλανώνται πάνω από τη Νότια Ευρώπη, δεν αποκλείεται να δούμε να επιστρέφουν άτυπα «καρναβαλικές αντιδράσεις»  εκ μέρους των ανθρώπων , κάτι που διαφάνηκε στις τελευταίες εκλογές στην Ιταλία.

‘Όπως επισημαίνει ο Νάνος Βαλαωρίτης στο άρθρο του «Όταν οι άνθρωποι καταλήξουν σε εκείνο το σημείο όπου δεν υπάρχουν χρήματα, δεν υπάρχει εργασία, δεν υπάρχει μέλλον, η μοναδική διέξοδος είναι να επαναστατήσουν και σε μια δημοκρατική χώρα αυτή η επανάσταση παίρνει την κατεύθυνση της καταψήφισης των κομμάτων της λιτότητας, αντιδρώντας στον παραλογισμό των προγραμμάτων τους. Με το να υποστηρίξουν έναν εξίσου παράλογο υποψήφιο ή κόμμα της αντιπολίτευσης, ακόμη και έναν κλόουν, έναν κωμικό, όπως τον αποκαλούν με λαϊκισμό τα λεγόμενα “σοβαρά” κόμματα, τα οποία δεν συμπεριφέρονται ούτε με περισσότερη σοβαρότητα ούτε με μεγαλύτερη ανθρωπιά από ότι οι σκληρότεροι δυνάστες».

Αυτό το Πικρό Καρναβάλι στο οποίο οδηγείται ο μέσος άνθρωπος από την απόγνωση και την απελπισία,  σκιαγραφείται με έμπνευση, μαεστρία και διαύγεια στα 200 ποιήματα της συλλογής .  «Η Ποίηση πρέπει να είναι αποκαλυπτική» τονίζει ο Νάνος Βαλαωρίτης «Όταν διάβασα την ποίηση του Σεφέρη συγκλονίστηκα γιατί στους στίχους του μου αποκαλύφθηκε μια άλλη Ελλάδα που δεν γνώριζα, αλλά υπήρχε δίπλα μας». Αυτή την «άλλη Ελλάδα» του ύψους και του βάθους, την Ελλάδα που ζει το δικό της Πικρό Καρναβάλι αιώνες τώρα, σε μια μοναχική, αδιάλειπτη και συνεχόμενη ιστορική διάσταση, παρά τις καταστροφές, τις συμφορές, τις κατακτήσεις και τις κατοχές που έχει υποστεί, εμείς τα «κακά και ατίθασα παιδιά» του δυτικού πολιτισμού, ανακαλύπτουμε στο τρυφερό, παιγνιώδες και στοχαστικό ποιητικό σύμπαν του Νάνου Βαλαωρίτη.

«Πως είμαστε αναξιόπιστοι | είναι δεδομένο σε όλα | τα υπεύθυνα όργανα Ευρώπης | της ΕΛΣΤΑΤ της ΠΔΗΓΜ | της ΕΚΤ της ΕΕ και του ΔΝΤ | το πιστοποιούν με έγγραφα | στις τσάντες τους γεμάτες | ενοχοποιητικά στοιχεία | γι αυτό θα μας επιβάλουν | και νέα σκληρά μέτρα για να | μας τιμωρήσουν επειδή δεν  | είμαστε σαν αυτούς δηλαδή | αδηφάγοι και υπερφίαλοι τιμητές | αμάν πουθενά δεν μπορούν  | οι καταραμένοι αναξιόπιστοι | να σταθούν πάνω στη γη | πρέπει να πετάξουν | στον ουρανό για να | συνεχίσουν να είναι | αυτό που είναι η διεύθυνση | anaxiopistoi@pelasgi.con.gr   (ΑΝΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ, Πικρό Καρναβάλι, Νάνος Βαλαωρίτης)

info@bookbar.gr 

INFO

Πικρό Καρναβάλι

Ποιήματα

Νάνος Βαλαωρίτης

Εκδόσεις Ψυχογιός 2013

Σελ. 218, Τιμή € 13,30

Ή του ύψους ή του βάθους

Άρθρα

Νάνος Βαλαωρίτης

Εκδόσεις Ψυχογιός

Σελ. 210, Τιμή € 13,30

Άρθρα του Νάνου Βαλαωρίτη στο Book Bar

GOTTERDAMMERUNG: Το Λυκόφως των Θεών

H Επιστολή του Νάνου Βαλαωρίτη στον Αντώνη Σαμαρά

 LOKI, ένας κακόβουλος Θεός της γερμανικής μυθολογίας

Ο βελούδινος ιμπεριαλισμός της Γερμανίας

Οι ιταλικές εκλογές και οι φιγούρες του καρναβαλιού

 Νάνος Βαλαωρίτης, άρθρο, THE OCCUPY GERMANY MOVEMENT 

 Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΟ ΧΕΙΛΟΣ ΤΟΥ ΓΚΡΕΜΝΟΥ ΤΗΣ ΔΡΑΧΜΗΣ 

 Νάνος Βαλαωρίτης, άρθρο: «Η Ελλάδα στην εποχή της κρίσης»

 Αποτελέσματα της κλήρωσης

Τα ονόματα των τυχερών

Περσεφόνη Βασιλείου, Αττική

Γιώργος Δημητρίου, Αττική

ΠΩΣ ΘΑ ΚΕΡΔΙΣΕΤΕ ΔΩΡΕΑΝ ΕΝΑ ΑΝΤΙΤΥΠΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

Πικρό Καρναβάλι, Νάνος Βαλαωρίτης, Εκδόσεις Ψυχογιός 2013