Αφιέρωμα στον μεγάλο Αλεξανδρινό ποιητή
Νάσος Βαγενάς, Γιάννης Δάλλας, Κική Δημουλά, Τίτος Πατρίκιος, Κυριάκος Χαραλαμπίδης, και ο Δημήτρης Μαρωνίτης
«Δεν ήταν ο Καβάφης που
προηγήθηκε της εποχής του, είναι η σύγχρονη εποχή εκείνη που του έμοιασε…» συνηθίζει να λέει ο Νάνος Βαλαωρίτης για να περιγράψει την θαυμαστή δύναμη και επικαιρότητα των στίχων του μεγάλου Αλεξανδρινού ποιητή και την επίδραση που έχει ασκήσει το έργο του, στους μεταγενέστερους ποιητές Έλληνες και ξένους.
Στον μέγα Κωνσταντίνο Καβάφη και στην επίδραση που άσκησε το έργο του σε ξενόγλωσσους ποιητές από ολόκληρο τον κόσμο, μερικοί από τους οποίους υπήρξαν γίγαντες στο χώρο της λογοτεχνίας, (Mπρεχτ, Mοντάλε, Ώντεν κ.ά.) θα είναι αφιερωμένη η βραδιά της 6ης Ιουνίου 2012 στον Κήπο του Μεγάρου Μουσικής. Μια βραδιά που θα προσφέρει πολλαπλές λογοτεχνικές συγκινήσεις το κοινό, αφού λίγο νωρίτερα, στις 8.00 μμ, στον ίδιο χώρο, θα ανακοινωθούν για 17η χρονιά, τα Λογοτεχνικά Βραβεία του περιοδικού Διαβάζω.
Αμέσως μετά, στις 9.00 μμ, ξεκινά το αφιέρωμα στον Κ.Π Καβάφη . Οι ποιητές Γιάννης Δάλλας, Κική Δημουλά, Τίτος Πατρίκιος, Κυριάκος Χαραλαμπίδης, καθώς και ο Δημήτρης Μαρωνίτης. θα διαβάσουν σε ελληνική μετάφραση δείγματα αυτής της «καβαφογενούς» ποίησης, έργα που έχουν γραφτεί είτε με το ύφος του Καβάφη είτε μιλούν για τον Καβάφη ως ποιητή και ως άνθρωπο. Συντονιστής και «ψυχή» της εκδήλωσης ο καθηγητής Πανεπιστημίου και ποιητής Νάσος Βαγενάς, ο οποίος έχει επιμεληθεί την ανθολογία ξένων καβαφογενών ποιημάτων, με τίτλο «Συνομιλώντας με τον Καβάφη», αποτέλεσμα ερευνητικού προγράμματος και έκδοση του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας.
Ο τόμος είναι το αποτέλεσμα έρευνας που έχει γίνει σε 30 χώρες και σε 19 γλώσσες και περιλαμβάνει 153 ποιήματα 135 ποιητών. «Από όσο γνωρίζω δεν υπάρχει άλλος ποιητής στον αιώνα μας που η ποίησή του να έχει εμπνεύσει τόσους ξένους ποιητές…» Γράφει ο Νάσος Βαγενάς στον πρόλογο της ανθολογίας. « Ο Καβάφης εμπνέει τους ποιητές όχι για κάποιο συγκλονιστικό γεγονός του βίου του, αλλά κυρίως για την ποίησή του… Ο Καβάφης είναι μαζί με τον αργεντινό Μπόρχες και τον Πορτογάλο Πεσόα, ένας από τους τρεις ποιητές της λογοτεχνικής περιφέρειας, που παρότι δεν βρίσκονται εν ζωή, έχουν σήμερα παγκόσμια απήχηση, αποτελούν σημεία αναφοράς για την καλλιτεχνική ιδιοτυπία τους».
Αυτός ο «Έλληνας κύριος με ψαθάκι, που στέκει απολύτως ακίνητος, ελαφρώς λοξά προς το σύμπαν», γράφει ο Ε.Μ. Φόστερ για τον Καβάφη, έναν ποιητή που ακόμη και μέσα από μετάφραση, διαβάζεται μέχρι σήμερα σαν να είναι σύγχρονός μας. Άλλωστε ένα από τα χαρίσματα της ποίησής του είναι πως το «ποιητικό του μήνυμα είναι μεταφράσιμο» όπως επεσήμανε ο Νάσος Βαγενάς κατά την παρουσίαση της εκδήλωσης στους δημοσιογράφους.
«Τι είναι λοιπόν εκείνο που υπάρχει στα ποιήματα του Καβάφη» αναρωτιέται ο βρετανός ποιητής Γ.Χ. Ώντεν και απαντάει, «Είναι κάτι που θα μπορούσα μόνο να το ονομάσω, πολύ ανεπαρκώς, έναν τόνο φωνής, μια προσωπική εκφορά… Διαβάζοντας ένα ποίημα του Καβάφη νιώθω ότι αυτό το ποίημα αποκαλύπτει ένα πρόσωπο που βλέπει τον κόσμο από μια μοναδική προοπτική»
Ο Γιώργος Σεφέρης από την πλευρά του παρατηρεί: «… Στον Καβάφη ενώ η γλωσσική έκφραση είναι ουδέτερη και ασυγκίνητη, η κίνηση των προσώπων και των γεγονότων είναι τόσο πυκνή, τόσο στεγανή, θα έλεγα, που θαρρείς πως τα ποιήματά του τραβούν τη συγκίνηση δια του κενού. Αυτό το κενό που δημιουργεί η έκφραση του Καβάφη, είναι το στοιχείο της διαφοράς ανάμεσα στη φράση του και στην τρέχουσα πεζολογία».
Στον ιδιότυπο καβαφικό στοχασμό, στην περίφημη «καβαφική ειρωνεία» ίσως το πιο ιδιαίτερο και επίκαιρο στοιχείο της ποιητικής έκφρασης του Αλεξανδρινού αναφέρεται ο Νάσος Βαγενάς: «Πιστεύω ότι η ειρωνεία είναι ο λόγος που η ποίηση του Καβάφη παρουσιάζεται σήμερα ζωντανότερη. Καθώς η εποχή μας είναι εποχή ιδιαζόντως ειρωνική, αφού ο άκρατος σχετικισμός κατέστησε τη διάκριση ανάμεσα στη φαινομενική και την πραγματική πραγματικότητα δύσκολη, η ποίηση του Καβάφη, με την ειρωνική της γεύση, με την αποκαλυπτική της ανθρώπινης αυταπάτης ιδιότητά της, έχει γίνει πιο επίκαιρη από ποτέ. Γιατί της έχει δοθεί η ευκαιρία να αναδείξει στο έπακρο τη δύναμη του ρεαλισμού της».
INFO
Λογοτεχνική και Ποιητική Συνάντηση στον Κήπο του Μεγάρου
Διαβάζω Ποίηση
Τετάρτη 6 Ιουνίου 2012
Ώρα 8 μμ – Βραβεία Διαβάζω
Ώρα 9μμ – Αφιέρωμα Καβάφη
Είσοδος ελεύθερη
