Σαντορίνη η αμπελόεσσα νήσος, Δημήτρης Ταλιάνης

0
1824

Φωτογραφική σπονδή με Θηραίο οίνο|

ampeloessa-nisos-display12090Το σαντορινιό κρασί είναι από τα πιο ονομαστά στην υφήλιο. Πολλοί προσπάθησαν να το «αντιγράψουν» και να το αναπαράγουν

σε άλλους τόπους και άλλα κλίματα, πλην όμως τα αποτελέσματα υπήρξαν άοσμα και απογοητευτικά. «Ου πάσα άμπελος εν παντί τόπω τον αυτόν οίνον ποιεί» είναι μια φράση που το εξηγεί και αποδίδεται στον Κασσιανό Βάσσο. Με τη φράση αυτή που κοσμεί τις πρώτες του σελίδες, το καλαίσθητο λεύκωμα με τίτλο Σαντορίνη, η αμπελόεσσα νήσος βασισμένο σε φωτογραφίες του Δημήτρη Ταλιάνη και κείμενα του Πάνου Θεοδωρίδη, συμπυκνώνει την ποιότητα και αποτυπώνει το στίγμα του. Ο υψηλής αισθητικής τόμος, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Τοπίο στην ελληνική, αγγλική και ρωσική γλώσσα, αποτελεί έναν φόρο τιμής στους δρόμους του κρασιού και προσφέρει μια σπονδή με τον Θηραίο οίνο, ιχνηλατώντας την ευωδιαστή διαδρομή του από το αμπέλι έως την κάναβα*.

Της Ελπίδας Πασαμιχάλη

Η νήσος Θήρα, η Σαντορίνη έχει τεράστια παράδοση στην αμπελουργία. Μια ιστορία που ξεκινά τουλάχιστον 3500 χρόνια στο παρελθόν και συνεχίζεται μέχρι σήμερα με τρόπο αξιοθαύμαστο. Το μοναδικό της κλίμα και η ιδιαίτερη σύσταση του εδάφους, κάνουν τις ποικιλίες που οινοποιούνται στη θηραϊκή γη πραγματικά ξεχωριστές.

«Πλαγιές κοντά σε ηφαίστεια είναι προσφιλής πατρίδα για το αμπέλι. Η σποδός σπανίως τερματίζει τη ζωή στην επιφανειακή της διαδρομή. Ελαφρά πετρώματα, σε ειδική σχέση με το νερό και την περιοδική του πορεία προς τις χαμηλότερες ισοϋψείς του εδάφους, αφήνουν ένα σπάνιο μάγμα από φυσικά στοιχεία που, μαζί με τον άνεμο και τη θερμοκρασία, αποτελούν την πιο ευαίσθητη γεννήτρια τοπικών οικοσυστημάτων.» γράφει στο γλαφυρό προλογικό του κείμενο ο Πάνος Θεοδωρίδης, ο οποίος με τρόπο στοχαστικό συνθέτει στα κείμενα του βιβλίου την ταραγμένη ιστορία του νησιού από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα και τη συνδέει με την συνεχόμενη και συνεχιζόμενη παράδοση του Θηραίου οίνου.

ampeloessa_28967Στις σελίδες του λευκώματος αναδύονται όλα τα ονομαστά σαντορινιά κρασιά και φυσικά εκείνα που έχουν χαρακτηριστεί ως κρασιά Ονομασίας Προέλευσης Ανωτέρας Ποιότητας.

Το Ασύρτικο, που θεωρείται από οινοποιητική άποψη σαν η καλύτερη ελληνική λευκή ποικιλία σταφυλιού και μεγαλουργεί στο ηφαιστειακό κλίμα και έδαφος της Σαντορίνης.

Το Νυχτέρι που είναι το παραδοσιακό λευκό ξηρό κρασί της Σαντορίνης και φτιάχνεται από Ασύρτικο, Αθήρι και Αηδόνι. Το Νυχτέρι πήρε το όνομα του από τη λέξη νύχτα, αφού τα σταφύλια για το κρασί αυτό πατιούνται αμέσως μετά τον τρύγο, όλη την νύχτα που ακολουθεί και δεν οξειδώνονται από το φώς του ήλιου.

Το Βινσάντο, το παραδοσιακό γλυκό κρασί της Σαντορίνης που φτιάχνεται από λιαστά σταφύλια. Όπως μας διαφωτίζει ο οινολόγος Νίκος Βαρβαρήγος στο Σαντορινιό Αμπελο-Οινικό Γλωσσάρι που συνοδεύει το λεύκωμα: «Η ονομασία Vinsanto υποδηλώνει την προέλευση του κρασιού. Οι Ενετοί κατακτητές του νησιού τον 12ο αιώνα έδωσαν στον οίνο αυτό το όνομα αποδίδοντας με λατινικούς χαρακτήρες την έκφραση «οίνος της Σαντορίνης» (Vino di Santorini) ως vino santo.»

ampeloessa_456989Για το λεύκωμα Σαντορίνη, η αμπελόεσσα νήσος ο Δημήτρης Ταλιάνης μου είχε μιλήσει από παλιά, επισημαίνοντας με τον γνωστό διακριτικό του τρόπο, την ιδιαίτερη συναισθηματική και κατά συνέπεια καλλιτεχνική σημασία που είχε για εκείνον το λεύκωμα που από τότε ετοίμαζε… Τελικά χρειάστηκαν όπως φάνηκε, πολλά χρόνια και πολλές φωτογραφίες…. Ξεφυλλίζοντας το βιβλίο, όταν έφτασε πια στα χέρια μου, συνειδητοποίησα πως πρόκειται για ένα έργο υψηλής αισθητικής, προσεγμένο σε κάθε του λεπτομέρεια Ένα έργο όπου ο φωτογράφος λειτουργεί με επιστημονική, σχεδόν …χειρουργική ακρίβεια, παρουσιάζοντας το θέμα του, ενώ συνειδητά αφήνει χώρο τόσο για την έμπνευση του συγγραφέα, όσο και για τη φαντασία του αναγνώστη. Καμία φωτογραφία δεν απουσιάζει, αλλά και καμία φωτογραφία δεν είναι περιττή. Κάθε φωτογραφικό καρέ και ένα τεκμήριο.

Η μακραίωνη διαδρομή του κρασιού, αλλά και φωτογραφικές πινελιές από το μοναδικό τοπίο και ιστορικό παρελθόν της Σαντορίνης, παρουσιάζεται με υποδειγματική ευαισθησία αλλά και αυστηρότητα. Τα αμπέλια πλεγμένα σε καλάθια που κατηφορίζουν στις πλαγιές του νησιού, τα καταπράσινα αλλά και τα κιτρινισμένα τους φύλλα, ο γεμάτος αυλακιές κορμός της αμπελιάς, οι κληματίδες και τα φρέσκα τους στριφτάρια, οι εκλεκτοί καρποί που κάποτε θα ευλόγησε ο Διόνυσος και ο ανθρώπινος μόχθος, η φροντίδα. Το πάστρεμα, το κλάδεμα, το θειάφισμα, ο τρύγος και οι κάναβες σε σπηλιές, σε υπόσκαφα και οινοποιεία.

Η αμπελόεσσα νήσος του Δημήτρη Ταλιάνη δεν είναι ένα ακόμη εγχειρίδιο για το κρασί για ειδικούς αναγνώστες. Είναι ο ώριμος καρπός βαθειάς γνώσης και αγάπης για τους δρόμους του κρασιού. Είναι δρόμοι που μπορούν να ταξιδέψουν τη χώρα μας στο εξωτερικό, όπως το έκαναν αιώνες τώρα, είναι και οι δρόμοι που μπορούν να μας οδηγήσουν στη συλλογική αυτογνωσία και αξιοπρέπεια, που «για ένα πουκάμισο αδειανό» απωλέσαμε τις τελευταίες δεκαετίες.

info@bookbar.gr

 

  • Κάναβα: υπόσκαφο οινοποιείο στη Σαντορίνη

 

INFO

ampeloesssa_cover_32090Σαντορίνη, η αμπελόεσσα νήσος

Φωτογραφίες: Δημήτρης Ταλιάνης

Κείμενα: Πάνος Θεοδωρίδης

Εκδόσεις Τοπίο

Φωτογραφικό λεύκωμα

Διαστάσεις: 24 Χ 22 εκατοστά

Σελ. 180, Φωτογραφίες 120, Τιμή € 30

 

 

Απόσπασμα από τον επίλογο του Πάνου Θεοδωρίδη

«Όποιος γεύεται το σαντορινιό κρασί, σε όποια ποικιλία του, λιαστό ή βιολογικό, λευκό ή ερυθρό, νιώθει την ηδύτητα της μελίκαρπης ρώγας, καθώς στερήθηκε από τον ήλιο μέρος της μάζας της και αισθάνεται το αδιόρατο νεύμα από τους ανέμους που την έδειραν από όλες τις γραμμές του ορίζοντα.

Η ομορφιά του τόπου, η αρχιτεκτονική και ο ιδιαίτερος τρόπος ζωής των κατοίκων διεκδικούν με την ήρεμη δύναμή τους ένα πολύτιμο τμήμα της παγκόσμιας μνήμης.

Σαντορίνη των Κυκλάδων και του κόσμου, από φως κι από πληγές ευλογημένη!»

 

ΒΙΟ

Ο Δημήτρης Ταλιάνης γεννήθηκε στη Μόλυβο της Λέσβου. Οι φωτογραφίες του έχουν κατά καιρούς φιλοξενηθεί σε ατομικές εκθέσεις στις γκαλερί “3” και “Αργώ” στην Αθήνα, “Ιανός” και “Μύλος” στη Θεσσαλονίκη, “Αργώ” στη Λευκωσία, στο μουσείο κυκλαδικής τέχνης, στην ελληνοαμερικανική ένωση, στο μουσείο φυσικής ιστορίας απολιθωμένου δασούς Λέσβου, στο ελληνικό ινστιτούτο της Βοστόνης, στο Βόλο, την Κέρκυρα, το Ηράκλειο, τη Μυτιλήνη κ.α Από το 1986 μέχρι σήμερα, έχουν γίνει περισσότερες από τριακόσιες προβολές ηχοραμάτων σε συνέδρια, φεστιβάλ και πνευματικά ιδρύματα, όπως ο καθεδρικός ναός της Αγ. Τριάδας στη Νέα Υόρκη, τα πανεπιστήμια της Γενεύης, του Περθ στη Δ. Αυστραλία και του Harvard (έδρα Σεφέρη) στη Βοστόνη.

 O Δημήτρης Tαλιάνης παρουσίασε το 1987 στην Aθήνα το πρώτο του λεύκωμα με τίτλο Προσανατολισμοί στο Aιγαίοσε ποίηση Oδυσσέα Eλύτη και λίγο αργότερα το Σκουριά κι αρμύρα σε ποίηση Γιώργου Σεφέρη. Aκολούθησαν περισσότερα από σαράντα φωτογρα­φικά λευκώματα με πρόσφατα τα Επαγγέλματα που άντεξαν στο χρόνο και Πάσχα στην Κέρκυρα (Eκδόσεις Tοπίο).

 

 

Σχετικά θέματα

 

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΑΛΙΑΝΗΣ: «Αμπελόεσσα Γη»

Μοναστήρια της Κέρκυρας