Θωμάς Ιωάννου, Ιπποκράτους 15

0
1670

Κρατικό Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα 2012 |

«Σαλιαρίζουμε με αλληγορίες | Αλλά δεν μπαίνουμε στο ψητό» |

Κρατώντας στα χέρια μου τη βραβευμένη ποιητική συλλογή του Θωμά Ιωάννου
thomas-ioannou-displayμε τίτλο Ιπποκράτους 15 (Κρατικό Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα 2012) από τις εκδόσεις Σαιξπηρικόν, έρχομαι αντιμέτωπη με ένα ερώτημα που αφορά την ποιητική γραφή. Τί είναι αυτό που καθιστά μια ποιητική συλλογή άξια λόγου; Ο Θωμάς Ιωάννου έχει το σθένος να το λέει ξεκάθαρα μέσα σε ένα ποίημα του:

Με τη γλώσσα μαζεύουμε/ Ψίχουλα νόστου από το χώμα | Μας τρέχουν τα λόγια/ |Σαλιαρίζουμε με αλληγορίες |Αλλά δεν μπαίνουμε στο ψητό | (ΜΑΣ ΤΡΕΧΟΥΝ ΤΑ ΛΟΓΙΑ, σελ. 53)

Της Πωλίνας Γουρδέα

Το λεγόμενο ψητό είναι η συμπύκνωση του νοήματος, η ουσία και το βάθος. Η ποίηση δεν μπορεί να στέκεται μονάχα στο Φαίνεσθαι, αφού την αφορά το Είναι. Η απλότητα του λόγου, η αμεσότητα και η ανάγκη για αλήθεια είναι μίλια μακριά από τα παιχνίδια εντυπωσιασμού και μίμησης που βλέπουμε στο συγγραφικό σύμπαν. Αποτελεί έκπληξη και χαρά να συναντά κανείς στο διάβα του στίχους που έχουν λόγο που γράφτηκαν. Ο Θωμάς Ιωάννου είναι μια ευτυχής περίπτωση στο συγγραφικό και ποιητικό γίγνεσθαι του τόπου. Δεν έχει ανάγκη να βάλει τις σωστές και περίτεχνες λέξεις στη σειρά, δεν τον αγγίζει μία τέτοιου είδους προσέγγιση. Ωστόσο, οι λέξεις του τοποθετούνται εκεί που πρέπει για να εκφράσουν το ουσιώδες:

Το ουσιώδες είναι | Ότι απέφυγες τα χειρότερα| Συνάπτοντας έναν καθ’ όλα |Έντιμο συμβιβασμό (ΕΝΤΙΜΟΣ ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟΣ, σελ. 51)

Η μετουσίωση σε ποίημα έχει τεράστια απόσταση από την αρχική έμπνευση και αυτό συμβαίνει γιατί η γραφή εμπεριέχει οδύνη. Το πνεύμα, η ποίηση και η γραφή σχετίζονται με το Είναι ως αιμορραγικά συμβάντα, σαν απώλεια ύλης. Το μελάνι λειτουργεί συμβολικά σαν στεγνωμένο αίμα που προσπαθεί να αναστήσει τα σημαίνοντα του λόγου, την εμπειρία, μέσω της γραφής. Εδώ έγκειται και η φοβερή σημασία των λέξεων και του λόγου που αποτυπώνεται στο χαρτί. Σ’ αυτό το σημείο παραθέτω ένα απόσπασμα από τη συλλογή που καταδεικνύει το σκοτεινό συμβόλαιο της γραφής με την απώλεια της ζωτικής ουσίας.

Με πνεύμονες σταχτοδοχεία ονείρων | Δεν μπορούσα να πάρω τα χέρια μου | Στις ανηφόρες των λέξεων | Μ’ έπιανε τσιγαρόβηχας | Κι έφτυνα αίμα | Να αρθρώσω ένα φωνήεν (ΠΟΙΗΤΗΣ ΤΕΛΙΚΟΥ ΣΤΑΔΙΟΥ, σελ. 70)

Δεν υπάρχει καμία προκαταβολική γνώση επί της ποίησης, που να πιστοποιεί ποιος είναι ποιητής, πέρα από την ανάγνωση ποιημάτων με σημασία. Απ’ αυτή την άποψη ο Θωμάς Ιωάννου μας λέει κάτι το αληθές για τη ζωή του και κατ΄ επέκταση για τη ζωή μας. Στην οδό Ιπποκράτους15 συνάντησε κάποτε την αφή εκείνης που του έμαθε την πιο πικρή αλήθεια:

Και τα βλέμματά μας | Αποτυγχάνουν να διασταυρωθούν | Γέφυρες που δε φτάσανε στην άλλη όχθη | Κι έμειναν χέρια που τείνουν | Μα φευ τους προλαβαίνει ο καιρός | Και ούτε μια στάλα σμίξιμο| Δεν απομένει στην αφή (ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ 15, σελ. 62)

Τα ποιήματα αυτής της συλλογής είναι γεμάτα με σημασία και αυτός είναι, κατά τη γνώμη μου, ο λόγος που συγκινούν τον αναγνώστη και εκκινούν την καρδιά. Αναγκάζουν το νόημα ν’ αποτυπωθεί στο αποτέλεσμα ποιημάτων που κρύβουν το μυστικό τους στον τρόπο που εκφέρονται, κάνοντας τα χείλη μας, μετά την ανάγνωση, να σχηματίζουν ένα μοναδικό χαμόγελο απόλαυσης.

Καρδιές είμαστε από τραπουλόχαρτα | Που καταρρέουν | Από τόσα δάχτυλα και τζόγο (ΚΑΡΔΙΕΣ ΑΠΟ ΤΡΑΠΟΥΛΟΧΑΡΤΑ, σελ. 59)

info@bookbar.gr

ΘΩΜΑΣ ΙΩΑΝΝΟΥ

 Γεννήθηκε τον Δεκέμβρη του 1979 στην Άρτα. Μεγάλωσε στην Πρέβεζα. Σπούδασε Ιατρική στην Αθήνα. Ειδικεύεται στη Νευρολογία.

Ποιήματα και κείμενά του έχουν δημοσιευθεί σε διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά (έντυπα και ηλεκτρονικά) και εφημερίδες.

Σημειώσεις, Μανδραγόρας, Οδός Πανός, Ένεκεν, Βιβλιοθήκη Ελευθεροτυπίας , poema

Τον Δεκέμβριο του 2011 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Σαιξπηρικόν η πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο Ιπποκράτους 15 για την οποία τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα για το 2012.

 

INFO

ippokratous_15_coverΙπποκράτους 15

Θωμάς Ιωάννου

Εκδόσεις Σαιξπηρικόν

Σελ. 80