Κική Δημουλά και Τίτος Πατρίκιος στο Megaron Plus

0
1529

H Ποίηση στην εποχή μας

Συντονίζει ο Νάσος Βαγενάς

Η Κική Δημουλά και ο Τίτος Πατρίκιος, δύο από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές της εποχής μας, θα συναντηθούν με το κοινό και θα μιλήσουν για την ποίηση σήμερα. Στην εκδήλωση που διοργανώνει το Megaron Plus και θα πραγματοποιηθεί στον κήπο του Μεγάρου, οι φίλοι της ποίησης θα έχουν την ευκαιρία να ακούσουν τις απόψεις των δύο σημαντικών δημιουργών και να συνομιλήσουν μαζί τους. Το συντονισμό της συζήτησης και τον σχεδιασμό της εκδήλωσης έχει αναλάβει ο καθηγητής Νάσος Βαγενάς, ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες κριτικούς.

Η συζήτηση αναμένεται ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα, δεδομένου ότι οι δύο ποιητές έχουν εκφράσει κατά καιρούς διαφορετική φιλοσοφία επί του θέματος.

«Η Ποίηση δεν πρόκειται να

επιβάλει περικοπές στη φυγή

που μας παρέχει»

Κική Δημουλά

«Για το πώς η κοινωνία προσλαμβάνει τα θέματα της τέχνης γενικά, αυτό εξαρτάται από το πόσο ζυμωμένη είναι η ψυχή της με την πίστη ότι η τέχνη, και η ποίηση εν προκειμένω, δεν πρόκειται να επιβάλει περικοπές στη φυγή που μας παρέχει. Ότι δίνει δάνειο, άτοκο μάλιστα, σε κάθε χρεοκοπημένο θάρρος. Δεν ξέρω, αλήθεια, τι ποσοστό της κοινωνίας έχει ανάγκη από αυτό το ζωτικό δάνειο. Συναντώ πάντως αρκετούς ανθρώπους, συγκινημένους και ευγνώμονες προς την ποίηση ότι τους αλλάζει τη ζωή. Και δεν δυσκολεύομαι να τους απογοητεύσω λέγοντάς τους πως, περίεργο, η δική μου η ζωή δεν αλλάζει παρά μόνο τις ώρες που κόβω εξαντλητικές βόλτες έξω από την ποίηση, μήπως και βγει». Τη δήλωση αυτή έχει κάνει πρόσφατα η Κική Δημουλά, δίνοντας έμφαση στις δυνατότητες απόδρασης που δίνει η ποίηση και αμφισβητώντας την δυνατότητά της να αλλάξει τη ζωή.

«Ο ρόλος της Ποίησης είναι

ένας ρόλος συνειδητοποίησης,

από μικρόψυχους να μας κάνει

μεγαλόψυχους»

Τίτος Πατρίκιος

Από την πλευρά του ο Τίτος Πατρίκιος στρέφεται στον πολιτικό ρόλο της ποίησης τόσο με το έργο όσο και με τις απόψεις του: «O ρόλος της ποίησης και της τέχνης γενικότερα είναι ένας ρόλος συνειδητοποίησης, από μικρόψυχους να μας κάνει κάθε στιγμή μεγαλόψυχους. Οι συγγραφείς συνειδητοποιούν τα πράγματα και προσπαθούν να μεταδώσουν τη συνειδητοποίηση αυτή είτε στο επίπεδο της εμπειρίας είτε στο επίπεδο της αίσθησης. Από αυτή την άποψη, λοιπόν, οι στίχοι δεν ανατρέπουν καθεστώτα. Σε ένα άλλο ποίημα όμως, αρκετά μεταγενέστερο, έχω πει ότι οι στίχοι πολλές φορές καταφέρνουν να σημαδέψουν τα καθεστώτα, να δείξουν την πραγματική τους εικόνα, την οποία τα ίδια συχνά προσπαθούν να μεταλλάξουν, να την εξωραΐσουν και να τη μακιγιάρουν.»

Καθηγητής της Θεωρίας και Κριτικής της Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών αλλά και ποιητής ο ίδιος, ο Νάσος Βαγενάς, που έχει τιμηθεί τόσο με το Κρατικό Βραβείο Κριτικής όσο και με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης, έχει αναλάβει το συντονισμό της συζήτησης.

«Η κοινωνικός ρόλος της Ποίησης

έχει σήμερα συρρικνωθεί.

Ωστόσο ο πυρήνας της παραμένει κοινωνικός.»

Νάσος Βαγενάς

Οι απόψεις του για το ρόλο της ποίησης στον σύγχρονο κόσμο, φαίνονται πιο  συναινετικές: «Η ποίηση είναι σήμερα, περισσότερο απ’ ότι σε κάθε άλλη εποχή, μια προσωπική πράξη, τόσο στο επίπεδο του ποιητή όσο και στο επίπεδο του αναγνώστη. O κοινωνικός ρόλος της έχει συρρικνωθεί, γιατί το κοινωνικό στοιχείο, που εξέφραζε παλαιότερα, τώρα εκφράζεται ευκολότερα από νεότερες και δημοσιότερες μορφές τέχνης. Ωστόσο, στον πυρήνα της, ο ρόλος της παραμένει και κοινωνικός, αφού η προσωπική πράξη στην ποίηση, όσο ατομική και αν είναι, δεν μπορεί να γίνει ποιητική αν είναι αποκομμένη από τη συλλογική εμπειρία.»

Η Κική Δημουλά γεννήθηκε στην Αθήνα το 1931. Σύζυγος του ποιητή Άθου Δημουλά. Εργάστηκε στην Τράπεζα της Ελλάδος από το 1949 έως το 1973. Στα γράμματα πρωτοεμφανίστηκε το 1952 με τη συλλογή Ποιήματα. Το σύνολο των ποιητικών συλλογών της εκδόθηκε το 1998 σε Συγκεντρωτική έκδοση από τις Εκδόσεις Ίκαρος. Εξέδωσε επίσης τα «Εκτός Σχεδίου» πεζά κείμενα το 2004, ενώ το 2010 κυκλοφόρησε η καινούργια ποιητική συλλογή της “Τα εύρετρα” (Εκδ. Ίκαρος).

Έχει τιμηθεί με το Β Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τη συλλογή «Το Λίγο του Κόσμου» (1971), με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τη συλλογή ΧΑΙΡΕ ΠΟΤΕ (1988), με το Βραβείο Κώστα και Ελένης Ουράνη από την Ακαδημία Αθηνών για τη συλλογή Η Εφηβεία της λήθης (1974) και με το Αριστείο των Γραμμάτων της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του έργου της το 2001. Το 2002 εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών στην Τάξη των Γραμμάτων και των Καλών Τεχνών. Στις 13 Μαρτίου 2010 απονεμήθηκε στην Κική Δημουλά το Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του ποιητικού και του πεζού έργου της. Το 2010 τιμήθηκε με το Μεγάλο Κρατικό βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου της.  Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί στα Σουηδικά, τα Γαλλικά, τα Αγγλικά, τα Ισπανικά, τα Δανέζικα, τα Γερμανικά, τα Ιταλικά και τα Σέρβικα.

Ο Τίτος Πατρίκιος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1928 και μεγάλωσε σε καλλιτεχνικό περιβάλλον. Οι γονείς του ήταν ηθοποιοί και η αδελφή του πατέρα του ήταν η ποιήτρια Λιλή Ιακωβίδη. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και άσκησε για μια περίοδο το επάγγελμα του δικηγόρου. Στην Κατοχή πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση. Το 1944 καταδικάστηκε σε θάνατο και η εκτέλεσή του ματαιώθηκε την τελευταία στιγμή. Υπηρέτησε τη θητεία του στη Μακρόνησο (1951,1952) και έπειτα εξορίστηκε στον Αι-Στράτη (1952,1953). Στη συνέχεια, έζησε στην Αθήνα, ως αδειούχος εξόριστος. Σπούδασε κοινωνιολογία στην Ecole Pratique des Hautes Etudes του Παρισιού (1959, 1964) με τον Λυσιέν Γκολντμάν και εργάστηκε ως ερευνητής στο Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας της Γαλλίας (CNRS). Υπήρξε από τους ιδρυτές του περιοδικού Επιθεώρηση Τέχνης και συμμετείχε στη συντακτική επιτροπή του επί μία πενταετία. Μετά από μια σύντομη παραμονή στην Ελλάδα, οπότε και εργάστηκε στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, αναγκάστηκε να επιστρέψει λόγω της δικτατορίας στο Παρίσι, όπου ανέπτυξε δράση ενάντια στη Χούντα. Συνέγραψε πολλά κοινωνιολογικά έργα, ως επί το πλείστον στα γαλλικά (Αναλυτική βιβλιογραφία των νεανικών έργων του Μαρξ και του Ένγκελς, Δικαιώματα και ευθύνες των νέων, κ.ά). Εργάστηκε σε οργανισμούς του ΟΗΕ στο Παρίσι και στη Ρώμη (Unesco, FAO). Από το 1975 που επέστρεψε στην Ελλάδα εργάστηκε ως δικηγόρος, κοινωνιολόγος και μεταφραστής λογοτεχνίας. Το 1982 επανήλθε στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών και εργάστηκε επίσης στο Κέντρο Μαρξιστικών Μελετών.

Η πρώτη του εμφάνιση στο χώρο των γραμμάτων πραγματοποιήθηκε το 1943 με τη δημοσίευση ενός ποιήματός του στο περιοδικό Ξεκίνημα της Νιότης, ενώ το 1954 εκδόθηκε η πρώτη ποιητική συλλογή του με τίτλο Χωματόδρομος. Ασχολήθηκε επίσης με την πεζογραφία, ενώ έχει γράψει πολλά μικρά δοκίμια, που έχουν περιληφθεί σε συλλογικές εκδόσεις, για τη λογοτεχνία, τη μετάφραση αλλά και την πολιτική τους διάσταση (Ποίηση και επικοινωνία, Τι είναι λαϊκισμός, Ποίηση και ιστορία, κ.α.). Μετέφρασε σημαντικούς ξένους δημιουργούς (Σταντάλ, Αραγκόν, Μαγιακόφσκι, Νερούντα, Γκόγκολ, Γκαρωντύ, Λούκατς και άλλους). Το 1994 τιμήθηκε με ειδικό κρατικό βραβείο για το σύνολο του έργου του.

Ο Νάσος Βαγενάς γεννήθηκε στη Δράμα, μια πόλη της βόρειας Ελλάδας, το 1945. Τελείωσε το δημοτικό σχολείο και τις τρεις πρώτες τάξεις του γυμνασίου εκεί, και το 1960 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε φιλολογία στα Πανεπιστήμια Αθηνών (1963-1968), Ρώμης (1970-1972), Έσσεξ (1972-1973) και Καίμπριτζ, όπου (1974-1978) εκπόνησε διδακτορική διατριβή με θέμα την ποίηση και την ποιητική του Γιώργου Σεφέρη. Από το 1980 ως το 1991 διετέλεσε καθηγητής της Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, και από το 1992 είναι καθηγητής της Θεωρίας και Κριτικής της Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Εκτός από τα οκτώ ποιητικά βιβλία του ο Νάσος Βαγενάς έχει δημοσιεύσει και έξι βιβλία μελετών και δοκιμίων πάνω σε θέματα της λογοτεχνίας και της λογοτεχνικής κριτικής που τον έχουν αναδείξει σε έναν από τους σημαντικότερους σήμερα Έλληνες κριτικούς. Ένα από αυτά Η Ειρωνική Γλώσσα, βραβεύτηκε με το ΚΡΑΤΙΚΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΡΙΤΙΚΗΣ το 1995. Επίσης το έργο του «Στέφανος» τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης το 2005.

 

info@bookbar.gr

INFO

Η εκδήλωση «Τίτος Πατρίκιος – Κική Δημουλά: Οι δύο ποιητές θα συνομιλήσουν για την ποίηση σήμερα» θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 6 Ιουνίου 2011 στις  20.00

Στον κήπο του Μεγάρου

Είσοδος ελεύθερη