Oι Βρετανοί συγγραφείς καταγγέλλουν την Google
Ο ψηφιακός πόλεμος μόλις ξεκίνησε! Λίγες μόλις μέρες μετά την εκπνοή της προθεσμίας που είχε δώσει το Google σε συγγραφείς και εκδότες να αποχωρήσουν –κατά βούληση- από την αυτόματη ψηφιοποίηση των βιβλίων τους, η Ένωση Συγγραφέων στη Βρετανία καταγγέλλει με ανακοίνωσή της την απόφαση του Google ως «αντίθετη με τις βασικές αρχές των πνευματικών δικαιωμάτων».
Της Ελπίδας Πασαμιχάλη
Την ίδια στιγμή στην Αμερική το πανίσχυρο Amazon βρίσκεται σε ανοικτή μάχη για τις ψηφιακές εκδόσεις με την Apple, η οποία ανακοίνωσε πρόσφατα τα νέα της επιτεύγματα iPad και iBookstore, που σε συνεργασία με πέντε εκδοτικούς κολοσσούς, αναμένεται να φέρουν στον κόσμο του βιβλίου, επανάσταση αντίστοιχη με εκείνη που έφεραν τα iPod και iTunes στη μουσική βιομηχανία.
«Αν θέλω να πουλήσω τα δικαιώματα των βιβλίων μου σε οποιονδήποτε, γιατί στο διάβολο θα πρέπει πρώτα να πάρω την άδεια του Google;» Την οργισμένη αυτή δήλωση έκανε ο διάσημος μυθιστοριογράφος Φιλιπ Πούλμαν ο οποίος ανήκει στους συγγραφείς που διαφώνησαν και δήλωσαν αποχώρηση από τη ψηφιοποίηση των βιβλίων τους από το Google. Όπως είναι γνωστό, με μία κίνηση , περίπου τελεσίγραφο, που είχε εξαγριώσει συγγραφείς, κριτικούς και εκδότες, το Google είχε δώσει προθεσμία μέχρι τις 28 Ιανουαρίου του 2009 στους δημιουργούς του γραπτού λόγου, να δηλώσουν τη διαφωνία τους για την επικείμενη ψηφιοποίηση των έργων τους. Αν δεν το έχουν κάνει, τα έργα τους αυτόματα ψηφιοποιούνται και εντάσσονται στο φιλόδοξο σχέδιο του Google για την μεγαλύτερη on-line βιβλιοθήκη.
Το πρόγραμμα της Google για την μεγαλύτερη on-line βιβλιοθήκη, που έχει κερδίσει για ευνόητους λόγους τη συμπάθεια του κοινού, έχει ωστόσο διχάσει το συγγραφικό κόσμο στην Ευρώπη. Η Εταιρεία Συγγραφέων της Βρετανίας που αριθμεί πάνω από 9000 μέλη εξέδωσε την ανακοίνωση ότι η κίνηση του Google «αποτελεί επίθεση ενάντια στις βασικές αρχές περί πνευματικών δικαιωμάτων σύμφωνα με τις οποίες πρέπει να έχει ζητηθεί άδεια για κάθε τι που χρησιμοποιείται.» Πολλοί σχολιαστές άλλωστε έχουν χαρακτηρίσει το σχέδιο του Google «μαζική αρπαγή δικαιωμάτων». Παρόλα αυτά, ένα μεγάλο μέρος των συγγραφέων, έχει ήδη δώσει την σχετική άδεια, διότι πιστεύει ότι με αυτό τον τρόπο θα αποκομίσει σημαντικά οφέλη στο μέλλον.
Στην online βιβλιοθήκη του Google, σε πρώτη φάση θα έχουν πρόσβαση μόνο οι χρήστες στις ΗΠΑ , όμως θα περιλαμβάνει και βιβλία που έχουν γραφτεί στον υπόλοιπο κόσμο. Θα παρουσιάζει συγκεκριμένα αποσπάσματα από βιβλία που δεν είναι διαθέσιμα (out of print) αλλά έχουν ακόμη πνευματικά δικαιώματα και θα δίνει τη δυνατότητα στον χρήστη, να κάνει download σε ολόκληρο το βιβλίο, πληρώνοντας φυσικά το αντίτιμο. Τα χρήματα θα αποδίδονται κατά 63% στους δικαιούχους των δικαιωμάτων και τα υπόλοιπα στο Google.
Όπως δηλώνει ο Φίλιπ Πούλμαν: «Πολλοί συγγραφείς έχουμε βιβλία που δεν είναι διαθέσιμα (out of print), αλλά συνεχίζουμε να εισπράττουμε ένα μικρό ποσό από αυτά. Το γεγονός ότι ένα βιβλίο είναι μη διαθέσιμο, δεν σημαίνει ότι ανήκει στο Google. Ανήκει σε μένα.»
Amazon εναντίον Apple
Και ενώ αυτά συμβαίνουν στη διαμάχη των συγγραφέων με το Google, μία αλλά διαμάχη έχει ξεσπάσει ανάμεσα στο Amazon και την Apple. Mία διαμάχη πάλι με θέμα τα ψηφιακά βιβλία και θα μπορούσε να έχει τον τίτλο Kindle Reader του Amazon vs iPad της Apple! Στην πραγματικότητα όμως είναι μία μάχη πολύ ευρύτερη, ανάμεσα στις δύο εταιρείες για την κυριαρχία τους στο πεδίο των e-books που αναμένεται ότι θα αυξηθούν αλματωδώς τις επόμενες δεκαετίες. Στην πραγματικότητα είναι μία μάχη για το μέλλον του βιβλίου.
Με τα νέα iPad και iBookstore η Apple φιλοδοξεί ότι θα επαναλάβει τον θρίαμβο των iPod. Αυτή τη φορά έχει συνεργαστεί με πέντε εκδοτικούς κολοσσούς που είναι οι Macmillan, Penguin, HarperCollins, Simon & Schuster και Hachette, που συμφώνησαν να της παραχωρήσουν τα βιβλία τους, για ψηφιακές εκδόσεις, στις τιμές των $12,99 και $14,99. Μετά από αυτό, το Amazon, που προωθεί ως γνωστό τον Kindle Reader, αποφάσισε για αντιπερισπασμό να ανεβάσει τις τιμές στα ψηφιακά βιβλία των εκδοτών που συνεργάζονται με την Apple. Ανάμεσα στους «τυχερούς» ήταν το βραβευμένο με Booker βιβλίο “Wolf Hall” της Hilary Mantel του εκδοτικού οίκου Macmillan, το οποίο ανήλθε στην τιμή των $ 12.99 από $ 9,99 που είχε μέχρι πρότινος. Το θέμα πήρε μεγάλες διαστάσεις και προκάλεσε δημόσια κατακραυγή, αναγκάζοντας το Amazon να ρίξει την ευθύνη στους Macmillan για ανατίμηση των προϊόντων τους.
Οι διαμάχες αυτές αναμένεται να συνεχιστούν μέχρι να σταθεροποιηθεί το τοπίο στα e-books και η κυριαρχία στην αγορά. Κάτι που δεν θα συμβεί γρήγορα, καθώς, εκτός από αυτούς τους δύο ισχυρούς «παίκτες» μέσα στο χρόνο αναμένεται ακόμη ένας, με το όνομα Google Editions! Θα έχουμε λοιπόν την ευκαιρία να δούμε πολλές «μάχες», με μοναδική ελπίδα, τα οφέλη να είναι για τους αναγνώστες του βιβλίου και για τους δημιουργούς του.
Ημερομηνία άρθρου 3 /2/2010
