Διακριτικές παρουσίες, ηχηρές απουσίες….
«Ποίηση στην εποχή της εκποίησης» έγραφε το πλακάτ. Μπορεί «ένας στίχος να μην ανατρέπει καθεστώτα», όπως το’χει πει ο Τίτος Πατρίκιος, όμως φωτίζει διαφορετικά τον κόσμο, λειτουργεί παρηγορητικά, συμπυκνώνει συνθηματικά τη σκέψη και τις ιδέες, εξαπολύει «κατηγορώ» στις εξουσίες, συνομιλεί με το θυμικό, συντηρεί την ελπίδα, τρέφει την αισιοδοξία, ξυπνάει τις συνειδήσεις.
Της Αγγελικής Βουλουμάνου
Περίπου 1.000 άνθρωποι συν-οδοιπόρησαν από την Εθνική Βιβλιοθήκη στην Πλατεία Συντάγματος με συνθήματα στίχους ποιητών, σε μια συμβολική διαμαρτυρία για την απαξίωση στον πολιτισμό, την ασφυξία στην καθημερινή ζωή και το γκρέμισμα των ονείρων που έχει φέρει η κρίση.
Η πρωτοβουλία ανήκε στις εκδόσεις Μικρή Άρκτος, στον Κύκλο των Ποιητών, στα περιοδικά Poetix και Ποιητικά και στην αλυσίδα πολιτισμού Ιανός με στόχο να γίνει «μια διαδήλωση υπεράσπισης ενός Πολιτισμού που δεν κρίνεται από την Κρίση, που όταν μνημονεύεται απαντά, με το δικό του τρόπο, στα όποια Μνημόνια…» και με σκεπτικό «να γεννηθεί ένας άλλος στοχασμός, ένα άλλο μέλλον μέσα από το παρόν και το παρελθόν μας».
Στο κάλεσμα αυτό ανταποκρίθηκαν με ενθουσιασμό άνθρωποι από το χώρο του βιβλίου κυρίως, αλλά και καλλιτεχνικός κόσμος και πολλοί λάτρεις της ποίησης που ήθελαν να εκφράσουν την αγωνία του σκεπτόμενου πολίτη για την αβέβαιη πορεία στο μέλλον που διαγράφει η χώρα μας. Ο συγγραφικός κόσμος εκπροσωπείτο δια του προέδρου της Εταιρείας Συγγραφέων Αλέξη Ζήρα, ήταν ωστόσο αισθητή η λιγοστή παρουσία των ίδιων των δημιουργών.
Θα περίμενε κανείς μεγαλύτερη συμμετοχή ποιητών και πεζογράφων, ιδιαίτερα όσων έχουν με το έργο τους εκφράσει κοινωνικό προβληματισμό και πολιτικές αναζητήσεις. Θα περίμενε κανείς μεγαλύτερη συμμετοχή και των εκδοτών που αυτή την εποχή απειλούνται και μαστίζονται από την κρίση. Θα περίμενε κανείς μια ηχηρή απάντηση του πνευματικού κόσμου στην κρίση αξιών, στην κρίση πολιτισμού και στην υποκουλτούρα που συμπορεύεται με την οικονομική κρίση. Ίσως όμως το πιο ηχηρό στην όμορφη αυτή πρωτοβουλία ήταν οι απουσίες….
Το πρόγραμμα της συγκέντρωσης υλοποιήθηκε όπως είχε ανακοινωθεί, με αναγνώσεις ποιημάτων σε σημαδιακές στάσεις κατά τη διαδρομή προς την Πλατεία Συντάγματος (απαγγέλθηκαν η Αποικία του Καβάφη στην Εθνική Βιβλιοθήκη, Ελύτης στο Πανεπιστήμιο, Σεφέρης στην Ακαδημία, αποσπάσματα ομηρικών ραψωδιών στη συμβολή Ομήρου και Σίνα, ενώ στην Πλατεία Συντάγματος σπουδαστές της Κρατικής Σχολής Χορού κατέλαβαν το χώρο με κίνηση και ρυθμό κάνοντας τα “αόρατα αποκαλυπτήρια του μνημείου του άγνωστου ποιητή”) έως ότου όμως ολοκληρωθεί, η σύναξη είχε χάσει το σθένος της.
Παρόλο που η πρωτοβουλία είχε υποστηριχθεί από σχεδόν σύσσωμο τον εκδοτικό κόσμο, η παρουσία του αριθμητικά και ονομαστικά δεν ήταν η αναμενόμενη. Εύλογα δημιουργείται η απορία τι ήταν αυτό που κράτησε σε απόσταση ασφαλείας τους επώνυμους εκπροσώπους του χώρου. Ποιος ήταν ο λόγος που δεν βγήκαν στο δρόμο να δηλώσουν με την φυσική τους παρουσία την δυνατότητα παρέμβασης του πολιτισμού και του πνεύματος. Μια πρωτοβουλία χωρίς πολιτική απόχρωση και με μόνο λάβαρο την ποιητική παράδοση της χώρας μας θα έπρεπε λογικά να συσπειρώσει όλους τους πνευματικούς φορείς και τους εκπροσώπους των γραμμάτων και των τεχνών. Έμεινε τελικά μόνο για λίγους ρομαντικούς.
Κι όμως, όπως είπε και η Σοφία Μαντουβάλου, από τους δημιουργούς που έδωσαν παρόν στη σύναξη,όπως και οι Ελένη Πριοβόλου, Μιχάλης Μήτρας, Κλαίτη Σωτηριάδου, Δημήτρης Καλοκύρης μεταξύ λιγοστών άλλων, «το πνεύμα πρέπει να βγει στο δρόμο και να φτάσει παντού, γιατί η σκέψη και το συναίσθημα διαμορφώνουν το λόγο και ο λόγος διαμορφώνει τη δράση».
