“Πώς η ιστορία γίνεται σιωπή”…..
Πώς να ημερέψει ο νούς μ’ ένα σεντόνι,
πώς να δεθεί η Μεσόγειος με σκοινιά και πως να αποχαιρετήσει κανείς με ένα τυπικό βιογραφικό έναν από τους σημαντικότερους, πιο εμπνευσμένους και ευαίσθητους ποιητές της μεταπολίτευσης έναν από τους ποιητές που το έργο του γίνεται κάτι σαν αντίλογος και μας δίνει …συλλογική άφεση αμαρτιών για τη πολιτιστική βαρβαρότητα στην οποία τόσο εύκολα παγιδευτήκαμε όλα εκείνα τα χρόνια. Ο ποιητής κσι στιχουργός Άλκης Αλκαίος δεν μένει πια εδ.ω. Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 63 ετώ, μετά από μάχη με τον καρκίνο.
Η κηδεία του θα γίνει αύριο 11 Δκεμβρίου 2012 στην Πάργα.
Γεννημένος κοντά στα ελληνοαλβανικά σύνορα και πολιτογραφημένος κάτοικος της Πάργας (εξ’ ου και το «Η Άνοιξη της Πάργας») ήταν ανακάλυψη του Θάνου Μικρούτσικου, το 1977, όταν και διάβασε ένα ποίημά του στην εφημερίδα «Ριζοσπάστης». Η γνωριμία τους έφερε την πρώτη τους συνεργασία, το 1978, στα «Τραγούδια της Λευτεριάς» δίνοντας με το τραγούδι «Φλεβάρης 1848» το ισχυρό διεθνιστικό του στίγμα, τις αριστερές του καταβολές και την επιρροή του από τα επικά οράματα ποιητών όπως ο Πάμπλο Νερούδα: Απόψε σμίξαν τις καρδιές μας σ’ έναν έστω/ στιγμιαίο συντονισμό ίδιες ελπίδες/ καθώς μας φώτιζαν το δρόμο οι σελίδες/ απ’ το κομμουνιστικό μας μανιφέστο.
Το πραγματικό του όνομα ήταν Βαγγέλης Λιάρος.
Στα ελληνικά γράμματα εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1967, με την έκδοση ενός μικρού δοκιμίου πάνω στον ποιητή Κ. Γ. Καρυωτάκη και ξεχώρισε αμέσως από τους άλλους πολιτικοποιημένους στιχουργούς για τον προσωπικό τρόπο γραφής. Ο λόγος του πολιτικός και ερωτικός, βαθύτατα συναισθηματικός και άμεσος, εκφράζει μια εσωτερική μοναξιά, σαν κρυφή πληγή. Μερικές φορές γίνεται η μοναξιά του νεοέλληνα μπροστά σε ένα ισχυρό σπουδαίο και γεμάτο συμβολισμούς παρελθόν, που ματαιώνεται μέσα σε ένα ετεροκαθοριζόμενο παρόν και μέλλον. Και γι αυτό είναι μια ποίηση πληγωμένη, μοιραία, αντιφατική και τραγικά διχασμένη ανάμεσα σε δύο κόσμους.
Πόσο επίκαιροι ηχούν σήμερα οι στίχοι του “Ερωτικού” (Με μια πιρόγα): “Σκέπασε αρμύρα το γυμνό κορμί σου / σου `φερα απ΄ τους Δελφούς γλυκό νερό / στα δύο είπες πως θα κοπεί η ζωή σου / και πριν προλάβω τρις να σ΄ αρνηθώ / σκούριασε το κλειδί του παραδείσου”.
Το 1983 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΕΤ.ΝΕ.Μ., ιδρυτής της οποίας ήταν ο Θάνος Μικρούτσικος, το βιβλίο του «Εμπάργκο – Ποιήματα», απ’ όπου και το εμβληματικό ποίημα «Πρωινό τσιγάρο», αφιερωμένο στη μνήμη του Μάνου Λοΐζου, ο οποίος είχε φύγει τότε πρόωρα από τη ζωή.
Στα τέλη της δεκαετίας του ’70 γνωρίστηκε με τον συνθέτη Θάνο Μικρούτσικο, οδηγώντας σε μία από τις μακροβιότερες και σπουδαιότερες συνεργασίες δημιουργών στο ελληνικό τραγούδι, με σημαντικές δισκογραφικές δουλειές, όπως το Εμπάργκο (1982) και Στου Αιώνα Την Παράγκα (1996).
Σε αφιέρωμα που είχε γίνει προς τιμή του Άλκη Αλκαίου το 2007 στον Ιανό, ο Θάνος Μικρούτσικος είχε πεί για τη συνεργαασία τους: «Μιλώντας για τον Άλκη Αλκαίο είναι σα να μιλάω για τον εαυτό μου, για τη δική μου πορεία στο τραγούδι. Γι’ αυτό θα μου επιτρέψετε την αναφορά σε τραγούδια που έχω κάνει μαζί του. Γιατί βεβαίως πολύ σημαντικοί τραγουδοποιοί και συνθέτες τον μελοποίησαν, με τη σειρά χρονολογικά ο Νότης Μαυρουδής, ο Χριστόφορος Κροκίδης, ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου, ο Σωκράτης Μάλαμας, ο Μιλτιάδης Πασχαλίδης, τελευταία ο Μάριος Τόκας. Εντούτοις μαζί έχουμε γράψει πάνω από 150 τραγούδια, έχουν εκδοθεί περίπου 70. Τον συνάντησα πριν 30 χρόνια με ένα κείμενο του που δημοσιεύθηκε σε μια εφημερίδα, το μελοποίησα, έψαξα να τον βρω, τον βρήκα, του το έπαιξα τηλεφωνικά, του άρεσε και έτσι ξεκινήσαμε… ακολουθούν τέσσερα χρόνια καθημερινής σχεδόν αλληλογραφίας, στίχοι απ’ τη μεριά του, κασέτες επιστροφή απ τη δικιά μου, για να καταλήξουμε στα πρώτα σαράντα που μελοποίησα και απ τα οποία προέκυψαν τα έντεκα του “Εμπάργκο”.
Στο χώρο της δισκογραφίας, άλλες σημαντικές συνεργασίες του υπήρξαν εκείνες σε δίσκους του Νότη Μαυρουδή, του Σωκράτη Μάλαμα, του Βασίλη Παπακωνσταντίνου, του Χρήστου Θηβαίου, του Μίλτου Πασχαλίδη, του Μάριου Τόκα κ.ά.
Δημιουργός αποτραβηγμένος από τα ΜΜΕ και τις δημόσιες εμφανίσεις, θεωρείται από τους σημαντικότερους ποιητές του ελληνικού τραγουδιού, αποδεικνύοντας ένα υψηλό επίπεδο γραφής, ωστόσο παραμένοντας σχετικά ολιγογράφος.
Η ποίηση του Άλκη Αλκαίου δεν υπήρξε “εύκολη” ούτε προφανής. Είναι γεμάτη συμβολισμούς, αλληγορίες, φιλοσοφικές αναφορές, οράματα. Χαρακτηρίζεται από εσωτερικό ρυθμό και μια εκπληκτική ιακνότητα να μετασχηματίζει τη κοινωνική εμπερία σε ατομική και να τις συνδέει. Κάποια από τα ποιήματα του παίρνουν την μορφή επικής αφήγησης σε αστικό περιβάλλον. Όπως εκείνοι οι στίχοι της αξεπέραστης “Ρόζας” :
“Με παίζεις στη ρουλέτα και με χάνεις / σε ένα παραμύθι εφιαλτικό / φωνή εντόμου τώρα ειν΄ η φωνή μου / φυτό αναρριχώμενο η ζωή μου / με κόβεις και με ρίχνεις στο κενό
Πώς η ανάγκη γίνεται ιστορία / πώς η ιστορία γίνεται σιωπή/ τι με κοιτάζεις Ρόζα μουδιασμένο / συγχώρα με που δεν καταλαβαίνω / τι λένε τα κομπιούτερς κι οι αριθμοί”
Μερικά από τα πιο γνωστά του τραγούδια είναι η «Ρόζα», «Ερωτικό (Με μια πιρόγα), «Να γράφεις , να τηλεφωνείς», «Θέατρο Σκιών», «Πάντα γελαστοί» και άλλα.
