Το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων στη Μάρω Δούκα/
Αφορούν σε εκδόσεις του 2018/
H Μάρω Δούκα, o Γιώργος Παπαδάκης, ο Δημήτρη Κανελλόπουλος – Δήμητρα Κολλιάκου , και ο Χάρης Βλαβιανός είναι οι μεγάλοι νικητές των Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας 2019 – αφορούν σε εκδόσεις του 2018 – τα οποία ανακοινώθηκαν από το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού.
Οι παραπάνω λογοτέχνες απέσπασαν το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων, το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος, το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος – Νουβέλας ( εξ ημισείας ) το Κρατικό Βραβείο Ποίησης αντίστοιχα ενώ δεν δόθηκε βραβείο στην κατηγορία Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα μετά από ομόφωνη απόφαση της Επιτροπής.
Να σημειώσουμε πως είναι η τρίτη φορά τα τελευταία δύο χρόνια που απονέμονται τα αντίστοιχα βραβεία, γεγονός μαρτυρά την επιθυμία αλλά και την εντατική εργασία της Επιτροπής να καλυφθεί το χαμένο έδαφος και να επανέλθει ο σημαντικό θεσμός στην κανονική, ετήσια μορφή του.
ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ 2019 (για τις εκδόσεις 2018)
Το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων για το έτος 2019 απονέμεται στη Μάρω Δούκα για τη συνολική της προσφορά στα Γράμματα.
Το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 2019 για τις εκδόσεις του 2018 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Γιώργο Παπαδάκη για το έργο του Ο ταχυδρόμος, εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας.
Το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος – Νουβέλας 2019 για τις εκδόσεις του 2018 
απονέμεται κατά πλειοψηφία εξ ημισείας στον Δημήτρη Κανελλόπουλο για το έργο του Ο θάνατος του αστρίτη και άλλες ιστορίες, εκδόσεις Κίχλη, και στη Δήμητρα Κολλιάκου για το έργο της Αλφαβητάρι εντόμων, εκδόσεις Πατάκη.
Το Κρατικό Βραβείο Ποίησης 2019 για τις εκδόσεις του 2018 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Χάρη Βλαβιανό για το έργο του Αυτοπροσωπογραφία του λευκού, εκδόσεις Πατάκη.
Το Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου – Κριτικής 2019 για τις εκδόσεις του 2018 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Βαγγέλη Χατζηβασιλείου για το έργο του Η κίνηση του εκκρεμούς. Άτομο και κοινωνία στη νεότερη ελληνική πεζογραφία:1974-2017, εκδόσεις Πόλις.
Το Κρατικό Βραβείο Μαρτυρίας – Bιογραφίας – Χρονικού – Ταξιδιωτικής Λογοτεχνίας 2019 για τις εκδόσεις του 2018 απονέμεται κατά πλειοψηφία στους Μαρία Καραγιάννηκαι Μ.Ζ. Κοπιδάκη για το έργο τους Ελευθέριος Βενιζέλος και Μαρία Ελευθερίου: Η αλληλογραφία (1889-1890), εκδόσεις Καστανιώτη.
Το Ειδικό Βραβείο 2019 για βιβλίο εκδόσεως 2018 που προάγει σημαντικά τον διάλογο πάνω σε ευαίσθητα κοινωνικά ζητήματα, απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Νίκο Χρυσό για το έργο του Καινούργια μέρα, εκδόσεις Καστανιώτη.
Ως προς το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα 2019 για τις εκδόσεις 2018, η Επιτροπή αποφάσισε κατά πλειοψηφία να μην απονεμηθεί.
Η Επιτροπή αποφάσισε ομοφώνως την απονομή τιμητικής διάκρισης στα περιοδικά Νησίδες και Συριανά Γράμματα.
Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων στη Μάρω Δούκα
H Mάρω Δούκα γεννήθηκε το 1947 στα Xανιά. Aπό το 1966 ζει στην Aθήνα. Έχει τελειώσει το Iστορικό και Aρχαιολογικό Tµήµα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστηµίου Aθηνών.
Έχει τιµηθεί µε το Bραβείο «Nίκος Kαζαντζάκης» του Δήµου Hρακλείου για το µυθιστόρηµα H αρχαία σκουριά, µε το B΄ Kρατικό Bραβείο για το µυθιστόρηµα H πλωτή πόλη και µε το Bραβείο Πεζογραφίας Kώστα Oυράνη της Aκαδηµίας Aθηνών για το µυθιστόρηµα Aθώοι και φταίχτες. Για το ίδιο µυθιστόρηµα τιµήθηκε επίσης µε το Bραβείο Balkanika και το Βραβείο Καβάφη. Για το µυθιστόρηµα Έλα να πούµε ψέµατα έχει τιµηθεί µε το βραβείο «Νίκος Θέµελης» του ηλεκτρονικού περιοδικού Αναγνώστης.
Διηγήµατα και µυθιστορήµατά της έχουν µεταφραστεί σε πολλές ευρωπαϊκές γλώσσες. Τα βιβλία της κυκλοφορούν από τις Εκδόσεις Πατάκη
Το σκεπτικό της επιτροπής
Η επιτροπή κρίνει ότι, με τη μακροχρόνια και πλούσια προσφορά της στα ελληνικά γράμματα, η Μάρω Δούκα υπηρετεί επάξια το ατομικό και το συλλογικό στοιχείο, ψηλαφώντας σε βάθος τις κοινωνικές, πολιτικές και ιστορικές εκφάνσεις της εκάστοτε εποχής, χτίζοντας σύνθετους και μεστούς χαρακτήρες, ενσωματώνοντας νεωτερικές αφηγηματικές τεχνικές, κατορθώνοντας εν τέλει να αποτυπώσει, με εφαλτήριο το κληροδότημα των μεταπολεμικών γενεών, το στίγμα της μεταπολίτευσης, και γι’ αυτό της απονέμει το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων για τη συνολική προσφορά του έργου της.
Κρατικό Βραβείο Ποίησης στον Χάρη Βλαβιανό
Ο Χάρης Βλαβιανός γεννήθηκε στη Ρώµη το 1957. Σπούδασε Οικονοµικά και Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ και Πολιτική Θεωρία και Ιστορία στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Έχει εκδώσει δώδεκα ποιητικές συλλογές, µε πιο πρόσφατες τις Διακοπές στην πραγµατικότητα (2009) [Βραβείο του περιοδικού «Διαβάζω»], Σονέτα της συµφοράς (2011) και Αυτοπροσωπογραφία του λευκού (2019), που απέσπασε το Βραβείο του Ιδρύματος Πέτρου Χάρη της Ακαδημίας Αθηνών, το βραβείο του λογοτεχνικού περιοδικού «Ο Αναγνώστης» και το βραβείο Public (Κατηγορία «Σύγχρονη Ελληνική Ποίηση»). Ποιήµατά του έχουν µεταφραστεί σε πολλές ευρωπαϊκές γλώσσες και έργα του έχουν εκδοθεί στην Αγγλία, στη Γαλλία, στη Γερµανία, στη Σουηδία, στην Ολλανδία, στην Ιρλανδία και στην Ισπανία.Έχει εκδώσει τέσσερις συλλογές δοκιµίων, Ο άλλος τόπος (1994), Ποιον αφορά η ποίηση; Σκέψεις για µια τέχνη περιττή (2007), Το διπλό όνειρο της γραφής (2010, από κοινού µε τον Χρήστο Χρυσόπουλο) και Γιατί γράφω ποίηση (2015). Το 2015 εξέδωσε το πρώτο του µυθιστόρηµα µε τίτλο Το αίµα νερό. Ακολούθησε το 2016 το Κρυφό ηµερολόγιο του Χίτλερ. Φυλακές Λάντσμπεργκ, Νοέμβριος 1923-Δεκέμβριος 1924 (εισαγωγή Κ. Κωστής). Έχει µεταφράσει έργα κορυφαίων Αμερικανών και Ευρωπαίων ποιητών, όπως των: Walt Whitman, Εzra Pound, William Blake, John Ashbery, Zbigniew Herbert, Fernando Pessoa, e.e. cummings, Michael Longley, Wallace Stevens και Anne Carson. Έχει μεταφράσει τα Τέσσερα Κουαρτέτα του T.S. Eliot (Εκδ. Πατάκη, 2013, δίγλωσση έκδοση), σύνθεση εµβληµατική στην ιστορία της λογοτεχνίας. Διευθύνει το περιοδικό Ποιητική (εξαμηνιαίο περιοδικό για την τέχνη της ποίησης, που εκδίδουν οι Εκδόσεις Πατάκη), το οποίο το 2019 απέσπασε από τη Διεύθυνση Γραμμάτων του Υπουργείου Πολιτισμού τιμητική διάκριση στο πλαίσιο των Κρατικών Βραβείων 2018. Πρόσφατα κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Πατάκη Η άγονη γη (δίγλωσση έκδοση), του Τ.Σ. Έλιοτ, σε εισαγωγή, μετάφραση και σημειώσεις του Χάρη Βλαβιανού.
Η Αυτοπροσωπογραφία του λευκού, Χάρης Βλαβιανός
Στην Αυτοπροσωπογραφία του λευκού ο Χάρης Βλαβιανός επανέρχεται, με βλέμμα ανανεωμένο, σε γνώριμους τόπους της ποίησής του, διευρύνοντας ακόμη περισσότερο ωστόσο το πεδίο των στοχαστικών και γλωσσικών του αναζητήσεων. Ο απoλεσθείς παράδεισος του οριστικά χαμένου αλλά εξακολουθητικά αναζητούμενου νοήματος, η επισφάλεια των λέξεων ενώπιον του τραύματος του παρελθόντος, αλλά και η αδυναμία επικοινωνίας στις καθημερινές επαφές, η διακειμενικότητα ως καταστατική συνθήκη της ποιητικής γραφής, ο ποιητής ως κρίκος μιας μακράς αλυσίδας ετερόκλητων προγόνων της εγχώριας όσο και εν γένει της δυτικής λογοτεχνικής παράδοσης είναι ζητήματα που διατρέχουν, φανερά ή υπογείως, και τις πέντε ενότητες της συλλογής.
Διαβάζοντας τη συλλογή, ο αναγνώστης έρχεται εν τέλει σε επαφή με το λευκό σε όλες τις αποχρώσεις και εντάσεις του – το τυραννικό λευκό της άγραφης σελίδας, το εναγώνιο λευκό της σιωπής, το βουβό λευκό του πένθους, το θαμπό λευκό της μνήμης, το λευκό ως σύμβολο λύτρωσης και ελπίδας, ως σημείο αναγέννησης. Καταθέτοντας την ποιητική του αλήθεια, ο Βλαβιανός αποκαλύπτει τα πολλαπλά πρόσωπα και προσωπεία της τέχνης και της ζωής.
Η Αυτοπροσωπογραφία του λευκού απέσπασε το 2019 και το Βραβείο του Ιδρύματος Πέτρου Χάρη της Ακαδημίας Αθηνών. Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη.
Το σκεπτικό της επιτροπής
Σε αυτή την ώριμη και σύνθετη συλλογή, που βασίζεται στην ώσμωση του ποιητικού και του πεζού λόγου, στη συνύφανση του ποιητικού λυρισμού με το δοκίμιο και τον φιλοσοφικό στοχασμό και στη συνύπαρξη του πρωτότυπου ποιητικού λόγου με μεταφρασμένα ποιήματα του 20ού αιώνα, αναγνωρίζονται ισχυρές διακειμενικές αναφορές και μια ισχυρή παρουσία του ποιητικού εγώ.
