«Ο Νίκος Θέμελης αγάπησε βαθιά τη γυναίκα» Άλκη Ζέη
«Μόλις έφυγε ο Νίκος, έτσι σαν για να τον τιμήσω,
σαν για να τον νιώσω πιο κοντά μου, διάβασα όλη την τριλογία απ’ την αρχή. Όχι με τη σειρά που εκδόθηκε, αλλά με χρονολογική σειρά. Κι ένιωσα τη μεγάλη απώλεια για τη λογοτεχνία που φέρνει η απουσία του. Ποιος άλλος θα μπορέσει να εκφράσει την τόση μεγάλη αγάπη για τη γυναίκα και να πει “Ήτανε μόλις 63 χρονών”;» Αυτά ήταν, μεταξύ των άλλων τα λόγια της συγγραφέως Άλκης Ζέη στην βραδιά μνήμης για τον Νίκο Θέμελη που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 6 Απριλίου 2012 στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς.
Στο κατάμεστο αμφιθέατρο του Μουσείου Μπενάκη η συγκίνηση ήταν διάχυτη για τον πρόωρα χαμένο συγγραφέα, το τελευταίο μυθιστόρημα του οποίου, που υπήρξε και το κύκνειο άσμα του, με τίτλο Η συμφωνία των ονείρων, κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο που είχαν την πρωτοβουλία γι αυτή την εκδήλωση. Η Άλκη Ζέη, ο Αντώνης Λιάκος, ο Δημήτρης Μαρωνίτης και ο Τίτος Πατρίκιος μίλησαν από καρδιάς για τον σπουδαίο συγγραφέα , που τιμήθηκε όσο λίγοι με την αγάπη του κοινού, το οποίο χάριζε στα βιβλία του πρωτοφανή για τα ελληνικά δεδομένα εκδοτική επιτυχία. Στη συνέχεια ο Παύλος Τσίμας, η Άννα Φραγκουδάκη, η Χριστίνα Πουλίδου και η Ελένη Μπούρα διάβασαν αποσπάσματα από βιβλία του. Στη μεγάλη οθόνη του αμφιθεάτρου προβλήθηκε υλικό αρχείου με τον ίδιο τον Νίκο Θέμελη να καταθέτει τα κίνητρα και τους στόχους της γραφής του.
Η Άλκη Ζέη για τον Νίκο Θέμελη
Ιδιαίτερα συγκινητική και εύστοχη η ομιλία της διακεκριμένης συγγραφέως Άλκης Ζέη, η οποία στα «Λίγα λόγια από καρδιάς» που κατέθεσε προς τιμήν του, αναφέρθηκε σε μια πολύ σημαντική και μάλλον παραγκωνισμένη από την κριτική παράμετρο του έργου του: το σεβασμό και την αγάπη του Νίκου Θέμελη για τη γυναίκα, την ψυχολογία της οποίας αποτύπωσε έξοχα και με τον πιο ευγενικό τρόπο στις ηρωίδες των βιβλίων του.
Το Book Bar σας παρουσιάζει ολόκληρη η ομιλία της Άλκης Ζέη για τον Νίκο Θέμελη και τις ηρωίδες του.
ΓΙΑ ΤΟΝ ΝΙΚΟ ΘΕΜΕΛΗ από την Άλκη Ζέη
«Λίγα λόγια από καρδιάς για τον Νίκο Θέμελη που τον γνώρισα και τον αγάπησα αφού πρώτα διάβασα και αγάπησα τα πρώτα του βιβλία: την Αναλαμπή, την Ανατροπή, την Αναζήτηση.
Κι αν στέκω πιο πολύ στην Ανατροπή είναι γιατί ένιωσα πόσο βαθιά αγάπησε τη γυναίκα, διαψεύδοντας όσους λένε πως οι γυναίκες συγγραφείς μπορούν να περιγράψουν καλύτερα την ψυχολογία των ηρωίδων τους.
Την Ελένη στην Ανατροπή θαρρείς πως τη γνώρισε ο ίδιος από κοντά. Ήξερε τον ήχο της φωνής της και τις κινήσεις της, και περπάτησε μαζί της κρατώντας την απ’ το χέρι.
Διαβάζοντας το βιβλίο ένιωσα το ίδιο καρδιοχτύπι, όπως όταν στα δεκατρία μου διάβαζα το Για την Πατρίδα και Τον καιρό του Βουλγαροκτόνου της Πηνελόπης Δέλτα. Αγωνιούσα για την τύχη των ηρώων της, της Θέκλας και του Αλέξιου, της Αλεξίας και του Κωνσταντίνου.
Τώρα, με την ίδια αγωνία, περίμενα μαζί με την Ελένη, περίμενα ν’ ακούσω τα πέταλα του αλόγου του Θωμά να ηχούν στο πλακόστρωτο της αυλής του σπιτιού της. Κι ανυπομονούσα να μάθω αν ο Θωμάς κράτησε τον λόγο του και μπόρεσε να κάνει τη μεγάλη υπέρβαση. Αυτός, ένας ώριμος και συνετός σαραντάχρονος άντρας, ν’ απαρνηθεί την οικογένειά του και να προδώσει τον συνέταιρο και καρδιακό του φίλο, τον πατέρα της Ελένης, κλέβοντας την κόρη του, που εκείνη το είχε θελήσει.
Τόποι μακρινοί, εποχές μακρινές, μα θαρρείς ο Θέμελης έχει ζήσει τότε, έχει περπατήσει στα σοκάκια τους, ξέρει τους ανθρώπους, την ντοπιολαλιά τους, τις κινήσεις τους, ξέρει τι αισθάνονταν, τι αγαπούσαν, τι μισούσαν, κι ακόμα τι φορούσαν. Ως και τα εσώρουχα της Ελένης, που με τόση προσοχή κι αγάπη διάλεγε ο Θωμάς.
Το δεκαεννιάχρονο κορίτσι από τη Σιάτιστα, με κάνει ο Θέμελης να το ακολουθώ βήμα βήμα και ν’ ανεβαίνω μαζί της με αγωνία ψάχνοντας τον Θωμά στις σκάλες της Οδησσού, που τόσες φορές ανεβοκατέβηκα το μακρινό 1960. Τώρα να νιώθω σαν να είμαι εκεί και να σκοντάφτω στα φαγωμένα στις άκρες σκαλοπάτια.
Μόλις έφυγε ο Νίκος, έτσι σαν για να τον τιμήσω, σαν για να τον νιώσω πιο κοντά μου, διάβασα όλη την τριλογία απ’ την αρχή. Όχι με τη σειρά που εκδόθηκαν, αλλά με χρονολογική σειρά. Κι ένιωσα τη μεγάλη απώλεια για τη λογοτεχνία που φέρνει η απουσία του.
Ποιος άλλος θα μπορέσει να εκφράσει την τόση μεγάλη αγάπη για τη γυναίκα και να πει “Ήτανε μόλις 63 χρονών”.
Κι αν ήτανε φίλος σου ένιωθες να εκπέμπει μια ζεστασιά και το βλέμμα του γεμάτο ειλικρίνεια και αγάπη να σου λέει, χωρίς να θέλει να κολακέψει:
“Είσαι νέα, μόλις 83 ετών”.
Ο Νίκος Θέμελης έφυγε μόλις 63 ετών.
Νίκο, δε θα σε ξεχάσω ποτέ.»
Άλκη Ζέη
Νίκος Θέμελης – Βιογραφικά στοιχεία
Ο Νίκος Θέμελης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1947. Σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης και συνέχισε τις σπουδές του στη Γερμανία. Στα γράμματα εμφανίστηκε το 1998. Έχει εκδώσει τα μυθιστορήματα: Η αναζήτηση, 1998, Η ανατροπή, 2000, Η αναλαμπή, 2003, Για μια συντροφιά ανάμεσά μας, 2005, Μια ζωή δυο ζωές, 2007, Οι αλήθειες των άλλων, 2008 (από τις εκδόσεις Κέδρος). Το 2001 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος και με το αντίστοιχο του περιοδικού Διαβάζω για την Ανατροπή. Η συμφωνία των ονείρων, το τελευταίο του μυθιστόρημα, εκδόθηκε από το Μεταίχμιο τον Νοέμβριο του 2010. Βασικός θεματικός άξονας στα βιβλία του υπήρξε η ανατροπή των στερεοτύπων στην πορεία της Κεντρικής Ευρώπης και η επίδρασή τους στις ζωές των ανθρώπων, καθώς και η διερεύνηση της ταυτότητας του ελληνισμού στη νέα διεθνή συγκυρία. Τα βιβλία του γνώρισαν σπάνια εκδοτική επιτυχία για την ελληνική πραγματικότητα, ξεπερνώντας σε πωλήσεις τα 700.000 αντίτυπα και κάθε νέο του έργο βρισκόταν αμέσως στις πρώτες θέσεις των ευπώλητων. Πέθανε στις 20 Αυγούστου 2011 έπειτα από μακρόχρονη μάχη με τον καρκίνο.
Σχετικά Θέματα
