«Δεν μου αρέσουν τα happy end…»
«Θα έλεγα ότι ο έρωτας που υπάρχει στα βιβλία μου είναι λίγο ανορθόδοξος. Δεν είναι ο κλασσικός έρωτας που υπάρχει στα Best–seller ή στο Χόλυγουντ.»
Θανάσης Χειμωνάς
«Πιθανόν ο έρωτας να είναι ανάμεσα στις συγγραφικές εμμονές μου» διαπιστώνει ο Θανάσης Χειμωνάς στη συνέντευξη που ακολουθεί, με αφορμή το έκτο του βιβλίο. Ένα υπόδειγμα εκφραστικής λιτότητας. Το «δεν την αγαπάω πια», με τρόπο σύντομο, απλό, σχεδόν λακωνικό, αφηγείται το χρονικό ενός ακόμη ανορθόδοξου έρωτα, από αυτούς που ανήκουν στην προσφιλή θεματολογία του συγγραφέα. Ένα ερωτικό τρίγωνο, μια σύγχρονη υπόθεση που θα μπορούσαμε να περιγράψουμε στην απλή φράση «Όταν ο Γιάννης γνώρισε τη Νικόλ στον Θοδωρή…» Όμως εξελίσσεται σε κάτι εντελώς διαφορετικό. Τρία διαφορετικά πρόσωπα, τρεις γνωστοί αλλά στην πραγματικότητα ξένοι μεταξύ τους άνθρωποι, εμπλέκονται σε μια αδιέξοδη ερωτική ιστορία, που θυμίζει θέατρο παραλόγου και καταλήγει σε… βραχυκύκλωμα.
Ο Θανάσης Χειμωνάς μιλά στο Book Bar για τον έρωτα, για τη λογοτεχνία, για τις συγγραφικές εμμονές και για τις αισθητικές επιλογές του.
Συνέντευξη στην Ελπίδα Πασαμιχάλη
Τα ερωτικά τρίγωνα εμφανίζονται συχνά στη λογοτεχνία. Νομίζεις ότι είναι κάτι συνηθισμένο και στη πραγματική ζωή;
Δεν νομίζω ότι είναι πολύ συνηθισμένο στην πραγματική ζωή. Μπορεί να συμβεί με τον ένα ή άλλο τρόπο, αλλά στην Τέχνη είναι πιο συνηθισμένο. Πιστεύω ότι βοηθάει στην πλοκή. Στην πραγματική ζωή ισχύει αυτό που λέει η παροιμία ότι «Στους δυο ο τρίτος δεν χωρεί». Αντίθετα στη λογοτεχνία η παρουσία τρίτου προσφέρει αντιδράσεις που είναι ενδιαφέρουσες για τον αναγνώστη.
«Στη μεγάλη Λογοτεχνία οι
έρωτες είναι πάντα ανεκπλήρωτοι»
Γιατί γράφεις για «ανορθόδοξους» έρωτες;
Έχω μια θεωρία για τον έρωτα. Ο έρωτας πρέπει να είναι πάντα ανεκπλήρωτος. Μόνο έτσι μπορεί να υπάρξει. Ο έρωτας είναι ένα ιδανικό συναίσθημα, που όταν το ζήσεις, όσο δυνατό και αν είναι, δεν είναι εκείνο που είχες φαντασθεί. Αυτό βγαίνει και στη λογοτεχνία. Στη μεγάλη λογοτεχνία οι έρωτες είναι πάντα ανεκπλήρωτοι.
Αντέχουν οι φιλίες στον έρωτα; Υπάρχει ηθική στον έρωτα;
Αυτό έχει σχέση με τους ανθρώπους. Είναι θέμα προτεραιοτήτων του καθενός και την σχέση που έχει με τον άλλον. Δεν μπορείς να δώσεις ένα γενικό ορισμό. Σαν συναίσθημα ο έρωτας είναι υπεράνω όλων, αλλά δεν μπορεί να δικαιολογήσει τα πάντα κατά τα γνώμη μου.
Η ενοχή τροφοδοτεί τον έρωτα;
Νομίζω ότι η ενοχή βραχυκυκλώνει τον έρωτα. Δεν τον βοηθάει ιδιαίτερα. Μπορεί να εντείνει το συναίσθημα, αλλά τελικά θα μπλοκάρει την κατάσταση.
«Ίσως να είμαι εγώ ο
άνθρωπος με τις δύο πλευρές»
Εσύ με ποιόν από τους δύο ήρωες έχεις περισσότερα κοινά; Με τον «παθητικό» Γιάννη ή με τον «ορμητικό» Θοδωρή;
Και με τους δύο πιστεύω. Ίσως να είμαι εγώ ο άνθρωπος με τις δύο πλευρές. Όμως έχω και τεράστιες διαφορές,. Δεν υπάρχει κάποιο μου βιβλίο μου που μπορώ να πω ότι είμαι εγώ ο κεντρικός ήρωας.
Οι άντρες ερωτεύονται με διαφορετικό τρόπο από τις γυναίκες κατά τη γνώμη σου;
Πιστεύω πως ναι. Νομίζω όμως ότι αυτό έχει αρχίσει να αλλάζει. Έχει αρχίσει να μοιάζει ο τρόπος που ερωτεύονται οι άντρες και οι γυναίκες. Υπάρχει η εικόνα ότι ο άντρας όταν ερωτεύεται , μπορεί να είναι πιο σφοδρός από ότι η γυναίκα, παράλληλα μπορεί να είναι και πιο κυνικός. Ενώ η γυναίκα θα δοθεί πιο πολύ. Πιστεύω όμως ότι αυτό έχει αρχίσει να αλλάζει.
Θα μπορούσες να δώσεις τον… ορισμό του έρωτα;
Έρωτας είναι να θέλεις πάρα πολύ το άλλο άτομο και αυτό να μη σε θέλει.
Μπορούμε να εξηγήσουμε τον έρωτα;
Όχι. Νομίζω πως είναι ένα πολύ υψηλό συναίσθημα που δεν μπορούμε να το βάλουμε σα μαθηματικά. Θυμάμαι κάποτε ήμουνα σε μία επιτροπή διηγημάτων, όπου μία υποψήφια είχε στείλει ένα διήγημα στο οποίο ο ήρωας προσπαθούσε να αποδείξει με μαθηματικά στην κοπέλα του ότι είναι ερωτευμένος. Το είχα βρει καταπληκτικό και του είχα βάλει μεγάλο βαθμό. Όμως οι άλλοι δεν είχαν την ίδια γνώμη και δεν βραβεύτηκε. Εγώ το είχα βρει εκπληκτική ιδέα.
Ο έρωτας είναι κυρίαρχο στοιχείο στα βιβλία σου. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο έρωτας ανήκει στις … συγγραφικές εμμονές σου;
Ναι. Τολμώ να πω, πως ναι. Έχω κι εγώ συγγραφικές εμμονές. Το είδος του έρωτα ανάμεσα στους ήρωες. Πιθανόν ο έρωτας να είναι ανάμεσα στις συγγραφικές εμμονές μου. Ο έρωτας με το δικό μου τρόπο.
«Ο πατέρας μου, ο Γιώργος Χειμωνάς,
έλεγε ότι κατά βάση τα πράγματα πρέπει να είναι απλά»
Ιδιαίτερη εντύπωση μου έκανε η απλότητα της γλώσσας. Είναι συνειδητή επιλογή;
Είναι συνειδητή η επιλογή μου. Γράφω με απλό τρόπο ο οποίος γίνεται ολοένα και πιο απλός. Θεωρώ ότι η απλή γλώσσα, η καθομιλουμένη, η προφορική γλώσσα αποδίδει με ρεαλισμό τις συνομιλίες. Όταν διαβάζω κείμενα που βερμπαλίζουν, με κουράζουν. Νομίζω ότι προσπαθούν να κρύψουν ατέλειες. Έχω διαβάσει βερμπαλιστικά κείμενα και δεν λένε τίποτα. Πιστεύω πως όταν κάποιος συγγραφέας προσπαθεί να εντυπωσιάσει το κοινό του, έχει χάσει το παιχνίδι.
Που οφείλεται αυτή η επιλογή;
Έχω μια συγκεκριμένη άποψη για την Τέχνη. Νομίζω ότι η Τέχνη πρέπει να είναι απλή. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να είναι σαν παραμυθάκι, ή απλοϊκή, Ο πατέρας μου, ο Γιώργος Χειμωνάς, το έλεγε αυτό. Έλεγε ότι κατά βάση τα πράγματα πρέπει να είναι απλά. Πρέπει να τα διαβάσεις και μετά ότι γεννηθεί στο μυαλό σου, να μείνεις εκεί. Δεν χρειάζεται να μπεις σε αναλύσεις, να προβληματιστείς. Αυτό είναι κάτι που έρχεται μόνο του. Αυτό προσπαθώ να κάνω κι εγώ στα βιβλία μου.
« Αν υπήρχε ένας άνθρωπος εντελώς ευτυχισμένος,
που δεν υπάρχει, δεν θα ασχολιόταν καν με την Τέχνη»
Είπες ότι ο έρωτας στα βιβλία σου δεν μοιάζει με αυτόν που υπάρχει στο Best–seller ή στο Χόλλυγουντ. Σε τι διαφέρει;
Δύσκολα βρίσκονται τα όρια ανάμεσα στο λαϊκά ανάγνωσμα και στην λεγόμενη πιο ποιοτική λογοτεχνία. Αυτό που μπορώ να πω για μένα είναι πως τα βιβλία μου έχουν όλα κακό τέλος. Δεν μου αρέσουν τα Happy End σε κανένα επίπεδο. Ούτε στον κινηματογράφο, ούτε στο θέατρο, ούτε πουθενά Νομίζω ότι πιο πολύ σε αγγίζει κάτι δυσάρεστο γιατί μπορεί να σου θυμίσει κάτι που έχεις ζήσει κι εσύ. Νομίζω πως αν υπήρχε ένας άνθρωπος εντελώς ευτυχισμένος, που δεν υπάρχει, δεν θα ασχολιόταν καν με την Τέχνη. Η Τέχνη είναι ένας τρόπος να ξεφύγεις από την ματαιότητα ή την δυστυχία που έχεις ζήσει ή ζεις.
Σήμερα το επίπεδο των αναγνωστών είναι πιο υψηλό ή πιο χαμηλό σε σχέση με άλλες εποχές κατά τη γνώμη σου;
Δεν ξέρω αν είναι πιο υψηλό ή πιο χαμηλό αλλά σίγουρα οι αναγνώστες είναι λιγότεροι!… Ειδικά στην Ελλάδα το αναγνωστικό κοινό μειώνεται με ραγδαίους ρυθμούς. Νομίζω ότι αυτό ξεκινά από την Παιδεία. Ο τρόπος που διδάσκεται η λογοτεχνία στα σχολεία, δεν την κάνει ιδιαίτερα ελκυστική στον ‘Έλληνα, ο οποίος όταν μεγαλώσει δεν θα μπει στη διαδικασία να διαβάσει. Δεν υπάρχουν λογοτεχνικές εκπομπές στην τηλεόραση και όταν υπάρχουν συχνά γίνονται με έναν τρόπο που είναι μάλλον απωθητικός για τον μέσο τηλεθεατή. Δεν έγινε ποτέ μια πιο μοντέρνα προσέγγιση, γιατί η λογοτεχνία είναι ένα τεράστιο κεφάλαιο, στο οποίο ο κάθε άνθρωπος μπορεί να βρει κάτι. Δεν είναι θέμα μορφωτικού επιπέδου. Υπάρχουν άνθρωποι που οριακά ξέρουν να διαβάζουν και έχουν εκτιμήσει τα σημαντικότερα μυθιστορήματα όλων των εποχών. Υπάρχουν και άλλοι που έχουν βγάλει 200 Πανεπιστήμια και δεν έχουν διαβάσει τίποτα στη ζωή τους.
Και συγγραφέας και …Snob!
Το τελευταίο διάστημα σε είδαμε μαζί με τον Δημήτρη Σωτάκη και σε ένα μουσικό συγκρότημα, τους Snob. Πώς προέκυψε αυτό στη ζωή σου;
Από μικρός ήθελα να κάνω ένα pop συγκρότημα! Ήθελα να γίνω …pop star! Ήταν ένα όνειρο της εφηβείας. Όμως δεν είχα ποτέ την ευκαιρία. Εντάξει είμαι συγγραφέας, δεν είμαι μουσικός… Πριν από κάποια χρόνια γνώρισα τον συγγραφέα Δημήτρη Σωτάκη ο οποίος είναι και μουσικός, με τον οποίο έχουμε πάνω κάτω τα ίδια ακούσματα, της δεκαετίας του ΄80. Άρχισα να τον …ψήνω και κάποια στιγμή ηχογραφήσαμε ένα τραγούδι, μας άρεσε το αποτέλεσμα, ηχογραφήσαμε κι άλλα βρήκαμε μια δισκογραφική εταιρεία και κυκλοφόρησε το πρώτο CD. Τώρα ετοιμαζόμαστε να κάνουμε και live συναυλίες, τους επόμενους μήνες, να γυρίσουμε και ένα video clip, γενικά το έχουμε πάρει πολύ ζεστά.
Ακούστε τους Snob!!!
http://www.youtube.com/watch?v=fzwC4O8TYso
INFO
Το μυθιστόρημα «δεν την αγαπάω πια» του Θανάση Χειμωνά κυκλοφορεί από τις ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ
Σχετικά Θέματα
-Θανάσης Χειμωνάς, Συνέντευξη «Ο αυθεντικός έρωτας είναι πάντα ανεκπλήρωτος»
