10 …ερωτευμένοι φιλόσοφοι!
Από τον Πλάτωνα στον Σαρτρ
«Το βιβλίο αυτό θα έπρεπε να διαβάζεται υποχρεωτικά από όλους τους νεαρούς που δεσμεύονται στον πρώτο ενθουσιασμό» έχει γράψει για τη μελέτη αυτή το περιοδικό “Le Point”
και εμείς θα λέγαμε ότι… «το βιβλίο αυτό θα πρέπει να διαβαστεί και από πολλούς μεγάλους, που έχουν ξεχάσει να ενθουσιάζονται» …
Δύο κυρίες υπογράφουν την ενδιαφέρουσα αυτή μελέτη για τη σχέση της φιλοσοφίας με τον έρωτα και δεν αποκλείεται το φύλο του να έχει άμεση σχέση με την επιλογή του θέματος! Πρόκειται για την Aude Lancelin και την Marie Lemonnier που έχουν σπουδάσει φιλοσοφία και συνεργάζονται με το περιοδικό Nouvel Observsateur.
Οι συγγραφείς ξεκινούν από τη διαπίστωση ότι «Ο έρωτας και η φιλοσοφία αποτελούν αταίριαστο ζευγάρι». Και είναι εν μέρει σωστή αφού εκεί που τελειώνει ο έρωτας αρχίζει η …φιλοσοφία! Τουλάχιστον αυτή η αντίληψη έχει καλλιεργηθεί στην εποχή μας.
Όμως τα πράγματα δεν ήταν πάντοτε έτσι και το βιβλίο «Οι φιλόσοφοι και ο έρωτας, Από τον Σωκράτη στη Σιμόν Ντε Μποβουάρ» βοηθά να το συνειδητοποιήσει ο σύγχρονος αναγνώστης.
Για παράδειγμα στην αρχαία ελληνική φιλοσοφία, και ειδικά στον Πλάτωνα, από όπου ξεκινά και το βιβλίο, ο έρωτας είναι η Λυδία λίθος. Ιδίως στο «Συμπόσιο» όπου για πρώτη φορά εμφανίζεται η έννοια της «αδελφής ψυχής» στην αναζήτηση της οποίας στοχεύει το συναίσθημα του έρωτα.
Στη συνέχεια ο έρωτας γνώρισε πολλές μεταμορφώσεις και αμφισβητήσεις. Από τον Λουκρήτιο για τον οποίο ο έρωτας αποτελεί θανάσιμη παγίδα, στον πληθωρικό σεξουαλισμό του Montaigne για να φτάσουμε τελικά στον Jean –Jaques Rouseau και στο κίνημα του ρομαντισμού που αντέδρασε στη πεζότητα του ρεαλισμού και απέδωσε στον έρωτα τον χαμένο του συναισθηματισμό και το μεγαλείο.
Το βιβλίο εξετάζει τη σχέση 10 συνολικά φιλοσόφων με το θέμα του έρωτα. Και με αυτή την έννοια αποτελεί ένα αξιόλογο εγχειρίδιο φιλοσοφίας. Ανάμεσά τους ο Emmanuel Kant, ο Arthur Schopenhauer που είδε σε αυτόν το καμουφλαρισμένο αίσθημα του ερωτικού ενστίκτου, ο Nietzsche που απαντά στον ρομαντισμό με τον διονυσιασμό, ο Kierkegaard που είδε τον έρωτα στην απόλυτη μορφή του, ο Heidegger για τον οποίο ο έρωτας έγινε η πηγή της έμπνευσης και τέλος στον Jean Paul Sartre και τη Simone de Beauvoir που ενέπνευσαν το Μάη του ’68 και τη σεξουαλική επανάσταση στην Ευρώπη, εγείροντας μέχρι σήμερα πλήθος από αμφισβητήσεις.
Με πολλές παράλληλες αναφορές στη λογοτεχνία, για την οποία βέβαια ο ρόλος του έρωτα είναι καθοριστικός, το βιβλίο αναφέρεται στις γοητευτικές αλλά και τις σκοτεινές πλευρές του έρωτα όπως εμφανίστηκε όχι μόνο στο έργο αλλά και στη ζωή των φιλοσόφων. Η οποία σε αρκετές περιπτώσεις οδηγεί σε άλλα συμπεράσματα. Μέρος της αντίφασης αλλά και της δύναμης του έρωτα κι αυτό, που όσο αμφισβητείται τόσο γιγαντώνεται, μεταμορφώνεσαι, μαγεύει και βασανίζει τους ανθρώπους σε όλες τις εποχές.
INFO
«Οι φιλόσοφοι και ο έρωτας»
Aude Lencelin, Marie Lemonnier
Μετάφραση: Ελπίδα Λουπάκη
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ 2011
