Οι Λέσχες Ανάγνωσης των εκδόσεων Μεταίχμιο προτείνουν….

«Η ανάγνωση μας φέρνει πιο κοντά»

 Τέσσερις συγγραφείς και συντονιστές διαλέγουν….

H καραντίνα και το λοκντάουν δεν σταμάτησαν τις Λέσχες Ανάγνωσης των εκδόσεων Μεταίχμιο. Απλώς «μετακόμισαν» για λίγο. Πήραν τα βιβλία τους  από τον Πολυχώρο Μεταίχμιο και άρχισαν να συναντώνται διαδικτυακά στην πλατφόρμα του Zoom.

Έτσι στο ξεκίνημα του 2021 οι Λέσχες Ανάγνωσης των εκδόσεων Μεταίχμιο που αριθμούν δεκάδες μέλη και συντονίζονται από συγγραφείς, θα συνεχίζουν τις μηνιαίες διαδικτυακές τους συναντήσεις τους διαβάζοντας ελληνική, ξένη και κλασσική πεζογραφία και φυσικά αστυνομική λογοτεχνία, «καταργώντας» με ασφάλεια τις φυσικές αποστάσεις και με σύνθημα την ευχή «Η ανάγνωση μας φέρνει πιο κοντά».

Ο Κώστας Β. Κατσουλάρης, ο Νίκος Κιαδάρης, η Χρύσα Σπυροπούλου και ο Αντώνης Γκόλτσος , συγγραφείς, φανατικοί αναγνώστες και συντονιστές στις Λέσχες Ανάγνωσης των εκδόσεων Μεταίχμιο, προτείνουν από ένα βιβλίο που ξεχώρισαν και μας προτρέπουν να συντονιστούμε μαζί τους.

Ο Κώστας Β. Κατσουλάρης, συγγραφέας και συντονιστής της Λέσχης Ανάγνωσης Σύγχρονης Ελληνικής Πεζογραφίας, προτείνει το βιβλίο

Δύο βήματα μπρος, ένα πίσω του Νίκου Κ. Αλιβιζάτου

Δυο βήματα μπρος, ένα πίσω ή, αλλιώς, ο μετέωρος βηματισμός της ελληνικής κοινωνίας τα τελευταία 100 χρόνια, ιδωμένος μέσα από την οικογενειακή, προσωπική, επαγγελματική και πολιτική ιστορία του καθηγητή συνταγματικού δικαίου Νίκου Αλιβιζάτου.

Τι είναι όμως αυτό το βιβλίο των εξακοσίων σελίδων που, τι παράξενο, διαβάζεται απνευστί; Οικογενειακή σάγκα; Αυτοβιογραφία; Συνοπτική ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, κυρίως από τα χρόνια της Κατοχής και του Εμφυλίου μέχρι και τις μέρες μας;

Όλα αυτά, αλλά και κάτι περισσότερο: είναι μια πολιτική παρακαταθήκη.

Έτσι, λίγο πριν από τη μέση του βιβλίου, και μέχρι το τέλος, ο φακός απομακρύνεται σταδιακά από τα γεγονότα της προσωπικής όσο και της ευρύτερης Ιστορίας, κι εστιάζει σε αυτό που θα λέγαμε θεσμική ιστορία. Την ιστορία δηλαδή σημαντικών παρεμβάσεων στους θεσμούς που εισάγουν και εγκαθιστούν σταδιακά την κοινωνία των Πολιτών στη χώρα μας, στις περισσότερες από τις οποίες ο ίδιος έχει δώσει το παρών, από διάφορες θέσεις και ρόλους.

Αν κάτι διακρίνει τον βίο και την πολιτεία του Νίκου Αλιβιζάτου είναι η απόλυτη συνέπεια λόγων και πράξεων. Η πεποίθησή του ότι μεγάλες αλλαγές μπορούν να γίνουν και χωρίς να κατέχει κανείς την πολιτική εξουσία, αλλά με καίριες νομικές και θεσμικές πρωτοβουλίες.

Κορυφαία στιγμή του ως οιονεί πολιτικού προσώπου ήταν η υποψηφιότητά του για Πρόεδρος της Δημοκρατίας, έπειτα από πρόταση του Ποταμιού, το 2015. Ωστόσο, διαβάζοντας το βιβλίο του διαπιστώνω ότι στην πορεία του δεν υπάρχει μία προνομιακή στιγμή, αλλά ένα συνεχές από μικρές και μεγάλες μάχες, που όμως διεξάγονται με τα μέσα της πειθούς και του διαλόγου.

Ένα ωφέλιμο βιβλίο.

 Ο Νίκος Κιαδάρης, συντονιστής της Λέσχης Ανάγνωσης Ελληνικής και Παγκόσμιας Πεζογραφίας,προτείνει το νέο μυθιστόρημα

της Βάσιας Τζανακάρη  με τίτλο Αδελφικό

Αδελφικό τιτλοφορείται το νέο μυθιστόρημα της Βάσιας Τζανακάρη , το οποίο αποτέλεσε για εμένα την αναγνωστική έκπληξη του 2020. «Αδελφικό» ονομάζεται και ο μυθιστορηματικός τόπος, όπου διασταυρώνονται η Μάρω και ο Μελισσινός κυνηγημένοι από τις προσωπικές τους χίμαιρες και αποτυχίες. Ένα χωριό μετάβασης για τη διαχείριση του πένθους και την επιτακτική λήψη αποφάσεων. Μέσα από την ανεπιτήδευτη, ρυθμική και ζωντανή γλώσσα, καθώς και την ευρηματική εναλλαγή των πρωτοπρόσωπων αφηγήσεων αποκαλύπτονται ολοκληρωμένοι οι ήρωες της Τζανακάρη, αλλά μαζί με τους ίδιους παρελαύνει και ένα κολάζ εικόνων, μουσικών, ταινιών ξυπνώντας μνήμες στον αναγνώστη με ποικίλους συνειρμούς, καθιστώντας έτσι το μυθιστόρημα οικείο.

Η συγγραφέας επιτυγχάνει μέσα σε μόλις 272 σελίδες να μας αποδώσει αφηγηματικά τις οικονομικο-κοινωνικές αλλαγές στην  Ελλάδα και τη μεσαία τάξη τα τελευταία σαράντα χρόνια, με μεταβατικούς σταθμούς  τις διαφορετικές πόλεις που «έζησαν» οι ήρωες, δηλαδή τις Σέρρες, τη Θεσσαλονίκη, την Αθήνα και τελευταίο καταφύγιο, το χωριό «Αδελφικό» με τα μαγικά λωτόδεντρα και τα θαμμένα μυστικά.

Στο μυθιστόρημα αυτό εμπλέκονται ακόμα ένας αδικοχαμένος ποιητής και τα χειρόγραφά του, ένας αδελφός απών-παρών, μια μητέρα κουρασμένη, παρατηρητής, και μια μητέρα στήριγμα για όλους αλλά όχι για την ίδια, πατέρες δορυφόροι, ένας γάτος ονόματι Στράμερ, ένα μωρό που δρα σαν καταλύτης, στέκια, μπαρ και έντυπα που καθόρισαν μια ολόκληρη εποχή.

Ένα βιβλίο για τη διαπάλη της μνήμης με τη λήθη και τη δυσκολία διαχείρισης της απώλειας. Εντέλει η Βάσια Τζανακάρη μέσα από την τελευταία και την ωριμότερη συγγραφική της προσπάθεια καταφέρνει να μας χαρίσει δύο ήρωες που ξεκινούν κουρασμένοι από το βάρος της οδυνηρής ενήλικης ζωής, ομολογούν πως είναι «απομεινάρια ενός κόσμου που έχει χαθεί» και καταλήγουν «τελείως αρχάριοι» (κατά Μπόουι εκδοχή). Κλείνοντας το βιβλίο θες να ψάξεις να βρεις το καταχωνιασμένο σου «ντίσκμαν» και να βγεις έξω.

Πρέπει να μπει στην αναγνωστική σας λίστα, όχι σήμερα, χθες.

 Η Χρύσα Σπυροπούλου, συγγραφέας, κριτικός λογοτεχνίας και συντονίστρια της Λέσχης Ανάγνωσης Κλασικής Λογοτεχνίας, προτείνει το

Manhattan Transfer του John Dos Passos

Ένας κλασικός συγγραφέας των αρχών του 20ού αιώνα

Ξαναδιάβασα το σημαντικό έργο του Αμερικανού συγγραφέα John Dos Passos (1896-1970),  του εκφραστή της γενιάς του μεσοπολέμου και της κοινωνιολογικής θεώρησης των πραγμάτων. Μέσω των έργων του ασκεί κριτική στην κοινωνία και τον δυσάρεστο, κατ’ αυτόν, αστικό αμερικανικό τρόπο ζωής, και στήνει το πλαίσιο των αφηγηματικών στιγμιοτύπων του στηριζόμενος στην ιστορική και κοινωνική εξέλιξη, ενώ καινοτομεί και ως προς τον χειρισμό των θεμάτων του και ως προς τη μορφή που προσδίδει σ’ αυτά. 

Το έργο του Manhattan Transfer, το οποίο κυκλοφόρησε το 1925 -με πρώτη έκδοση στα ελληνικά το 2002 από το Μεταίχμιο και πάλι-, γίνεται ο προάγγελος της εμβληματικής τριλογίας του, με τον τίτλο USA (Ο 42^ος παράλληλος 1930, 1919 1932, Τα πολλά λεφτά 1936), στην οποία πρωταγωνιστεί ο αμερικανικός τρόπος ζωής, όπως αυτός παρουσιάζεται και εξελίσσεται, από την περίοδο που προηγείται της έκρηξης του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου έως και τα πρώτα έτη της δεκαετίας του ’30, με φόντο όσα επέφερε στην κοινωνία  η Παγκόσμια Οικονομική Ύφεση. 

Στο  Manhattan Transfer, η αφήγηση δεν ακολουθεί μια γραμμική χρονική πορεία στην απούσα, ούτως ή άλλως, πλοκή, αλλά  συνδέει αποσπασματικά επεισόδια, στιγμιότυπα  από γεγονότα της καθημερινής ζωής των κατοίκων της Ν. Υόρκης. Ασύνδετες εικόνες ενώνονται και παρουσιάζουν διαφορετικές όψεις μιας πόλης που δέχεται και απορροφά, είτε θετικά είτε αρνητικά, αλληλοσυγκρουόμενα στοιχεία,  ανθρώπινους τύπους που προέρχονται από διαφορετικά κοινωνικά και πολιτισμικά περιβάλλοντα. Άλλωστε, σ’ αυτό το έργο, πρωταγωνιστεί η μητρόπολη, η Ν. Υόρκη, με τις αντιθέσεις της, τον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα της, τη δυναμική της, που καταπνίγει προθέσεις και επιδιώξεις των κατοίκων της, οι οποίοι παρασύρονται, ενίοτε, σε μια ανεξέλεγκτη, από τους ίδιους, πορεία.

Ο Αντώνης Γκόλτσος, συγγραφέας και συντονιστής της Λέσχης Αστυνομικής Λογοτεχνίας, προτείνει την

 Τριλογία του Μπέλφαστ του Stuart Neville

 Έχοντας επισκεφτεί το Μπέλφαστ, το 2007, ή κάπου 35 χρόνια μετά τη λήξη των εχθροπραξιών στη Βόρεια Ιρλανδία (περίεργο που περίπου 3.500 νεκροί δεν επέβαλαν τον χαρακτηρισμό «Εμφύλιος πόλεμος») διαπίστωσα το ορατό των ουλών του πολέμου. Όπως αυτές προβάλλονταν πίσω από τις, ακόμα, συρματόπλεκτες γειτονιές, τις παμπ με τις αποκλειστικά ιρλανδικές ή αγγλικές σημαίες και τις συνοικίες με τα -άδεια πλέον- φυλάκια, απαξιωμένους(;) φρουρούς μιας -μόνιμα πλέον- ανοικτής, σιδερένιας πύλης. Μνήμες, που διαιωνίζονται και μέσω των αλώβητων graffiti του Bobb-y Sands και του Free Derry Museum[1] της πόλης, όπου στεγάζονται τα αιματόβρεκτα ίχνη της Bloody Sunday (30.01.1972). 

Έχοντας κατά νου τα πιο πάνω, δεν είναι να απορεί κανείς που, ο Stuart Neville, τραγωδός της ιρλανδικής περιπέτειας, έχει ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, κινώντας τους ήρωές του μέσα σε αυτό το σκηνικό του αστικού ζόφου. Στα βιβλία της Τριλογίας, Τα φαντάσματα του Μπέλφαστ[2], Συνωμοσία της φωτιάς, και Κλεμμένες ψυχές οι ήρωες του Neville, ο Jerry Fegan, παλιός εκτελεστής του IRA, o Jack Lennon, ο αστυνομικός σε μόνιμη σύγχυση των ορίων παρανομίας και νομιμότητας, και o Traveller, στα ίχνη του Fegan, κινούνται ανάμεσα στο απειλητικό σήμερα και στο ανελέητο χθες.

Ο Neville δεν είναι απλά ένας ειδικός της ιρλανδικής πραγματικότητας, «ειδικός» με την έννοια ότι ξέρει πολύ καλά γι’ αυτό που γράφει (γεννημένος το 1972, ανδρώθηκε μέσα στις εξαιρετικά πρόσφατες μνήμες του εφιάλτη), αλλά και κάποιος που τοποθετεί τις ιστορίες του μαστορικά, μέσα στο πλαίσιο της ιρλανδέζικης τοπιογραφίας και κουλτούρας, κάνοντας, συγχρόνως, «καθαρή» λογοτεχνία.       

INFO

1. Εάν θέλετε να μοιραστείτε τη χαρά της ανάγνωσης με άλλους βιβλιόφιλους από την ασφάλεια του σπιτιού σας, δείτε ΕΔΩ τις Λέσχες Ανάγνωσης των εκδόσεων Μεταίχμιο,

επιλέξτε αυτή που σας ταιριάζει και δηλώστε συμμετοχή.

2. Την Τετάρτη 27 Ιανουαρίου, στις 7:30 το βράδυ, η Λέσχη θα συζητήσει το αριστούργημα του νομπελίστα Thomas Mann Το μαγικό βουνό. Εάν σας ενδιαφέρει να συμμετάσχετε στη συζήτηση, δηλώστε συμμετοχή στο e-mail: polychoros@metaixmio.gr, σημειώνοντας τη Λέσχη Ανάγνωσης ΚΛΑΣΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ, καθώς και τα στοιχεία σας (ονοματεπώνυμο, τηλέφωνο, e-mail) για να σας σταλεί το απαραίτητο link προκειμένου να συνδεθείτε την ημέρα και την ώρα της συνάντησης.

[1] «Derry», για τους Καθολικούς,  «Londonderry», για τους Προτεστάντες/Αγγλικανούς.

[2] Το βιβλίο συζητήθηκε στην 52^η συνάντηση της Λέσχης Αστυνομικής Λογοτεχνίας  (23.6.2011) και είχε αρέσει ιδιαίτερα.