Σε ηλικία 87 ετών
Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 87 ετών,
η συγγραφέας και ηθοποιός Ζωρζ Σαρή, μια από τις σημαντικότερες μορφές στο χώρο της ελληνικής παιδικής και εφηβικής λογοτεχνίας. Η κηδεία της θα γίνει την Τρίτη 12 Ιουνίου, στις 11.00 πμ από το Α’ Νεκροταφείο. Επιθυμία της οικογένειας είναι αντί στεφάνου να κατατεθούν τα χρήματα στην ΕΨΥΠΕ (Εταιρεία Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου).
Η Ζωρζ Σαρή ανήκει στους συγγραφείς που ανανέωσαν την ελληνική εφηβική λογοτεχνία και μαζί με την Άλκη Ζέη καθιέρωσε ένα νέο τρόπο γραφής στο νεανικό μυθιστόρημα, συνδυάζοντας την παραστατικότητα με τα βιωματικά στοιχεία, ενώ εισήγαγε σε αυτό το ιστορικό και πολιτικό στοιχείο.
Η Ζωρζ Σαρή γεννήθηκε το 1925 στην Αθήνα από Μικρασιάτη πατέρα και Γαλλίδα μητέρα. Άρχισε από πολύ μικρή να ασχολείται με το θέατρο, με δάσκαλο το Βασίλη Ρώτα. Στα χρόνια της Κατοχής, φοίτησε στη Δραματική Σχολή του Ροντήρη. Στη διάρκεια του πολέμου η Ζωρζ Σαρή συμμετείχε στην Αντίσταση και στην ΕΠΟΝ.
Περιγράφοντας εκείνα τα χρόνια, η ίδια λέει: «Τα χρόνια της Κατοχής ήταν χρόνια χαράς και ελευθερίας. Από δυστυχισμένοι γίναμε ευτυχισμένοι. Και αυτό γιατί διαλέξαμε τον δρόμο της ζωής και ας υπήρχε θάνατος μέσα. Θρηνούσαμε και χαιρόμασταν όλοι μαζί. Δε φοβόμασταν όμως. Υπήρχε ένας στόχος, η απελευθέρωση»..
Τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο διαδέχτηκε ο Εμφύλιος, κατά τη διάρκεια του οποίου η Ζωρζ Σαρή πληγώθηκε στο χέρι και στο πόδι από οβίδα και νοσηλεύτηκε στο νοσοκομείο «Αγία Όλγα». Αργότερα, το 1947, αναγκάστηκε να φύγει εξόριστη για το Παρίσι. Εκεί δούλεψε σε διάφορες δουλειές, ενώ συγχρόνως φοιτούσε στη σχολή του Σαρλ Ντυλλέν. Στο Παρίσι γνώρισε σημαντικούς ανθρώπους, όπως τον Κώστα Αξελό, τη Μελίνα Μερκούρη, τον Άδωνι Κύρου, τον Μαρσέλ Μαρσό και πολλούς άλλους. Εκεί συνάντησε και τον Αιγυπτιώτη χειρούργο Μαρσέλ Καρακώστα, με τον οποίο απέκτησε δύο παιδιά, τον Αλέξη και τη Μελίνα Καρακώστα, που αργότερα έγινε κι εκείνη συγγραφέας.
Το 1962 επέστρεψε στην Ελλάδα με την οικογένειά της και συνέχισε να παίζει στο θέατρο μέχρι την εποχή της δικτατορίας, οπότε μαζί με φίλους της ηθοποιούς αποφάσισαν να κάνουν παθητική αντίσταση και να μην ξαναπαίξουν στο θέατρο. Το καλοκαίρι εκείνο, στερημένη από κάποια μορφή έκφρασης, άρχισε να γράφει το πρώτο της μυθιστόρημα. Ο Θησαυρός της Βαγίας ξεκίνησε σαν παιχνίδι με τα παιδιά που είχε γύρω της.
Μετά τη μεγάλη επιτυχία του πρώτου της βιβλίου, η Ζωρζ Σαρή αποφάσισε να αφιερωθεί στο γράψιμο: «Στο γράψιμο βρήκα ό,τι δεν μπορούσα να βρω στο θέατρο, ίσως γιατί δεν ήμουν πρωταγωνίστρια και ίσως γιατί δεν ήμουν σε θέση να διαλέξω τους ρόλους που ο θιασάρχης ή ο σκηνοθέτης διάλεγαν για μένα. Τώρα φέρω ακέραιη την ευθύνη των βιβλίων μου. Κάνω αυτό που θέλω, αυτό που μπορώ».
Σήμερα το όνομα της Ζωρζ Σαρή έχει συνδεθεί με τη λογοτεχνία του τόπου μας και οι αφηγηματικές τεχνικές και η θεματολογία των έργων της έχουν σφραγίσει τη σύγχρονη ελληνική παιδική λογοτεχνία. Οι προσωπικές της αξίες, η αγάπη της για τα παιδιά και η «εξάρτησή» της από τη συγγραφή δίνουν το στίγμα του συγγραφικού της έργου:
«Όσον αφορά τις δικές μου αξίες, πάνω απ’ όλα είναι η ελευθερία μου και η αξιοπρέπειά μου. Και η φιλία. Να νιώθω ελεύθερη και να είμαι όρθια».
Το 1994 βραβεύτηκε με το Βραβείο Παιδικού Λογοτεχνικού Βιβλίου για το μυθιστόρημα Νινέτ.
Το 1995 και το 1999 βραβεύτηκε από τον Κύκλο Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου.
Το 1988 προτάθηκε για το βραβείο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν.
Ως ηθοποιός έχει βραβευτεί το 1960 με το βραβείο Β’ Γυναικείου ρόλου του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
Τη λύπη για την απώλεια της Ζωρζ Σαρή εκφράζουν οι Εκδόσεις Πατάκη από τις οποίες κυκλοφορούσαν τα βιβλία της : «Για εμάς όλους στις Εκδόσεις Πατάκη, η Ζωρζ Σαρή αντιπροσώπευε αυτό ακριβώς που είχε γράψει:
” Η Ζωή θέλει να την αγαπάνε. Να την αγαπάνε χωρίς παζαρέματα, πολύ και αλογάριαστα. Μικρή κατάλαβε πως για να τα καταφέρει έπρεπε πρώτα ν’ αγαπήσει αυτή τους ανθρώπους. Αγαπούσε όπως πεινούσε, όπως διψούσε, όπως πονούσε, όπως γελούσε.”»
Ο κ. Στέφανος Πατάκης, την αποχαιρέτησε με ένα δικό της ποίημα, το τρυφερό “Γαϊτανάκι”, από όπου και ο πρώτος στίχος: “Αν όλα τα παιδιά της Γης / πιάναν γερά τα χέρια / κορίτσια, αγόρια στη σειρά / και στήνανε χορό, / ο κύκλος θα γινότανε / πολύ πολύ μεγάλος / κι ολόκληρη τη Γη μας / θ΄ αγκάλιαζε, θαρρώ”.
Συλλυπητήριο μύνημα έστελε και η ΕΨΥΠΕ , το οποίο μεταξύ των άλλων αναφέρει: “Η Ζωρζ Σαρή ήταν πολλά μαζί. Ηθοποιός, με το Δημήτρη Ροντήρη έπαιξε στα θέατρα όλου του κόσμου, αγωνίστρια κατά της οποιασδήποτε μορφής βίας, είτε Γερμανοί κατακτητές λέγονταν αυτοί, είτε Δικτατορία των Συνταγματαρχών, μητέρα του Αλέξη και της Μελίνας Καρακώστα, σύντροφος του αγαπημένου της Μαρσέλ και προπάντων φίλη. Ήξερε να δίνει απλόχερα, γιατί αγαπούσε τη Ζωή! Η Ζωρζ Σαρή δεν αφήνει ένα «δυσαναπλήρωτο κενό», όπως συνηθίζεται να λέγεται, στον Κόσμο μας, αλλά αφήνει ένα πλήρες έργο με το οποίο θα μεγαλώσουν γενιές και γενιές”
Βιβλιογραφία
Μυθιστορήματα
Ο Θησαυρός της Βαγίας (1969), Το Ψέμα (1970), Όταν ο Ήλιος… (1971), Κόκκινη κλωστή δεμένη… (1974), Τα γενέθλια (1977), Τα στενά παπούτσια (1979), Οι νικητές (1983), Τα Χέγια (1987), Το παραράδιασμα (1989), Κρίμα κι άδικο (1990), Nινέτ (1993), Zoυμ (1994), E.Π. (1995), Μια αγάπη για δύο (με την Αργυρώ Κοκορέλη 1996), Ο Χορός της ζωής (1998), Σοφία (2000), Κλειστά Χαρτιά, Ο Κύριός μου (2002), Τότε… (2004), Γράμμα από την Οδησσό (2005), Το προτελευταίο σκαλοπάτι (2009)
Παιδικά
Το κουμπί και μια βελόνα (2010), Το γαϊτανάκι (1973), Ο Φρίκος ο Κοντορεβυθούλης μου (1980), Η σοφή μας η δασκάλα (1982), Η κυρία Κλοκλό (οκτώ βιβλία) (1986-1987), Ο Τοτός και η Τοτίνα (οκτώ βιβλία, 1988 – 1990), Ο Αρλεκίνος (1993), Η Πολυλογού (1993)
Σχετικά Links
