Φειδωλοί στους επαίνους οι Σκωτσέζοι συμπατριώτες της |
Ο δρόμος της επιτυχίας, δεν είναι πάντοτε σπαρμένος με τριαντάφυλλα.
Η διάσημη βρετανίδα συγγραφέας Τζ. Κ. Ρόουλινγκ μπορεί να έφτασε στην κορυφή ως ‘μητέρα’ της παιδικής σειράς φαντασίας του Χάρι Πότερ, αλλά η συμμετοχή της με το νέο της βιβλίο για ενηλίκους, «Ένας ξαφνικός θάνατος»*, στην λίστα για την ανάδειξη των ’πιο αγαπημένων βιβλίων της Σκοτίας τα τελευταία 50 χρόνια’, απορρίφθηκε ως μέτρια… Το “Ουδείς προφήτης στον τόπο του”| επαληθεύεται για μια ακόμη φορά….
Της Δάφνης Μαρίας Βουβάλη
«Δεν είναι και τόσο καλή». Με αυτή τη φράση, ο λογοτεχνικός κριτικός Στιούαρτ Κέλι σχολίασε τον αποκλεισμό της Τζόαν Ρόουλινγκ από τον κατάλογο των 50 βιβλίων που θα συμμετάσχουν στην δημόσια ψηφοφορία του διαδικτυακού τόπου Scottish Book Trust, για την ανάδειξη των ’πιο αγαπημένων βιβλίων της Σκωτίας τα τελευταία 50 χρόνια’.
«Αν συμπεριλαμβανόταν, θα ήταν κατά πάσα πιθανότητα για το τρίτο βιβλίο της του Χάρι Πότερ, αλλά ο συγκεκριμένος κατάλογος αφορά μόνο βιβλία για ενηλίκους», εξήγησε στην βρετανική εφημερίδα Guardian ο Κέλι, ο οποίος συνέταξε την λίστα σε συνεργασία με το Scottish Book Trust. Και πρόσθεσε ότι «στον κατάλογο υπάρχουν 50 βιβλία που είναι καλύτερα».
Η Ρόουλινγκ, που ζει στο Εδιμβούργο, είναι η διασημότερη συγγραφέας που αποκλείεται από αυτόν τον κατάλογο. «Στη λίστα υπάρχουν πολλά έργα που επεκτείνουν το μυθιστόρημα, και μεταβάλλουν ριζικά αυτό που κάνει, όπως το ‘Πφιτς’ του Άντριου Κράμεϊ*, το A Very Quiet Street του Φρανκ Κούπνερ, και το Hotel Cosmos της Άλι Σμιθ»*, δήλωσε ο Κέλι. «Και δεν μιλώ μονάχα για το περιεχόμενο, αλλά και για την μορφή. Πολλά απ’ αυτά τα βιβλία πραγματοποιούν πολύ ριζοσπαστικά βήματα».
Οι γυναίκες συγγραφείς προβάλλονται ιδιαίτερα στον κατάλογο, παρόλο που «στο παρελθόν δεν υπήρξαν αντικείμενο κριτικής ενασχόλησης», είπε ο λογοτεχνικός κριτικός, αναφέροντας προς τούτο τα βιβλία A Case of Knives, της Κάντια Μακ Ουίλιαμ, και The Bad Sister, της Έμμα Τέναντ. «Αποτελούν όμως μέρος της σκοτσέζικης παράδοσης. Έχουν αναπτύξει μια γοητεία με τους διπλούς χαρακτήρες».
«Όλοι οι Σκοτσέζοι συγγραφείς που γνωρίζω, γράφουν στα πλαίσια μιας παγκόσμιας παράδοσης, αλλά κατά πάσα πιθανότητα έχουν διαβάσει το Δόκτωρ Τζέκιλ και Κύριος Χάιντ του Ρόμπερτ Λούις Στίβενσον (1886), το The Private Memoirs and Confessions of a Justified Sinner του Τζέιμς Χογκ (1824), και το Witch Wood του Τζον Μπιουκάναν (1927)», κατέληξε ο Κέλι. «Η επίδραση στα έργα τους από αυτούς τους συγγραφείς είναι φανερή. Υπάρχει ένας ξεκάθαρος, πολύ συγκεκριμένος τρόπος, με τον οποίο αυτοπροσδιορίζονται μέσα στο σκοτσέζικο περιβάλλον».
Πολλά άλλα γνωστά σκοτσέζικα βιβλία παρέμειναν έξω από την λίστα, καθώς είχαν εκδοθεί πριν από περισσότερο από 50 χρόνια, ενώ κάποια από τα παλαιότερα που συμπεριλαμβάνονται είναι το Loitering with Intent της Μιούριελ Σπαρκ (1981), το Docherty του Ουίλιαμ Μακ Ίλβανι (1975), και το The Mind Benders του Τζέιμς Κέναγουεϊ (1963).
Άλλα ονόματα στον κατάλογο είναι επίσης ο Τζέιμς Κέρμαν με το Kieron Smith, Boy, η Α.Λ. Κένεντι με το Day*, και ο Άλαν Γουόρνερ με το Morvern Callar, το οποίο έγραψε το 1977, ενώ εμφανίζονται και πολλοί συγγραφείς της αστυνομικής λογοτεχνίας, όπως ο Ίαν Ράνκιν, η Ντενίζ Μάινα, η Λουίζ Γουέλς, η Βαλ Μακ Ντέρμιντ, και ο Κρίστοφερ Μπούκμαϊρ. Ο Ίεν Μπανκς, ο οποίος πέθανε πρόσφατα, είναι ο μόνος συγγραφέας που συμπεριλαμβάνεται με δύο βιβλία του, το ένα, το Excession, επιστημονικής φαντασίας, στο οποίο υπογράφει ως Ίεν Μ. Μπανκς, και το δεύτερο, το The Bridge, στο οποίο υπογράφει ως Ίεν Μπανκς.
Η ψηφοφορία του Scottish Book Trust, η οποία είναι δημόσια, τελειώνει στις 18 Νοεμβρίου, και οι δημοφιλέστεροι 10 τίτλοι θα ανακοινωθούν κατά τη διάρκεια του Book Week Scotland (25 Νοεμβρίου με 1 Δεκεμβρίου).
*Σ.Σ.: Το Πφιτς του Άντριου Κράμεϊ κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις, 2003. Το Hotel Cosmos της Άλι Σμιθ είχε κυκλοφορήσει από τα Ελληνικά Γράμματα, 2007. Το Day της Α. Λ. Κένεντι κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ίνδικτος 2008. Και τέλος, το Ένας ξαφνικός θάνατος, της Τζόαν Ρόουλινγκ κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός, 2012.
