The Athens Prize for Literature 2011

0
593

H Σοφία Νικολαϊδου και ο Ιρανός Σαχριάρ Μαντανιπούρ βραβεύονται από το περιοδικό (δέ)κατα

Η Σοφία Νικολαΐδου με το μυθιστόρημα «Απόψε δεν έχουμε φίλους» (Eκδόσεις Μεταίχμιο) και ο Σαχριάρ Μαντανιπούρ «Λογοκρίνοντας μια ιρανική ερωτική ιστορία» Εκδόσεις Πατάκη είναι οι νικητές των βραβείων μυθιστορήματος The Athens Prize for Literature 2011, που διοργάνωσε το περιοδικό (δέ)κατα. Με το βραβείο, που απονέμεται φέτος για πέμπτη χρονιά, βραβεύονται δύο μυθιστορήματα, ένα ελληνικό και ένα ξενόγλωσσο.

Ο ποιητής και «ψυχή» του περιοδικού (δέ)κατά,  Ντίνος Σιώτης, ανοίγοντας την εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Δευτέρας 27 Ιουνίου στη Στοά Σπυρομήλιου αναφέρθηκε στη σημασία που αποκτά το βιβλίο στη σημερινή δύσκολη εποχή: «Στους δύσκολους και άχαρους καιρούς που ζούμε, συγγραφείς και καλλιτέχνες καλούμαστε να κάνουμε ότι μπορούμε για να μην αφήσουμε τους συμπολίτες μας ανερμάτιστους στον άνεμο της αδικίας. Πιστεύουμε πως το βιβλίο, το μυθιστόρημα, μας βοηθάει να κατανοήσουμε τόσο τον κόσμο γύρω μας όσο και τον εαυτό μας, και η λογοτεχνία, όπως και οι άλλες μορφές τέχνης, μας φωτίζουν και αποτελούν ένα από τα τελευταία καταφύγια της ανθρώπινης αξιοπρέπειας».

Από μία long list που περιλάμβανε 10 ελληνικά και 10 ξένα μυθιστορήματα,  που κυκλοφόρησαν το 2010, όλα τους πολύ σημαντικά, η τελική επιλογή δεν ήταν και τόσο απλή υπόθεση.

Αποδεχόμενη τη βράβευση η συγγραφέας και δημοσιογράφος Σοφία Νικολαϊδου από τη Θεσσαλονίκη, δήλωσε: «Είναι ωραίο συγγραφείς να βραβεύουν συγγραφείς» και πρόσθεσε «Μακάρι να ήταν εδώ ο γιός μου και τότε θα καταλάβαινε τι κάνει η μαμά του, όταν κλείνεται μόνη στο δωμάτιο και δεν ανοίγει σε κανέναν».

Το βραβείο του Ιρανού συγγραφέα , που εκτοπίστηκε από την πατρίδα του λόγω των πολιτικών του φρονημάτων και ζει πλέον στην Αμερική, παρέλαβε  η εκδότρια Άννα Πατάκη τονίζοντας : «Είναι πολύ σημαντικό να διαβάσουμε αυτά που λογοκρίνονται.» Η μεταφράστρια του βιβλίου στα ελληνικά Χίλντα Παπαδημητρίου διάβασε ένα απόσπασμα του βιβλίου που με καυστικό τρόπο αναφέρεται σε έναν λογοκριτή, παραπέμποντας έμμεσα στον στυγερό ανακριτή του Ρασκόλνικοφ  στο «Έγκλημα και Τιμωρία» του Ντοστογιέφσκι.

Το μυθιστόρημα της Σοφίας Νικολαϊδου καλύπτει εβδομήντα τέσσερα χρόνια της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας από το 1934 μέχρι το 2008 και παρακολουθεί τρεις γενιές Ελλήνων που «τράβηξαν τη ζωή τους» σε εποχές δύσκολες, που η Ιστορία επέβαλλε στους ανθρώπους  να  διαλέξουν με «ποιους να πάνε και ποιους να αφήσουν». Από τα χρόνια της γερμανικής κατοχής με τους δοσίλογους και τους μαυραγορίτες, τους πατριώτες και τους προδότες, στον εθνικό διχασμό και από εκεί στην «αλλαγή του Ανδρέα Παπανδρέου το 1981, όπου «πήραν τα όνεια εκδίκηση» και εξαργυρώθηκαν ποικιλοτρόπως, μέχρι τη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου τον Δεκέμβριο του 2008 και την εξέγερση των νέων. Το γεγονός ότι η Σοφία Νικολαϊδου κατόρθωσε μέσα σε 273 σελίδες, να παρουσιάσει μια τόσο πολυσύνθετη  και πολυδιάστατη ιστορική περίοδο, αποτελεί συγγραφικό κατόρθωμα.

Το βιβλίο του ιρανού συγγραφέα Σαχριάρ Μαντανιπούρ «Λογοκρίνοντας μια ιρανική ερωτική ιστορία» παρουσιάζει με τον πιο εναργή τρόπο, την πλήρη έλλειψη ελευθερίας και την καταπίεση στο σημερινό Ιράν. Κεντρικός ήρωας ένα πενηντάχρονος Ιρανός συγγραφέας, που έχει κουραστεί να παλεύει επί χρόνια με τον λογοκριτή του Υπουργείου Πολιτισμού και Ισλαμικής Καθοδήγησης. Αποφασίζει να γράψει μια ερωτική ιστορία, με ήρωες δύο νέους, σύγχρονους μορφωμένους ανθρώπους και στα εμπόδια που αντιμετωπίζουν από τα συντηρητικά ήθη της κοινωνίας αλλά και την Εκστρατεία Κατά της Κοινωνικής Διαφθοράς στο Ιράν. Το μυθιστόρημα κατορθώνει, πέραν των άλλων, να μεταφέρει στο ευρύτερο κοινό, μια πλευρά την Ιρανικής κοινωνίας που οι περισσότεροι δυτικοί αγνοούν.

Την εκδήλωση παρουσίασε ο δημοσιογράφος Προκόπης Δούκας.

Οι δύο πενταμελείς κριτικές επιτροπές που αξιολόγησαν τα μυθιστορήματα, ήταν.  Για το ελληνικό μυθιστόρημα οι συγγραφείς: Κατερίνα Ζαρόκωστα, Αχιλλέας Κυριακίδης, Γιώργος Μπράμος, Ντίνος Σιώτης, Χρύσα Σπυροπούλου, Για το ξένο μυθιστόρημα οι συγγραφείς: Κώστας Ακρίβος, Θεόδωρος Γρηγοριάδης, Λίλυ Εξαρχοπούλου, Σοφία Νικολαΐδου, Κοσμάς Χαρπαντίδης.

info@bookbar.gr

Τα 10 ελληνικά και 10 ξένα μυθιστορήματα υποψήφια για το βραβείο ATHENS PRIZE FOR LITERATURE 2011 ήταν:

Ελληνικό μυθιστόρημα

Ελένη Γιαννακάκη, Σναφ (Εστία)

Θεόδωρος Γρηγοριάδης, Ο παλαιστής και ο δερβίσης (Πατάκης)

Ιωάννα Καρυστιάνη, Τα σακιά (Kαστανιώτης)

Βαγγέλης Κούτας, Μια χαραμάδα φως (Ψυχογιός)

Ανδρέας Μήτσου, Ο αγαπημένος των μελισσών (Καστανιώτης)

Κώστας Μουζουράκης, Φίδια στον σκορπιό (Καστανιώτης)

Σοφία Νικολαΐδου, Απόψε δεν έχουμε φίλους (Μεταίχμιο)

Κλαίτη Σωτηριάδου, Μπονζάι (Κέδρος)

Μισέλ Φάις, Πορφυρά γέλια (Πατάκης)

Παναγιώτης Χατζημωϋσιάδης, Αστοχία υλικού (Μεταίχμιο)

 

Ξένο Μυθιστόρημα

Μπάρμπαρα Κινγκσόλβερ, Η δηλητηριώδης βίβλος, μτφ. Κων. Ματσούκας (Μελάνι)

Τζ. Μ. Κούτσι, Θέρος, μτφ. Αθηνά Δημητριάδη (Μεταίχμιο)

Πάτρικ Λέιν, Κόκκινο σκυλί, κόκκινο σκυλί, μτφ. Αντ. Καλοκύρης (Καστανιώτης)

Σαχριάρ Μαντανιπούρ, Λογοκρίνοντας μια ιρανική ερωτική ιστορία, μτφ. Χίλντα

Παπαδημητρίου (Πατάκης)

Τζων Μπάνβιλ, Άπειροι κόσμοι, μτφ.Τόνια Κοβαλένκο (Καστανιώτης)

Ντον ΝτεΛίλλο, Άνθρωπος σε πτώση, μτφ. Έφη Φρυδά (Εστία)

Ρίτσαρντ Φορντ, Η χώρα, όπως είναι, μτφ. Σπύρος Τσούγκος (Πατάκης)

Χρήστος Τσιόλκας, Νεκρή Ευρώπη, μτφ Νίκη Προδρομίδου (Printa Ροές)

Έντμουντ Ουάιτ, Hotel de dream, Αχιλλέας Κυριακίδης (Πατάκης)

Γιασμίνα Χάντρα, Αυτό που η μέρα οφείλει στη νύχτα, μτφ. Γιάννης Στρίγκος

(Καστανιώτης)