Μπάρναμπους: Μισός ελέφαντας, μισός …ποντίκι
Γράφει η Ελένη Σαραντίτη
Καινούργιο βιβλίο των ταλαντούχων αδερφών Φαν, καινούργια απόλαυση γι’ αυτόν που θα διαβάσει ένα ακόμη έξοχο έργο των καλλιτεχνών Τέρι και Έρικ Φαν, το οποίο είναι προϊόν μιας ακαταμάχητης συνεργασίας με τον μικρότερο αδελφό τους, Ντέβιν Φαν. Βιβλίο αλληγορικό, όπως και τα προηγούμενά τους, τα οποία ανασύρουν στοργικά καταστάσεις ψυχής, ζητήματα σοβαρά, κοινωνικά, αγάπες, αναμονές, αγώνες.
Στο Μπάρναμπους: Η μεγάλη απόδραση ο αναγνώστης της πρώτης σχολικής ηλικίας θα διαβάσει –μερικά και με τη βοήθεια κάποιου μεγαλύτερου, που βέβαια θα ενθουσιαστεί– μια περιπέτεια (μίμηση ζωής ουσιαστικώς) με πολλά σημαντικά μηνύματα, πανανθρώπινα, όπως θάρρος, συμμετοχή, αλληλεγγύη, εγρήγορση, γενναιότητα.
Κάθε συμβάν παρουσιάζει ενδιαφέρον, καθώς στην πλειονότητά τους τα πλάσματα που πλαισιώνουν τον Μπάρναμπους, οι φίλοι του δηλαδή, αγωνίζονται, έπειτα από παρακίνηση δική του, για τα ιερά δικαιώματα της ελευθερίας, της αυτοεκτίμησης και της πραγματοποίησης των ονείρων. Ας τονίσω δε εξαρχής ότι ανάμεσα στους επιθυμητούς στόχους της μεγάλης αγαπημένης παρέας περιλαμβάνεται και η απόρριψη του κυνηγιού της τελειότητας, ως και οι καθημερινές αγωνίες και άγχη που το συντηρούν –τελευταίως– συχνότατα.
Και ας γνωρίσουμε τον αληθινά αξιαγάπητο και επικεφαλής της ομάδας, τον Μπάρναμπους, ο οποίος έτυχε να γεννηθεί μισός ποντίκι και μισός ελέφαντας.
Κατοικούν όλοι, φίλοι ή γνωριμίες εξ όψεως, στις αποθήκες της εταιρείας «Τέλεια Κατοικίδια», όπου κανείς μπορεί να βρει αψεγάδιαστα κατοικίδια, γενετικά τροποποιημένα, για τους λάτρεις του ξεχωριστού και σπάνιου. Για τους ανόητους υπερόπτες δηλαδή, που για λόγους επίδειξης ζητούν ζωάκια ως φίλους και συντρόφους.
Στα έγκατα των αποθηκών όμως υπάρχει ένα κρυφό εργαστήριο· σ’ ετούτον τον μυστικό χώρο, αθέατοι από τους μελλοντικούς αγοραστές, κατοικούν ο Μπάρναμπους και οι φίλοι του, οι οποίοι απέχουν πολύ από την τελειότητα. Όλοι. Μα όλοι. Είναι δε γνωστοί ως Αποτυχημένες Δοκιμές· κλεισμένοι μάλιστα σε γυάλες, μην τυχόν και κυκλοφορήσουν μ’ αυτή την απωθητική εμφάνιση, να ο φόβος που κατατρύχει τους υπεύθυνους του καταστήματος «Τέλεια Κατοικίδια».
Ωστόσο, ο Μπάρναμπους τυραννιέται από κάτι άλλο· γλυκό σαν χάδι μάνας, όμορφο σαν δέντρο ολάνθιστο. Μια εικόνα δεν φεύγει από τα μάτια του, ένας κόσμος μαγευτικός: Επάνω, μακριά από τη σκοτεινιά της κρύπτης υπάρχει ένας τόπος καταπράσινος, μυρωμένος, με σπίτια ψηλά που σκορπούν τριγύρω φως αστεριών. Με λόφους. Με βουνά δασωμένα. Του τον περιέγραψε λεπτομερώς ο φίλος του η κατσαρίδα, Πιπ ονομαζόμενος. Να ακούς και να μην χορταίνεις, ιδίως τις ιστορίες για την ασημένια λίμνη.
Βιβλίο αλληγορικό, όπως και τα προηγούμενά τους, τα οποία ανασύρουν στοργικά καταστάσεις ψυχής, ζητήματα σοβαρά, κοινωνικά, αγάπες, αναμονές, αγώνες.
«Ίσως μια μέρα καθίσω στο χορτάρι και κοιτάξω τ’ αστέρια» λαχταρούσε ο Μπάρναμπους. Τα έβλεπε κοντά του σαν έκλεινε τα μάτια. «Αδύνατον. Δεν μπορούσε να συμβεί αυτό!» αντέτεινε ο Πιπ. Και ο Μπάρναμπους: «Τίποτε δεν είναι αδύνατον» απαντούσε χωρίς να είναι σίγουρος. Δεν σταμάτησε όμως να ονειρεύεται…
Οι Πράσινες Λαστιχένιες Στολές έφερναν το φαγητό ανελλιπώς. Ένα πρωί όμως η συμπεριφορά τους ήταν αλλόκοτη: Σκουντούσαν, γελούσαν, κορόιδευαν, άναψαν τα φώτα, εξέτασαν τις γυάλες όπου τα ζωάκια ήταν φυλακισμένα· φεύγοντας έβαλαν επάνω σε όλες μια κόκκινη σφραγίδα.
«Τι σημαίνει αυτό;» ρώτησε τον Πιπ ο Μπάρναμπους. «Σημαίνει ότι θα σε ανακυκλώσουν» απάντησε ο Πιπ. Όντως έτσι γινόταν με τις Αποτυχημένες Δοκιμές.
Ο Πιπ είδε αμέσως τον φίλο του να θλίβεται και προσπάθησε να τον παρηγορήσει πως –τάχα– θα γίνει πιο αφράτος, με πιο μεγάλα μάτια, πιο όμορφος, μα ο Μπάρναμπους δεν παρηγοριόταν· είχε τα δικά του μάτια, που του άρεσαν, δεν ήθελε να γίνει αφράτος, καθόλου δεν την ήθελε την αλλαγή. Κι έπειτα, πώς θα τον αναγνώριζαν οι φίλοι του; Όχι. Ποτέ! Άσε που αλλάζοντας θα έπρεπε να ξεχάσει τα δέντρα και τα βουνά, τ’ άστρα τα λαμπερά…
«Θα δραπετεύσουμε!» είπε ξαφνικά, ενώ οι άλλες Αποτυχημένες Δοκιμές τρόμαξαν. Μετά ενθουσιάστηκαν. «Αδύνατον» είπε ο Πιπ. «Τίποτα δεν είναι αδύνατον» αποκρίθηκε ξανά ο Μπάρναμπους και, όπως αισθανόταν θυμωμένος και δυνατός, άρχισε να καταστρέφει τη γυάλα. Τελικώς τα κατάφερε. Ήταν ελεύθερος! Έπειτα, ελευθέρωσε και τους υπόλοιπους: Τις Χνουδομπάλες, τη Φωτεινή Φιόνα, το Μελισσοαρκούδι, τον Γουόλι το Χταπόδι, τον Αγκάθη και τους άλλους. Ελεύθεροι! Όλοι ελεύθεροι! Κελαηδήματα και τιτιβίσματα, κρωξίματα, χοροπηδητά, γέμισε ευτυχία το μυστικό υπόγειο…
Ορισμένως δεν αποκτιέται η ελευθερία τόσο εύκολα. Κυνηγήθηκαν από τις Μπλε Λαστιχένιες Στολές, κινδύνεψαν. Αλλά για να κατακτήσεις τα όνειρά σου χρειάζεται αγώνας, γενναιότητα, συνεργασία. Και, προπαντός, εμπιστοσύνη και σεβασμός στον εαυτό σου.
Τώρα βρίσκονται στο περιβάλλον που ταιριάζει σε όλα τα πλάσματα, και ιδίως σε αυτά που ταλαιπωρήθηκαν από τους άλλους. Άνθη και μυρωμένο αεράκι, πεταλούδες, γέλια και σπίτια φωτεινά, πουλιά, μουσικές, παιχνίδια, κόσμος ωραίος – να η κατάκτησή τους και η ευτυχία τους. Και αυτά, χάρη στον Μπάρναμπους, τον εμπνευστή και πρωτεργάτη του δίκαιου και επιτυχημένου αγώνα τους, χάρη σ’ αυτόν, τον έγκλειστο χρόνια και χρόνια, που δεν θυμόταν ήλιο και αστέρια μήτε παιδιά και ασημένιες λίμνες, αλλά αποφάσισε να τα αναζητήσει…
Στον κόσμο σήμερα που οι περισσότεροι κυνηγούν, πάση θυσία, την τελειότητα και την εξωτερική, συχνά τεχνητή λάμψη, ένα πλάσμα έρχεται να αντισταθεί. Παρουσιάζεται μέσα από το σκοτάδι, και με σύμμαχο την αλήθεια και μερικούς συντρόφους ανακαλύπτει την ομορφιά, το ήθος και τιμά τη διαφορετικότητα και την αποδοχή. Έτσι τιμά και τον εαυτό του. Τρυφερή, γεμάτη ελπίδες και αγώνες αλληγορική αφήγηση.
Η εικονογράφηση των διεθνούς φήμης αδερφών Φαν, που γεννήθηκαν στις ΗΠΑ και ζουν στον Καναδά, όπως πάντα μαγεύει μικρούς και μεγάλους. Άλλα έργα τους: Το Ελαφοκάραβο, Εκεί που ο ωκεανός συναντά τον ουρανό, Ο κηπουρός της νύχτας, Το σκιάχτρο.
ΙNFO
Μπάρναμπους: Η μεγάλη απόδραση
Αδερφοί Φαν
Εικονογράφηση: Αδερφοί Φαν
Μετάφραση: Μάρω Ταυρή
Μεταίχμιο
Σελ. 80, Τιμή: 14,40€
ΠΗΓΗ: ΔΙΑΣΤΙΧΟ
Η Ελένη Σαραντίτη είναι συγγραφέας και κριτικός βιβλίου
Άλλα κείμενα
Λίλη Λαμπρέλλη – Εσύ τι λες πολύτιμο πως είναι;
Χανς Κρίστιαν Άντερσεν – Στο σπίτι του μεγαλύτερου παραμυθά
