Παρέμβαση του συγγραφέα στη διαμάχη Κίνας – Ιαπωνίας
Ο Χαρούκι Μουρακάμι επικρίνει την ‘υστερία’
γύρω από την διαμάχη για τα νησιά για τα νησιά Σενκάκου ή Ντιαογιού. Τα σχόλια του συγγραφέα ήλθαν σε συνέχεια πληροφοριών σύμφωνα με τις οποίες ιαπωνικά βιβλία απαγορεύτηκαν στην Κίνα.
Του Τζάστιν Μακκάρι από το Τόκυο / TheGuardian
Μετάφραση: Δάφνη Μαρία Βουβάλη
Ο διεθνώς καταξιωμένος συγγραφέας Χαρούκι Μουρακάμι, επέκρινε την ‘υστερία’ γύρω από την συνεχιζόμενη εδαφική διαμάχη Ιαπωνίας – Κίνας, κατηγορώντας και τις δύο χώρες ότι πυροδοτούν την κατάσταση χρησιμοποιώντας εθνικιστική ρητορική.
Η μακροχρόνια διαμάχη γύρω από τα νησιά Σενκάκου – γνωστά στην Κίνα ως Ντιαογιού – εντάθηκε νωρίτερα τον περασμένο μήνα, όταν η Ιαπωνία τα εθνικοποίησε, πράγμα που είχε ως αποτέλεσμα να πραγματοποιηθούν βίαιες αντι-ιαπωνικές διαδηλώσεις σε δεκάδες κινεζικές πόλεις.
“Το φτηνό αλκοόλ του εθνικισμού οδηγεί σε αδιέξοδο”
Ο Μουρακάμι, που διαθέτει ένα τεράστιο αναγνωστικό κοινό στην Κίνα, ήταν αναμενόμενο να επικρίνει τις αρχές της χώρας, με δεδομένες τις πληροφορίες που υπήρξαν ότι οι Κινέζοι απαγόρευσαν την πώληση βιβλίων σχετιζόμενων με την Ιαπωνία, στα οποία συμπεριλαμβάνονταν και τα μυθιστορήματα του Μουρακάμι.
Ο Μουρακάμι κάλεσε την Ιαπωνία και την Κίνα ν’ απαλλαγούν από το «φτηνό αλκοόλ» του εθνικισμού, καθώς οι δύο πλευρές αρνήθηκαν να κάνουν υποχωρήσεις.
«Όταν μια εδαφική διαμάχη παύει να είναι πρακτικό ζήτημα, κι αρχίζει να εντάσσεται στο πεδίο των ‘εθνικών συναισθημάτων’, δημιουργεί μια επικίνδυνη κατάσταση χωρίς διέξοδο», έγραψε ο Μουρακάμι σε πρωτοσέλιδο άρθρο γνώμης στην εφημερίδα Ασάχι Σιμπούν.
«Είναι σαν το φτηνό αλκοόλ. Σε μεθάει από τις πρώτες γουλιές και σε κάνει υστερικό. Σε κάνει να φωνάζεις και να ενεργείς με βιαιότητα… Μόλις όμως η μανία σου αυτή περάσει, δεν σου απομένει παρά ένας φρικτός πονοκέφαλος το επόμενο πρωί».
«Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί με τους πολιτικούς που μας κατακλύζουν με αυτό το φτηνό αλκοόλ, και αφήνουν τα πράγματα να ξεφύγουν εκτός ελέγχου».
Ο Μουρακάμι, ο επιφανέστερος εν ζωή συγγραφέας της Ιαπωνίας του οποίου τα βιβλία έχουν μεταφραστεί σε 40 γλώσσες, έκανε αυτά τα σχόλια αφότου η Ιαπωνία και η Κίνα εξακολούθησαν ν’ ανταλλάσσουν φραστικά πυρά στην Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.
Ο υπουργός εξωτερικών της Κίνας, Γιάνγκ Τζιετσί, δήλωσε ότι η Κίνα θεωρεί τα νησιά «ιερό έδαφος», και κατηγόρησε την Ιαπωνία για κλοπή, όταν αυτή η τελευταία τα αγόρασε από τους ιδιώτες ιδιοκτήτες τους – οι οποίοι είναι Ιάπωνες – σε μια προσπάθεια να αποσοβήσει μια παρόμοια, κι ενδεχομένως πιο προκλητική κίνηση από τον Δεξιό κυβερνήτη του Τόκιο, Σιντάρο Ισιχάρα.
Απεργίες, διαδηλώσεις, ματαιώσεις πτήσεων και πολιτιστικών εκδηλώσεων
Η διαμάχη κινδυνεύει να δηλητηριάσει τις διπλωματικές κι εμπορικές σχέσεις ανάμεσα στην δεύτερη και την τρίτη σε μέγεθος οικονομίες του κόσμου. Οι απειλές που εκστομίστηκαν για ευρύ μποϊκοτάζ των ιαπωνικών εισαγωγών δεν έχουν υλοποιηθεί μέχρι στιγμής, αλλά ιαπωνικές εταιρείες αναφέρουν καθυστερήσεις στην διεκπεραίωση γραφειοκρατικών διαδικασιών για διάφορα προϊόντα, σε κινεζικά λιμάνια.
Κινέζοι εργαζόμενοι σε ιαπωνικές εταιρείες οργάνωσαν απεργίες ζητώντας υψηλότερους μισθούς, και οι κατασκευαστές αυτοκινήτων, συμπεριλαμβανομένων της Toyota και της Nissan, είπαν ότι θα μειώσουν την παραγωγή τους στην Κίνα, προκειμένου ν’ αντιμετωπίσουν πτώση στην ζήτηση.
Είναι σχεδόν αναπόφευκτο, πολλοί επικεφαλής ιαπωνικών επιχειρήσεων (με επενδύσεις στην Κίνα), να πουν «αρκετά», δήλωσε ο Τομοχίκο Τανιγκούτσι, πρώην εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, που σήμερα διδάσκει στο Πανεπιστήμιο του Κέιο. «Οι μισθοί στην Κίνα ανεβαίνουν, και άλλες χώρες στην περιοχή, όπως η Βιρμανία, αρχίζουν να φαίνονται περισσότερο ελκυστικές. Το μόνο που μπορεί να κάνει αυτή η διαμάχη, είναι να επιταχύνει την στροφή της επιχειρηματικής κοινότητας προς άλλη κατεύθυνση».
Δεκάδες χιλιάδες κρατήσεις θέσεων σε πτήσεις από την Κίνα στην Ιαπωνία έχουν ματαιωθεί για ολόκληρο τον μήνα Οκτώβριο, κι αυτό σηματοδοτεί μια δραματική αντιστροφή στα κέρδη των ιαπωνικών τουριστικών αρχών, οι οποίες είχαν εκδώσει αριθμό-ρεκόρ σε βίζες σε Κινέζους τουρίστες, από τον περασμένο Μάιο μέχρι την εκδήλωση της κρίσης γύρω από τα νησιά Σενκάκου.
Μέχρι στιγμής η Κίνα έχει γίνει στόχος μικρών διαδηλώσεων Ιαπώνων υπερεθνικιστών, ενώ στην Ιαπωνία μερικές εκατοντάδες από τους οποίους πραγματοποίησαν πρόσφατα πορεία στο Τόκιο, με πανό που καλούσαν στην βύθιση των κινεζικών πλοίων, και προέτρεπαν την ιαπωνική κυβέρνηση να μην ενδώσει στους «τρομοκράτες» του Πεκίνου.
Δεν υπάρχει ταξιδιωτική απαγόρευση προς την Ιαπωνία, αλλά τα κινεζικά ΜΜΕ κάλυψαν εκτενώς τις διαδηλώσεις και άλλα μεμονωμένα περιστατικά, όπως η επίθεση με βόμβα καπνού σ’ ένα κινεζικό προξενείο στην νοτιοδυτική χώρα. Έδωσαν επίσης μεγάλο βάρος σε μια πρόσφατη δημοσκόπηση, στην οποία μόνο το 3% των Ιαπώνων είπαν ότι συμπαθούν την Κίνα, ενώ το 38% δήλωσαν ότι την αντιπαθούν.
Οι απόψεις διΐστανται σχετικά με το πόσο μεγάλης διάρκειας μπορεί να είναι η ζημιά από μια εμπορική έριδα και στις δύο χώρες, των οποίων οι διμερείς εμπορικές σχέσεις ανήλθαν πέρυσι στο ποσό-ρεκόρ των 345 δισ. δολαρίων.
Αλλά η διαμάχη κατέστρεψε τις εορταστικές εκδηλώσεις που προορίζονταν να τιμήσουν τα 40 χρόνια των διπλωματικών σχέσεων των δύο χωρών.(6-7 Οκτωβρίου),
Η Κίνα ματαίωσε απότομα μια μεγάλη εκδήλωση στο Πεκίνο για την επέτειο, ενώ ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας Γιοσιχίκο Νόντα, και ο ομόλογός του της Κίνας Γουέν Τζιαμπάο, δεν αντάλλαξαν συγχαρητήρια μηνύματα.
Περίπου το 40% των εκδηλώσεων για την επέτειο που επρόκειτο να γίνουν στην Ιαπωνία ματαιώθηκαν, σύμφωνα με το Κυόντο, με περισσότερες από τις μισές να έχουν ακυρωθεί ύστερα από αίτημα της Κίνας.
Οι ματαιώσεις ήταν ένδειξη του αντίκτυπου που είχε η διαμάχη στους δεσμούς μεταξύ των δύο λαών, δήλωσε ο Ντιουάν Γιουεζχόνγκ, αρχισυντάκτης ενός περιοδικού για Κινέζους που ζουν στην Ιαπωνία. «Εργαζόμαστε σκληρά για να προωθήσουμε ανταλλαγές σε επίπεδο ιδιωτών, αλλά τώρα οι προσπάθειές μας καταστράφηκαν. Νιώθουμε αβοήθητοι», δήλωσε στο Κυόντο.
Η Κίνα αποσύρει από τα βιβλιοπωλεία τα έργα Ιαπώνων συγγραφέων
Ο ίδιος ο Μουρακάμι δήλωσε απογοητευμένος από τις πληροφορίες ότι βιβλιοπωλεία της Κίνας έλαβαν εντολή να αποσύρουν έργα Ιαπώνων συγγραφέων, όπως και Κινέζων που έχουν συγγράψει για την Ιαπωνία.
Το δημοτικό γραφείο τύπου και δημοσιεύσεων του Πεκίνου αρνήθηκε ότι εξέδωσε παρόμοια εντολή, αλλά υπάρχουν ευρύτατες πληροφορίες ότι βιβλιοπωλεία ‘καθαρίζουν’ τα ράφια τους από πολλά βιβλία, ανάμεσα στα οποία βρίσκεται και η τριλογία 1Q84 του Μουρακάμι, που έχει γίνει μπεστ-σέλερ.
Η διαμάχη έχει αγγίξει ακόμη και την κινεζική μουσική και τον κόσμο της τέχνης. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο πιανίστας Γιούντι Λι, δέχθηκε πιέσεις από τις αρχές του Πεκίνου για να ματαιώσει μια περιοδεία ρεσιτάλ σόλο στην Ιαπωνία, η οποία επρόκειτο να ξεκινήσει τον προηγούμενο μήνα, ενώ η ταινία συμπαραγωγής Κίνας και Χονγκ Κονγκ ‘FloatingCity’, αποσύρθηκε από το προσεχές διεθνές φεστιβάλ ταινιών του Τόκιο, ύστερα από αίτημα των παραγωγών.
Ο Μουρακάμι παρότρυνε την Ιαπωνία να μην προβεί σε αντίποινα όπως παραδείγματος χάρη απαγορεύοντας τα κινεζικά βιβλία. «Αυτό έχω να πω, δυνατά και ξεκάθαρα», έγραψε. «Παρακαλώ μην κάνετε αντίποινα εναντίον της Κίνας πραγματοποιώντας τέτοια βήματα. Αν συμπεριφερόμαστε έτσι, αυτό αποτελεί δικό μας πρόβλημα, και θα σας γυρίσει μπούμερανγκ».
