Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων στον Ηλία Χ. Παπαδημητρακόπουλο/
Βραβείο Μυθιστορήματος στον Χρήστο Χωμενίδη/
Από το Τμήμα Γραμμάτων, Βιβλίου & Ψηφιακού Περιεχομένου της Διεύθυνσης Εφαρμογής Πολιτιστικής Πολιτικής της Γενικής Διεύθυνσης Σύγχρονου Πολιτισμού του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, ανακοινώθηκαν τα Κρατικά Βραβεία Λογοτεχνίας 2015, που αφορούν εκδόσεις έτους 2014, στα οποία κατέληξε η Επιτροπή Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας από τον «βραχύ κατάλογο» των υποψήφιων προς βράβευση έργων.
Στη συνεδρίαση της 9ης Δεκεμβρίου η επιτροπή απονομής των κρατικών λογοτεχνικών βραβείων για το εκδοτικό έτος 2014 – Αλέξης Ζήρας, Γιώργος Ανδρειωμένος, Δημήτρης Καργιώτης, Έλλη Λεμονίδου, Μαρία Σκιαδαρέση, Λίλυ Εξαρχοπούλου, Λίνα Πανταλέων, Νένα Κοκκινάκη και Χαράλαμπος Γιαννακόπουλος– αποφάσισε ομόφωνα να απονείμει το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων για τη συνολική προσφορά του έργου του στο πολιτισμικό πεδίο, στον Ηλία Χ. Παπαδημητρακόπουλο (Πύργος Ηλείας, 1930).
Ο τιμηθείς, διακεκριμένος διηγηματογράφος, Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος πρωτοδημοσίευσε πεζό του το 1962 στο περιοδικό Αργώ της Καβάλας, όπου υπηρετούσε ως στρατιωτικός γιατρός. Υπήρξε μάλιστα από τους συντελεστές της άνθισης των γραμμάτων και των τεχνών της πόλης στα μεταπολεμικά χρόνια, ιδρύοντας την κινηματογραφική της λέσχη, υποστηρίζοντας την τοπική λογοτεχνική κίνηση και συμμετέχοντας στην έκδοση του περιοδικού Σκαπτή `Υλη.
`Έναυσμα για τα πρώτα του πεζά, που διακρίνονται για το χιούμορ, την λιτότητα, την αγάπη για τη φύση, την οξύτατη σάτιρα για τη στρεβλή σχέση των ανθρώπων με το περιβάλλον, την έντονη και πηγαία ερωτική διάθεση, την προσήλωση στον κόσμο των αφανών, παραγκωνισμένων και συχνά καταδιωγμένων πλασμάτων, αποτέλεσαν τα παιδικά και νεανικά του βιώματα στην Ηλεία που αργότερα πλουτίστηκαν από τις διαμονές και διαρκείς περιπλανήσεις του στην ελλαδική ενδοχώρα, αλλά και στον νησιωτικό χώρο. Δάσκαλοί του στο διήγημα του ποιητικού ρεαλισμού το οποίο υπηρετεί σταθερά, μα και γενικότερα στη γραφή, όπως άλλωστε και ο ίδιος έχει αναφέρει στα κείμενά του, υπήρξαν ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, ο Αντρέας Καρκαβίτσας, ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης, ο Νίκος Καχτίτσης, ο Επαμεινώντας Γονατάς.
Ακολουθεί ο κατάλογος των Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας:
Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων
Απονέμεται ομόφωνα στον Ηλία Χ. Παπαδημητρακόπουλο για το σύνολο του έργου του.
Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος
Απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Χρήστο Χωμενίδη, για το έργο του με τίτλο «Νίκη» εκδόσεις Πατάκη.
Σύμφωνα με το σκεπτικό της Επιτροπής απονομής κρατικών λογοτεχνικών βραβείων «Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις των επιφορτισμένων ειδικά για τη μυθιστορηματική παραγωγή του 2014, το μυθιστόρημα του Χ. Χωμενίδη είναι μια ελεγεία για τη συναισθηματική συγκρότηση εκείνων των παιδιών που χωρίς να το θέλουν συμμετέχουν στη ζωή και αναλαμβάνουν το βάρος των αποφάσεων των γονέων, οι οποίοι ταύτισαν τον βίο τους με την πολιτική δράση. Στέρηση της παρουσίας τους, αίσθηση της μοναξιάς, αναζήτηση υποκατάστατων που υποτίθεται αναπληρώνουν το κενό. Η αφήγηση του συγγραφέα σ’ αυτό το βιβλίο δείχνει και την ωριμότητά του πλέον, καθώς έχει, μαζί με το νεύρο και την ευστροφία, αποκτήσει ένα εντυπωσιακό βάθος. Επιπλέον στη Νίκη, όνομα της μητέρας του συγγραφέα, ασκείται οξύτατη κριτική για τις ηθικές στάσεις της αριστεράς στα χρόνια του μεταπολέμου: η αποδοχή του μανιχαϊστικού πολιτικού διαχωρισμού θύτη και θύματος, έτσι ώστε με τη θυματοποίησή της η αριστερά να αποκτήσει το φωτοστέφανο του διωκόμενου ηρωϊσμού.
O Χρήστος Χωμενίδης δήλωσε για τη βράβευση του: «Σχετικά με τη λογοτεχνική αξία του μυθιστορήματος, αρμόδιοι να μιλήσουν είναι οι αναγνώστες και η κριτική. Εγώ θέλω, εκτός απ’ το να εκφράσω τη μεγάλη μου χαρά για την τιμή που μου γίνεται, να υπενθυμίσω ότι το πνεύμα της Νίκης είναι ενωτικό και συμφιλιωτικό. Μακάρι η τέχνη γενικά να μάχεται τη μισαλλοδοξία, τις προκαταλήψεις, τους έωλους διαχωρισμούς, τα εμφύλια αδιέξοδα. Ευγνωμονώ τους δικούς μου ανθρώπους που με πίστεψαν και με στήριξαν. Ευχαριστώ από καρδιάς την εκδότριά μου Άννα Πατάκη που είναι η στενότερη συνεργάτιδα και συμπαραστάτριά μου.»
Κρατικό Βραβείο Διηγήματος-Νουβέλας
Απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Ανδρέα Μήτσου, για το έργο του με τίτλο «Η εξαίσια γυναίκα και τα ψάρια», εκδόσεις Καστανιώτη.
Κρατικό Βραβείο Ποίησης
Απονέμεται κατά πλειοψηφία στην Ζέφη Δαράκη, για το έργο της με τίτλο «Η σπηλιά με τα βεγγαλικά», εκδόσεις Νεφέλη.
Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου-Κριτικής
Απονέμεται κατά πλειοψηφία στην Κατερίνα Σχινά, για το έργο της με τίτλο «Καλή και ανάποδη. Ο πολιτισμός του πλεκτού», εκδόσεις Κίχλη.
Κρατικό Βραβείο Μαρτυρίας-Βιογραφίας-Χρονικού-Ταξιδιωτικής Λογοτεχνίας
Απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Νίκο Μπακουνάκη, για το έργο του με τίτλο «Δημοσιογράφος ή ρεπόρτερ. Η αφήγηση στις ελληνικές εφημερίδες, 19ος – 20ος αιώνας», Εκδόσεις Πόλις.
Κρατικό Βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα
Απονέμεται εξ ημισείας στον Χρίστο Κυθρεώτη, για το έργο του με τίτλο «Μια Χαρά», εκδόσεις Πατάκη και στην Μαρία Φίλη, για το έργο της με τίτλο «Το πιο Παράξενο Απόκτημα των Εντόμων», εκδόσεις Μελάνι.
Κρατικό Ειδικό Βραβείο σε λογοτέχνη του οποίου το βιβλίο προάγει σημαντικά τον διάλογο πάνω σε ευαίσθητα κοινωνικά ζητήματα
Απονέμεται ομόφωνα στην Ρίκα Μπενβενίστε, για το έργο της με τίτλο «Αυτοί που επέζησαν. Αντίσταση, εκτόπιση, επιστροφή. Θεσσαλονικείς Εβραίοι στη δεκαετία του 1940», εκδόσεις Πόλις.
