Οι ήρωες του 1821 με το πενάκι του πρώτου Βέλγου διπλωμάτη στην Αθήνα Benjamin Mary
Παρουσίαση της έκδοσης: Η Ιστορία έχει πρόσωπο
Την Παρασκευή 19 Νοεμβρίου 2021 πραγματοποιήθηκε στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο (Μέγαρο Παλαιάς Βουλής) η παρουσίαση της έκδοσης «Η Ιστορία έχει πρόσωπο – Μορφές του 1821 στην Ελλάδα του Όθωνα από τον Βέλγο διπλωμάτη Benjamin Mary», η οποία αποτελεί συνέκδοση του Ιδρύματος Σύλβιας Ιωάννου και της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος-Εθνικό Ιστορικό Μουσείο.
Την εκδήλωση τίμησε με την παρουσία της η Α.Ε. η Προέδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, η οποία απηύθυνε χαιρετισμό, υπογραμμίζοντας ότι «καθώς τα περισσότερα από αυτά τα πορτραίτα είναι, κατά παραίνεση [του Benjamin Mary], υπογεγραμμένα από τους απεικονιζόμενους, έχουμε μια επιπλέον ανεκτίμητη και συγκινητική ιστορική μαρτυρία – τον γραφικό τους χαρακτήρα».
Η έκδοση Ἡ Ἱστορία ἔχει πρόσωπο – Μορφὲς τοῦ 1821 στὴν Ἑλλάδα τοῦ Ὄθωνα ἀπὸ τὸν βέλγο διπλωμάτη Benjamin Mary παρουσιάζει 125 αδημοσίευτα σχέδια με 320 μοναδικά πρόσωπα από το λεύκωμα του Βέλγου διπλωμάτη και ζωγράφου Benjamin Mary (1792-1846). Η έκδοση αποτελεί σταθμό στην προσωπογραφία αγωνιστών, πολιτικών, ιερωμένων και καθημερινών ανθρώπων, καθώς πρόσωπα άγνωστα στην εικονογραφία αναδύονται, εμπλουτίζοντας την τοπική ιστορία.
Ο αναγνώστης μεταφέρεται στην Ελλάδα της οθωνικής περιόδου, μία εικοσαετία περίπου μετά την έναρξη του Αγώνα. Συναντά μορφές της εποχής και παρακολουθεί ως θεατής τις εργασίες της Εθνικής Συνελεύσεως του 1843-1844, όταν η νεότερη Ελλάδα αποκτά το νέο της Σύνταγμα μετά την Επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843.
Ο Μπενζαμέν Μαρί (Benjamin Mary) είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει από κοντά την Εθνική Συνέλευση του 1843-1844 και αποτύπωσε τα σπουδαιότερα πρόσωπα των Αγωνιστών του ’21 στο χαρτί, σε μια εποχή που δεν είχε ακόμη ανακαλυφθεί η φωτογραφία.
Χάρις στο ταλέντο του μπορούμε σήμερα να δούμε μερικά από τα σπουδαιότερα πρόσωπα του Αγώνα αλλά και τους πρωταγωνιστές εκείνης της εποχής. Ανάμεσα στα πρόσωπα που εικονίζονται στο λεύκωμα του Benjamin Mary είναι τα εξής: Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Νικηταράς, Λάζαρος Κουντουριώτης, Ιωάννης Μακρυγιάννης, Χριστόδουλος Χατζηπέτρου, George Finlay, Πανούτσος Νοταράς, Θεόκλητος Φαρσακίδης, Νικόλαος Θησεύς, Βασίλειος Πετιμεζάς, Αναστάσιος Μαυρομιχάλης, Ηλίας Σαλαφατίνος, Ιωάννης Κωλέττης, Ιωάννης Καρατζάς, Δημήτρης Νότη και Κώστας Μπότσαρης, Δημήτριος Πλαπούτας, Τσάμης Καρατάσος και άλλοι.
Το βλέμμα του λειτούργησε σαν φωτογραφικός φακός στην Εθνική Συνέλευση του 1843-1844, αποτυπώνοντας ξεχωριστά στιγμιότυπα με τους πληρεξούσιους και τους θεατές. Σε πολλές μάλιστα περιπτώσεις, παρακίνησε τους εικονιζόμενους να υπογράψουν την προσωπογραφία τους, διασώζοντας έτσι μία ακόμη σημαντικότατη ιστορική μαρτυρία.
Ο Βέλγος διπλωμάτης Benjamin Mary υπήρξε ερασιτέχνης ζωγράφος και βοτανολόγος. Στην Ελλάδα διορίστηκε το 1839. Στο λεύκωμα περιλαμβάνονται επίσης σχέδια αό τα ταξίδια του στην Κύρο τον Λίβανο και την Αίγυπτο που έγιναν μέχρι και το 1845.
Η έκδοση του βιβλίου αποτελεί συμβολή στον εορτασμό των 200 χρόνων από το 1821 και ο σπάνιος εικονογραφικός θησαυρός του περιλαμβανόταν σε λεύκωμα που αποκτήθηκε από το Ίδρυμα Σύλβιας Ιωάννου www.sylviaioannoufoundation.org σε δημοπρασία στο Λονδίνο το 2016.
Στην παρουσίαση του λευκώματος χαιρετισμό απηύθυναν επίσης ο Γ.Γ. της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος Θεμιστοκλής Π. Κοντογούρης και η Πρόεδρος του Ιδρύματος Σύλβιας Ιωάννου κ. Άρτεμις Σκούταρη. Για την έκδοση μίλησαν ο Ιάκωβος Μιχαηλίδης, Καθηγητής Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ο Πέτρος Παπαπολυβίου, Αναπληρωτής Καθηγητής Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, η Δρ Μαριλένα Ζ. Κασιμάτη, Ιστορικός της Τέχνης, και η Δρ Χαρίκλεια Γ. Δημακοπούλου, Ιστορικός των Θεσμών και επιστημονική επιμελήτρια της έκδοσης. Την εκδήλωση συντόνισε η Αναπληρώτρια Διευθύντρια του ΕΙΜ κ. Δήμητρα Κουκίου.
Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν η Υπουργός Πολιτισμού κ. Λίνα Μενδώνη, ο Υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας κ. Χρήστος Στυλιανίδης, ο Δήμαρχος Αθηναίων κ. Κώστας Μπακογιάννης, η πρέσβης του Βελγίου Francoise Gustin, η Διευθύντρια της Βιβλιοθήκης της Βουλής κ. Έλλη Δρούλια, ο Γενικός Διευθυντής της Εθνικής Βιβλιοθήκης κ. Φίλιππος Τσιμπόγλου, ο Γενικός Διευθυντής του Μουσείου Ακρόπολης κ. Νίκος Σταμπολίδης, ο Πρόεδρος ΔΣ Πολεμικού Μουσείου κ. Αναστάσιος Λιάσκος, η Πρύτανις του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου κ. Μαρία Νικολαΐδη, και εκπρόσωποι των γραμμάτων και των τεχνών.
Η έκδοση αποτελεί μετάφραση του Ἡ Ἱστορία ἔχει πρόσωπο – Μορφὲς τοῦ 1821 στὴν Ἑλλάδα τοῦ Ὄθωνα ἀπὸ τὸν βέλγο διπλωμάτη Benjamin Mary.
Συνέκδοση του Ιδρύματος Σύλβιας Ιωάννου και της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος
Έρευνα – Κείμενα: Ιφιγένεια Βογιατζή, Μαρία Γιουρούκου, Χαρίκλεια Γ. Δημακοπούλου, Δήμητρα Κουκίου, Leonora Navari, Γιώργος Τζεδόπουλος
Μετάφραση: Geoffrey Cox
