Και τώρα ανθρωπάκο; – Hans Fallada

0
1607

Η πτώση ενός ανθρώπου λίγο πριν την άνοδο του Χίτλερ/

ΚΕΡΔΙΣΤΕ ΔΩΡΕΑΝ ΑΝΤΙΤΥΠΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ/

«Εκεί μου είσαι ήμουνα, εκεί που είμαι θα ‘ρθεις» λέει μια παλιά παροιμία που εισβάλει στη σκέψη καθώς διαβάζει κάποιος αυτό το συγκινητικό βιβλίο. Ο λόγος για το μυθιστόρημα του Hans Fallada, με τίτλος Και τώρα, Ανθρωπάκο; (Eκδόσεις Gutenberg). Οι ομοιότητες με τη σημερινή πραγματικότητα τα χρόνια της κρίσης στη χώρα μας είναι τόσο πολλές ώστε στην πορεία της ανάγνωσης ξεχνάς σε ποια χώρα διαδραματίζεται η υπόθεση, με εξαίρεση τα γερμανικά ονόματα των πρωταγωνιστών της. Η Ιστορία στον κόσμο επαναλαμβάνεται τις περισσότερες φορές με τρόπο τραγικό, ανεξάρτητα από τα μαθήματα που αποκομίζουν οι άνθρωποι απ’ αυτήν στο πέρασμα των αιώνων, και το opus magnum του σπουδαίου Γερμανού συγγραφέα αναδεικνύει τη συγκεκριμένη διαπίστωση με εμπνευσμένη ροή και αποστομωτική απλότητα.

  Της Δάφνης Μαρίας Βουβάλη

 Το Και τώρα, Ανθρωπάκο;, το έργο με το οποίο ο Hans Fallada (λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Rudolf Ditzen), απέκτησε παγκόσμια φήμη όταν το εξέδωσε για πρώτη φορά το 1932, και το οποίο επανακυκλοφορεί σήμερα στην Ελλάδα σε μια εξαιρετικά προσεγμένη έκδοση και μετάφραση από τις εκδόσεις Gutenberg και την λογοτεχνική σειρά τους Orbis Literae, αποτελεί τον αδυσώπητο καθρέφτη της δικής μας κοινωνίας, στην σημερινή οικονομική κρίση που μαστίζει την χώρα μας.  Η επανέκδοση που κατ’ αρχήν έγινε στη Γερμανία, περιλαμβάνει  100 επιπλέον άγνωστες μέχρι πρόσφατα σελίδες τις οποίες περιλαμβάνει και η ελληνική έκδοση. Οι σελίδες αυτές είχαν κοπεί από την αρχική του 1932 διότι ο εκδότης του φοβήθηκε την αντίδραση των Ναζί στα αποσπάσματα περί καμπαρέ, γυμνιστών, καταγωγίων και Εβραίων.

Και οι ειδοποιοί διαφορές που εμφανίζονται, οφείλονται σε τουλάχιστον δύο παράγοντες, οι οποίοι αφορούν εξάλλου σε ολόκληρο τον κόσμο, και δεν εξειδικεύονται: Στα διδάγματα από το παρελθόν, και στην διαφορετικότητα των λαών και των ανθρώπων τους.

Τα εκατομμύρια «μικροί άνθρωποι»-θύματα των οικονομικών κρίσεων, πεθαίνουν. Πεθαίνει αργά-αργά η κοινωνία τους, και μαζί και η ψυχή τους.

Ο νεαρός μικροϋπάλληλος Γιοχάνες Πίνενμπεργκ, ένας «κανονικός άνθρωπος, κανονικά ήσυχος, κανονικά φοβιτσιάρης», που χάνει την δουλειά του στην πόλη  Ντούχεροβ της μεσοπολεμικής Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, καταφέρνει με εξαιρετική δυσκολία να βρει μια δεύτερη, χάρη στον Γιάχμαν, τον συμπονετικό εραστή της εύπορης, αλλά ακόλαστης μητέρας του, στο πολυκατάστημα ειδών ένδυσης Μάντελ, στο Βερολίνο.

Ο Πίνενμπεργκ, που ακούει και στην παρωνυμία «Μικρός» από την σύζυγό του Έμα Μέρσελ, η οποία επίσης διαθέτει παρωνύμιο (το «Μανάρι»), μοχθεί από πρωίας μέχρι νυκτός. Πραγματοποιεί έναν υπεράνθρωπο και άνισο αγώνα εργασίας και αξιοπρέπειας, μέσα σε ένα απαράδεκτο επαγγελματικό περιβάλλον, και σιγά-σιγά, καταρρέει. Η Έμα μένει έγκυος, φέρνει στον κόσμο τον «Μπόμπιρά» τους, τον μικρό Χορστ, κι εμείς δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα περισσότερο, από το να παρακολουθούμε αβοήθητοι την καθημερινή, και τόσο γνωστή σε μας σήμερα,  πορεία αυτής της έντιμης, τριμελούς οικογένειας, στην προσπάθειά της να επιβιώσει στα όρια της ανέχειας. Το Βερολίνο της Βαϊμάρης, είναι βυθισμένο στη ζούγκλα μιας από τις χειρότερες οικονομικές κρίσεις του 20ού αιώνα.

«Και τώρα, Ανθρωπάκο;» είναι το καίριο ερώτημα που απευθύνει στον κεντρικό ήρωα του ο συγγραφέας, ενόσω, επιπλέον, το Ναζιστικό Κόμμα αποκτά όλο και περισσότερη δύναμη, και πλησιάζουν οι μοιραίες γερμανικές εκλογές που θα φέρουν τον Χίτλερ και τους ναζί στην εξουσία: Παρόμοιες κοινωνικοοικονομικές καταστάσεις ευνοούν και σήμερα τέτοια φαινόμενα, όπως όλοι γνωρίζουμε, κι άλλωστε το «αυγό του φιδιού», στην συγκεκριμένη «φωλιά» γεννήθηκε.

Κατά τον ίδιο τρόπο, μέσα από το χρονικό του αγώνα του Γιοχάνες Πίνενμπεργκ, παρακολουθούμε και τον ασίγαστο πόλεμο ανάμεσα στην αμείλικτη και αήθη υλική πραγματικότητα αφενός, και την ψυχή, το ήθος, και την ακηλίδωτη αγάπη και τον έρωτα του ζευγαριού Πίνενμπεργκ αφετέρου. Χαρακτηριστικός είναι ο δυνατός αφορισμός με τον οποίον η Έμα κλείνει την «αυλαία» του μυθιστορήματος, τη στιγμή που έχει μείνει για δεύτερη φορά άνεργος ο σύζυγός της, και τον προπηλακίζει η αστυνομία, ως ρακένδυτο: «Εμένα, μπορείς να με κοιτάς όμως! Πάντα! Πάντα! Είσαι μαζί μου, έχουμε ο ένας τον άλλον. Είμαστε δύο!»

Πρόκειται για ένα έξοχο μυθιστόρημα με ρεαλιστική, λιτή όσο και εύστοχη γραφή, χωρίς περιττά εκφραστικά στολίδια, και γεμάτο αντίθετα με πικρό χιούμορ και σαρκασμό, το οποίο μας θύμισε έντονα τον σύγχρονο του Hans Fallada, Μπέρτολτ Μπρεχτ, και το γνωστότατο «Γερμανικό Τραγούδι» του, που στοχεύει στην ίδια εποχή: «Μιλάνε για του έθνους ξανά την τιμή/ (Άννα, μην κλαις) / στο ντουλάπι δεν έχει ψίχα ψωμί…»

info@bookbar.gr 

 

INFO

Και τώρα ανθρωπάκο;

Μυθιστόρημα

Hans Fallada

Μετάφραση: Ιωάννα Αβραμίδου

Εκδόσεις Gutenberg – Τυπωθήτω

Σελ. 636 Τιμή € 23,00

 

 

Το σημείωμα του εκδότη

Ένα μυθιστόρημα “συγκινητικό, αστείο, τρυφερό”, όπως το διαφήμισε ο Τόμας Μαν, γραμμένο στην καρδιά της οικονομικής κρίσης από έναν συγγραφέα που είχε νιώσει βαθιά τις συνέπειές της.

Αρχές 1930: Το γερμανικό κράτος αδυνατεί να πληρώσει τα χρέη του, οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες πιέζουν για τα χρήματα τους, οι μισθοί κατρακυλούν, οι απολύσεις είναι καθημερινό φαινόμενο, η ανεργία αυξάνεται ταχύτατα, οι Ναζί επίσης.
Τρία χρόνια πριν ο Χίτλερ καταλάβει την εξουσία ο Γιοχάνες Πίνεμπεργκ και η αγαπημένη του Έμα, το Μανάρι όπως την αποκαλεί, μαθαίνουν πως πρόκειται να αποκτήσουν παιδί και αποφασίζουν να παντρευτούν. Εκείνος ελπίζει σε μια δεύτερη δουλειά, αλλά τελικά απολύεται και από αυτή που έχει. Αναγκάζονται να μετακομίσουν στο Βερολίνο. Εκεί, ανάμεσα σε κομμουνιστές, Ναζί, Εβραίους, φτωχά νοικοκυριά, πολυτελείς επαύλεις και καμπαρέ, προσπαθούν όχι απλώς να εξασφαλίσουν το ψωμί τους, αλλά και να διασώσουν την αξιοπρέπειά τους.

“Ευρωπαϊκή κρίση, ανεργία, πτωχεύσεις; Καθόλου περίεργο που το “Και τώρα, ανθρωπάκο;” γνωρίζει νέα επιτυχία”, έγραφε η Frankfurter Allgemeine το περασμένο φθινόπωρο, όταν το μυθιστόρημα εκδόθηκε με τις 100 επιπλέον άγνωστες μέχρι πρόσφατα σελίδες που περιλαμβάνει και η ελληνική έκδοση. Οι σελίδες αυτές είχαν κοπεί από την αρχική του 1932 διότι ο εκδότης του φοβήθηκε την αντίδραση των Ναζί στα αποσπάσματα περί καμπαρέ, γυμνιστών, καταγωγείων και Εβραίων.
Γραμμένο σε μια εποχή παγκόσμιας οικονομικής κρίσης που η ένοχη για τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο Γερμανία είχε επιπλέον να πληρώσει τεράστιες αποζημιώσεις, όταν η Δημοκρατία της Βαϊμάρης κατέρρεε και το άστρο του Χίτλερ ανέβαινε, το μυθιστόρημα εκτόξευσε τη φήμη του Φάλαντα στα ύψη.
“Αυτό που ήταν για τον 18ο αιώνα “Τα πάθη του νεαρού Βέρθερου” του Γκαίτε ήταν για τον 20ό το “Και τώρα, ανθρωπάκο;””, έγραφε πριν από λίγους μόνο μήνες η Die Zeit. Μια γλυκιά ερωτική ιστορία σε περιβάλλον ανασφάλειας, ανεργίας και ένδειας, αναταραχής και κοινωνικής και πολιτικής αποξένωσης. “Ένα από τα πιο εντυπωσιακά στοιχεία του βιβλίου είναι οι παραλληλισμοί που μπορούν να γίνουν με το σήμερα”, συμπλήρωνε η Die Welt τους γερμανικούς πανηγυρισμούς για την καινούργια έκδοση του “Και τώρα, ανθρωπάκο;”.

 

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΛΗΡΩΣΗΣ

Τα Ονόματα των Τυχερών

Γεράσιμος Διονυσάτος, Αθήνα

Σμαρώ Καλφοπούλου, Αθήνα

 

ΠΩΣ ΘΑ ΚΕΡΔΙΣΕΤΕ ΔΩΡΕΑΝ ΕΝΑ ΑΝΤΙΤΥΠΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

Και τώρα ανθρωπάκο; , Hans Fallada, Εκδόσεις Gutenberg –Τυπωθήτω

ΕΔΩ Συμπληρώστε τη Φόρμα Συμμετοχής

 

Διαβάστε τους όρους συμμετοχής

  • Αν είστε κάτοικος εκτός Αθηνών, γράψτε και την ταχυδρομική σας διεύθυνση για να σας σταλεί και ένα κινητό τηλέφωνο επικοινωνίας.
  • Μετά τη λήξη του διαγωνισμού τα ονόματα των νικητών θα αναρτηθούν στο Book Bar.
  • Οι τυχεροί θα παραλάβουν το αντίτυπό τους από το βιβλιοπωλείο των Εκδόσεων Gutenberg, Διδότου 37, 10680 Αθήνα, Τηλ. 2103642003
  • Δύο τυχεροί θα πάρουν από ένα αντίτυπο του βιβλίου.

 

  • Δεν μπορεί να γίνει αποστολή στο εξωτερικό.
  • Παρακαλούμε να συμπληρώνετε τα στοιχεία σας (όνομα –διεύθυνση) με ελληνικούς χαρακτήρες  για να αποφεύγονται τα λάθη.
  • Ο Διαγωνισμός ισχύει έως και 19 Φεβρουαρίου 2018

Καλή τύχη!!!