“Είχα την αίσθηση ότι η ιστορία για “Το Νησί” υπήρχε και περίμενε να την γράψω…..”
Συνέντευξη στην Ελπίδα Πασαμιχάλη
Όταν έκανα την πρώτη μου συνέντευξη με τη Victoria Hislop το 2007, «Το Νησί» είχε μόλις κυκλοφορήσει στην Ελλάδα και κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί την τεράστια επιτυχία που θα ακολουθούσε. Μου είχε κάνει εντύπωση το γεγονός ότι μία Αγγλίδα δημοσιογράφος, που ερχόταν διακοπές στην Ελλάδα, έγραφε το πρώτο της βιβλίο για ένα θέμα καθαρά «ελληνικό» και κάτι παραπάνω. Ένα βιβλίο, για ένα καλά κρυμμένο «οικογενειακό» μυστικό, όπως ήταν για όλους εμάς τους νεότερους η λέξη Σπιναλόγκα…. Το νησί, που από το 1905 μέχρι το 1957 χρησιμοποιήθηκε ως λεπροκομείο και ζούσαν εκεί απομονωμένοι όσοι είχαν προσβληθεί από την φοβερή νόσο του Χάνσεν. Μέχρι την ανακάλυψη των αντιβιοτικών… Η αρχαία Καλυδών, πριν ονομαστεί από τους Ενετούς Σπιναλόγκα, αποτελούσε μια τύψη, βαθειά κρυμμένη στη μνήμη όλων μας….
Ομολογώ ότι περισσότερο ίσως από τη λογοτεχνική, με εντυπωσίασε η δημοσιογραφική σημασία του βιβλίου! Και το γεγονός ότι η Victoria Hislop εκτός από συγγραφέας είναι και δημοσιογράφος, μου φαίνεται ότι δεν είναι τυχαίο. Το να φέρει στο φως μετά από πενήντα χρόνια, έναν τόπο οδύνης, ξεχασμένο από το Θεό και τους ανθρώπους, νομίζω ότι είναι μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του έργου της.
Το βιβλίο και κυρίως η τηλεοπτική μεταφορά μπόρεσαν να προκαλέσουν μια σειρά από ρεπορτάζ για την Σπιναλόγκα και μια σειρά από 
συζητήσεις για τον κοινωνικό στιγματισμό που καλλιεργεί η άγνοια και η ψυχική βαρβαρότητα, κάτι που είναι κατά τη γνώμη μου, σημαντικό κέρδος. Και θα ήθελα να ελπίζω ότι όλη αυτή η συζήτηση δεν θα περιοριστεί σε μια αργοπορημένη και εκ του ασφαλούς μεταμέλεια . Θα ήθελα να ελπίζω ότι το «μάθημα της Σπιναλόγκας» θα φέρει και ένα δίδαγμα και ότι όλη αυτή η δακρύβρεχτη ευαισθησία, θα ξεκολλήσει το βλέμμα της από το παρελθόν και θα το στρέψει στο σήμερα, όπου είναι βέβαιο πως υπάρχουν και άλλες, πολλές … Σπιναλόγκες!
«Η Σπιναλόγκα υπήρξε για μένα εμπειρία ζωής» μου είχε πει η Victoria Hislop στην πρώτη μας συνέντευξη, που παραμένει επίκαιρη όσο και τότε:
ΕΡ. Πότε επισκεφθήκατε την Κρήτη για πρώτη φορά;
VICTORIA HISLOP: Όταν ήμουν εικοσιένα χρονών και φοιτήτρια. Θυμάμαι ότι μιλήσαμε με έναν ηλικιωμένο ο οποίος μας είπε πόσο αγαπούσε τους Άγγλους, κάτι που μας έκανε να νοιώσουμε πολύ όμορφα. Μόνο όταν διάβασα την ιστορία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου κατάλαβα ότι πράγματι υπήρχε πολύ στενή σχέση ανάμεσα στου Άγγλους και τους ανθρώπους του νησιού…
ΕΡ.: Πώς ήλθε η έμπνευση για το μυθιστόρημα «Το Νησί»;
VICTORIA HISLOP: Αυτό συνέβη στην τρίτη μου επίσκεψη στην Κρήτη, το 2001, όταν κάναμε διακοπές με τα παιδιά μας και μία παρέα φίλων κοντά στον Αγιο Νικόλαο. Τότε έμαθα για την ύπαρξη της Σπιναλόγκα από έναν ταξιδιωτικό οδηγό και πήγαμε να την επισκεφθούμε. Όταν έφθασα στο νησί αισθάνθηκα κεραυνοβολημένη από τη δύναμη που είχε η ατμόσφαιρα. Πριν καλά καλά φύγω από την Σπιναλόγκα, ο χαρακτήρας της Μαρίας είχε σχηματισθεί στο μυαλό μου. Εκείνο που με συγκλόνισε ήταν η αίσθηση πως αυτή η ιστορία ήταν σαν να υπήρχε και να περίμενε από εμένα να τη γράψω. Με κάποιο μυστηριώδη τρόπο ένοιωθα σαν να γραφόταν από μόνη της.
ΕΡ.: Τι σας συγκίνησε;
V.H.: Είχα πολύ έντονη την αίσθηση για τον τρόπο ζωής των ανθρώπων που ήταν αποκλεισμένοι εκεί, σαν
Φωτο: Μαρία Χουρλάκη
ζωντανοί νεκροί. Υπήρχαν γλάστρες με γεράνια, αδέσποτες γάτες, παραθυρόφυλλα που έτριζαν, ακόμη και κουρέλια από κουρτίνες που κρέμονταν σε κάποια παράθυρα.
ΕΡ.: Τι συμβολίζει για σας η Σπιναλόγκα;
V.H.: Για μένα το νησί της Σπιναλόγκα είναι ένα πολύ ισχυρό σύμβολο για πολλούς διαφορετικούς λόγους. Συμβολίζει την ελπίδα και αφηγείται μία ιστορία αντοχής, ακεραιότητας και επιβίωσης μπροστά στον στιγματισμό.
ΕΡ.: Πιστεύετε ότι σήμερα οι άνθρωποι είναι πιο δεκτικοί στη διαφορετικότητα;
V.H.: Αυτή είναι μία δύσκολη ερώτηση. Σίγουρα οι διαφορετικοί περιθωριοποιούνται από την κοινωνία παρά εντάσσονται σε αυτή, κάτι που πρέπει να μας απασχολήσει. Χωρίς αμφιβολία οι άνθρωποι φοβούνται τη διαφορετικότητα και νοιώθουν ότι τους απειλεί. Σαφώς μπορούν να γίνουν συγκρίσεις ανάμεσα στη λέπρα και το Aids και νομίζω ότι θα ήταν απλοϊκό να πει κανείς ότι σήμερα είμαστε πιο ανεκτικοί από ότι ήταν οι άνθρωποι τότε…..
INFO
Τον Απρίλιο του 2007 η Victoria Hislop τιμήθηκε από τα British Book Awards ως η καλύτερη πρωτοεμφανιζόμενη συγγραφέας της χρονιάς.
* Ημερομηνία άρθρου Μάιος 2007
